Warning of unseasonal rain महाराष्ट्रातील नागरिकांना सध्या प्रखर उन्हाचा सामना करावा लागत आहे. गेल्या काही दिवसांपासून राज्यभर तापमानात लक्षणीय वाढ झालेली असून, हवामान विभागाच्या अंदाजानुसार येत्या काही दिवसांतही या उष्णतेच्या लाटेत विशेष सुधारणा होण्याची शक्यता नाही. प्रस्तुत लेखात महाराष्ट्रातील सद्यस्थिती आणि पुढील काळातील हवामानाचा अंदाज याबाबत विस्तृत माहिती देण्यात आली आहे.
सध्याची हवामान परिस्थिती
काल, २६ एप्रिल रोजी, परभणी येथे सर्वाधिक तापमान ४४.२ अंश सेल्सियस नोंदवण्यात आले, तर नंदुरबार आणि विदर्भातील अनेक भागांत तापमानाचा पारा ४२ अंश सेल्सियसच्या पुढे गेल्याचे दिसून आले. आज, २७ एप्रिल रोजी, राज्यात तापमानात आणखी वाढ झाली असून, अनेक जिल्ह्यांत उष्णतेची लाट अनुभवण्यास मिळत आहे.
दरम्यान, दक्षिणेकडून कमी दाबाचा पट्टा राज्यावरून जात असल्याने, विदर्भ आणि काही भागांत ढगाळ वातावरण निर्माण झाले आहे. दक्षिण भारतातील कर्नाटक, केरळ आणि तेलंगणामध्ये सध्या जोरदार पावसाचे ढग असून, त्याचा सीमित प्रभाव महाराष्ट्राच्या काही भागांत दिसत आहे. विशेषतः नागपूर, भंडारा, गोंदिया आणि चंद्रपूर जिल्ह्यांतील काही भागांत आज रात्री हलका पाऊस पडण्याची शक्यता हवामान विभागाने वर्तवली आहे.
प्रादेशिक हवामान विश्लेषण
विदर्भ
विदर्भ विभागातील नागपूर, भंडारा, गोंदिया, चंद्रपूर, गडचिरोली आणि यवतमाळ या जिल्ह्यांत आज स्थानिक ढग तयार होण्याची शक्यता असून, काही ठिकाणी हलका गडगडाट आणि वीज चमकण्यासह पाऊस पडू शकतो. या विभागात उद्या, २८ एप्रिल रोजी, हवामान विभागाने मेघगर्जनेसह पावसाचा येलो अलर्ट जारी केला आहे.
तापमानाच्या बाबतीत, चंद्रपूर आणि नागपूर येथे उद्या तापमान ४० अंशांच्या वर असण्याची शक्यता आहे, तर गोंदिया आणि गडचिरोली येथे तापमान ३८ ते ४० अंश सेल्सियस दरम्यान राहील.
मराठवाडा
मराठवाड्यातील परभणी आणि हिंगोली जिल्ह्यात उष्ण आणि दमट हवामान राहण्याची शक्यता असून, लातूर आणि नांदेड जिल्ह्यात हलका पाऊस किंवा हलकी गर्जना होऊ शकते. या विभागात सर्वाधिक तापमान नोंदवण्यात येत असून, परभणी येथे तापमानाचा पारा ४४ अंशांच्या पुढे जाण्याची शक्यता आहे.
उद्या, २८ एप्रिल रोजी, परभणी, नांदेड, बीड आणि लातूर येथे तापमान ४२ ते ४५ अंश सेल्सियसपर्यंत पोहोचण्याची शक्यता आहे. हवामान तज्ज्ञांच्या मते, मराठवाड्यात पुढील काही दिवसांत उष्णतेच्या लाटेचा प्रभाव कायम राहण्याची शक्यता आहे.
उत्तर महाराष्ट्र
जळगाव, नंदुरबार, धुळे आणि नाशिकच्या पूर्व भागात तापमान ४० अंशांच्या वर राहण्याची शक्यता आहे. विशेषतः जळगाव येथे उद्या तापमान ४२ अंश सेल्सियसपर्यंत पोहोचू शकते. या विभागात पावसाची विशेष शक्यता नसली तरी, उष्ण वारे वाहण्याची शक्यता आहे.
पश्चिम महाराष्ट्र
पुणे, सातारा, सांगली आणि कोल्हापूर या जिल्ह्यांत उद्या तापमान ३८ अंशांपर्यंत राहण्याची शक्यता आहे. अहिल्यानगर आणि सोलापूरच्या उत्तर भागात तापमान ४० अंशांच्या वर जाऊ शकते. सोलापूर, सातारा, सांगली आणि कोल्हापूरमध्ये स्थानिक ढग तयार होऊ शकतात, परंतु पावसाची विशेष शक्यता नाही.
Also Read:
लग्न झालेल्या मुलींना मिळणार १ लाख रुपये, बांधकाम कामगार योजने अंतर्गत construction worker scheme
कोकण
कोकण किनारपट्टीवर तापमान ३४ ते ३६ अंश सेल्सियस दरम्यान राहण्याची शक्यता आहे, तर किनारपट्टीपासून दूर असलेल्या भागांत तापमान ३६ ते ३८ अंश सेल्सियस नोंदवले जाऊ शकते. काही ठिकाणी तापमान ४० अंशांपर्यंत पोहोचण्याची शक्यता असली तरी, कोकणात पावसाचा अंदाज नाही.
उद्याचा हवामान अंदाज
हवामान विभागाने २८ एप्रिल २०२५ साठी दिलेल्या अंदाजानुसार:
- विदर्भ: वाशिम, अमरावती, यवतमाळ, वर्धा, नागपूर, भंडारा, गोंदिया, गडचिरोली आणि चंद्रपूर या जिल्ह्यांत मेघगर्जनेसह पावसाचा येलो अलर्ट देण्यात आला आहे.
- मराठवाडा: परभणी आणि हिंगोली येथे उष्ण आणि दमट हवामान, तर लातूर आणि नांदेड येथे हलका पाऊस किंवा गर्जना होण्याची शक्यता आहे.
- उत्तर महाराष्ट्र: जळगाव, धुळे, नंदुरबार आणि नाशिकच्या पूर्व भागात उष्ण हवामान.
- पश्चिम महाराष्ट्र: पुणे, सातारा, कोल्हापूर आणि सांगली येथे ढगाळ वातावरण असण्याची शक्यता.
- कोकण: सामान्य हवामान, पावसाची शक्यता नाही.
तापमानाचा विशेष अंदाज
उद्या, २८ एप्रिल रोजी, राज्यातील विविध भागांत तापमान खालीलप्रमाणे राहण्याची शक्यता आहे:
- ४२ अंशांच्या वर: जळगाव, अकोला, बुलढाणा, अमरावती, वाशिम, यवतमाळ, नांदेड, परभणी, बीड, आणि अहिल्यानगरचे काही भाग.
- ४४ अंशांच्या वर: परभणी आणि मराठवाड्यातील काही भाग.
- ४० अंशांच्या वर: नंदुरबार, धुळे, नाशिकचा पूर्व भाग, पुणे, अहिल्यानगर, सोलापूरचा उत्तर भाग, चंद्रपूर आणि नागपूर.
- ३८ ते ४० अंश: गोंदिया, गडचिरोली, सोलापूरचा दक्षिण भाग, लातूर आणि नांदेड.
- ३८ अंशांपर्यंत: पुणे, सातारा, कोल्हापूर आणि सांगली.
- ३४ ते ३६ अंश: कोकण किनारपट्टी.
- ३६ ते ३८ अंश: किनारपट्टीपासून दूर असलेले कोकणचे भाग.
शेतकऱ्यांसाठी महत्त्वाचे सूचना
राज्यात उष्णतेची लाट चालू असताना, शेतकऱ्यांनी विशेष सावधगिरी बाळगावी अशी आवाहन करण्यात आले आहे. विशेषतः कांदा काढणी आणि हळदीच्या कामांदरम्यान सकाळी लवकर किंवा संध्याकाळी कामे करावीत. तसेच, शेतकऱ्यांनी पुढील सूचनांचे पालन करावे:
- पिकांचे संरक्षण: उष्णतेपासून पिकांचे संरक्षण करण्यासाठी योग्य उपाययोजना कराव्यात.
- जलसंधारण: उपलब्ध पाणी साठ्याचे योग्य नियोजन करावे आणि पाण्याचा काटकसरीने वापर करावा.
- फळबागांचे संरक्षण: फळझाडांच्या आधारासाठी सावली देणारी व्यवस्था करावी आणि योग्य प्रमाणात पाणी द्यावे.
- पशुधनाची काळजी: पशुधनाला सावलीत ठेवावे आणि स्वच्छ पाणी उपलब्ध करून द्यावे.
नागरिकांसाठी स्वास्थ्य सल्ला
उष्णतेच्या लाटेत नागरिकांनी स्वतःच्या आरोग्याची काळजी घेण्यासाठी खालील सूचनांचे पालन करावे:
- पुरेसे पाणी प्या: दिवसभरात भरपूर पाणी प्या आणि निर्जलीकरण टाळा.
- बाहेर जाणे टाळा: दुपारच्या वेळी बाहेर जाणे टाळा, अत्यावश्यक असल्यास छत्री, टोपी वापरा.
- हलके आणि सैल कपडे घाला: सुती कपडे घालावेत जे शरीराला हवा खेळती ठेवतील.
- ताजा आहार: भरपूर फळे, भाज्या आणि द्रव पदार्थांचा समावेश आहारात करावा.
- थंड पेय घ्या: नैसर्गिक सरबत, नारळपाणी, ताक इत्यादी थंड पेय घ्यावीत.
महाराष्ट्रातील सद्य हवामान परिस्थिती पाहता, राज्याच्या बहुतांश भागात उष्णतेची लाट कायम राहण्याची शक्यता आहे. विदर्भ आणि मराठवाड्यातील काही भागांत स्थानिक पावसाची शक्यता असली तरी, त्याचा विशेष परिणाम उष्णतेच्या लाटेवर होणार नाही असे हवामान तज्ज्ञांचे मत आहे. नागरिकांनी आवश्यक ती काळजी घ्यावी आणि हवामान विभागाच्या सूचनांचे पालन करावे.
या उष्णतेच्या लाटेत विशेषतः वृद्ध नागरिक, लहान मुले आणि आजारी व्यक्तींनी अधिक काळजी घ्यावी. तसेच, शेतकऱ्यांनी आपल्या पिकांचे आणि पशुधनाचे योग्य संरक्षण करावे. पुढील काही दिवसांत हवामान परिस्थितीत लक्षणीय बदल होण्याची शक्यता कमी असल्याने, नागरिकांनी उष्णतेपासून स्वतःचे संरक्षण करण्यासाठी योग्य ती खबरदारी घ्यावी.