State Bank Of India भारतातील सर्वात मोठी सार्वजनिक क्षेत्रातील बँक, स्टेट बँक ऑफ इंडिया (एसबीआय), मुलींच्या आर्थिक सुरक्षेसाठी एक महत्त्वपूर्ण पाऊल उचलत आहे. देशातील मुलींना आर्थिक सुरक्षा देण्याच्या उद्देशाने सरकारने सुरू केलेल्या सुकन्या समृद्धी योजनेंतर्गत, एसबीआय विशेष सुविधा पुरवत आहे. या योजनेद्वारे, पालकांना त्यांच्या मुलींच्या शिक्षण आणि विवाहासाठी दीर्घकालीन गुंतवणूक करण्याची संधी मिळते.
सुकन्या समृद्धी योजना: एक परिपूर्ण दृष्टिकोन
सुकन्या समृद्धी योजना ही भारत सरकारने ‘बेटी बचाओ, बेटी पढाओ’ अभियानाच्या अंतर्गत सुरू केली आहे. या योजनेचा मूळ उद्देश मुलींच्या शिक्षण आणि विवाहासाठी आर्थिक मदत करणे आहे. एसबीआयद्वारे देण्यात येणाऱ्या या योजनेंतर्गत, नियमित गुंतवणुकीतून मुलींसाठी १५ लाख रुपयांपर्यंतची रक्कम जमा करणे शक्य आहे.
मुख्य वैशिष्ट्ये
- आकर्षक व्याजदर: सध्या, सुकन्या समृद्धी योजनेवर ८ टक्के व्याज दिले जाते. हा दर बाजारातील इतर सुरक्षित गुंतवणूक पर्यायांपेक्षा अधिक आहे.
- कर सवलती: या योजनेत केलेल्या गुंतवणुकीवर आयकर कायद्याच्या कलम ८०C अंतर्गत कर सवलत मिळते. याशिवाय, मॅच्युरिटीच्या वेळी मिळणारे पैसे कर-मुक्त आहेत.
- लवचिक गुंतवणूक: वार्षिक किमान २५० रुपयांपासून ते जास्तीत जास्त १,५०,००० रुपयांपर्यंत गुंतवणूक करू शकता. ही गुंतवणूक एकरकमी किंवा हप्त्यांमध्ये करू शकता.
- दीर्घकालीन गुंतवणूक: खाते उघडल्यापासून २१ वर्षांपर्यंत मॅच्युरिटी काळ आहे. परंतु, मुलीचे शिक्षण किंवा विवाह यासाठी १८ वर्षे पूर्ण झाल्यानंतर आंशिक रक्कम काढू शकता.
- विद्यार्थी जीवनासाठी विशेष सवलत: मुलीच्या उच्च शिक्षणासाठी, तिच्या १८ वर्षे पूर्ण झाल्यानंतर खात्यातील ५०% रक्कम काढू शकता.
पात्रता
- वयोमर्यादा: ज्या मुलीसाठी खाते उघडले जात आहे, तिचे वय १० वर्षांपेक्षा कमी असावे.
- नागरिकत्व: मुलगी भारतीय नागरिक असावी.
- एका मुलीसाठी एकच खाते: एका मुलीसाठी फक्त एकच सुकन्या समृद्धी खाते उघडता येईल.
- मर्यादित खाती: पालक त्यांच्या अधिकतम दोन मुलींसाठी खाती उघडू शकतात. तथापि, जुळ्या मुली असल्यास किंवा पहिल्या प्रसूतीमध्ये दोन किंवा अधिक मुली झाल्यास, त्यासाठी विशेष तरतूद आहे.
खाते उघडण्याची प्रक्रिया
एसबीआयमध्ये सुकन्या समृद्धी योजना खाते उघडण्यासाठी खालील दस्तावेज आवश्यक आहेत:
- मुलीचे जन्म प्रमाणपत्र
- पालकाचा ओळख पुरावा
- पालकाचा पत्ता पुरावा
- मुलीचे पासपोर्ट आकाराचे छायाचित्र
- अर्ज पूर्ण भरलेला असावा
प्रक्रिया पूर्ण करण्यासाठी, आपण नजीकच्या एसबीआय शाखेला भेट देऊ शकता किंवा ऑनलाइन अर्ज करू शकता.
योजनेचे फायदे
मुलींसाठी दीर्घकालीन आर्थिक सुरक्षा
सुकन्या समृद्धी योजना मुलींच्या भविष्यासाठी एक मजबूत आर्थिक आधार तयार करते. नियमित गुंतवणुकीतून, मॅच्युरिटीच्या वेळी मोठी रक्कम (१५ लाखांपर्यंत) मिळू शकते. ही रक्कम मुलीच्या उच्च शिक्षण, कारकीर्द सुरू करण्यासाठी किंवा विवाहासाठी वापरता येऊ शकते.
कर फायदे
या योजनेवर मिळणारे व्याज आणि मॅच्युरिटी रक्कम कर-मुक्त आहे. याशिवाय, वार्षिक गुंतवणुकीवर आयकर कायद्याच्या कलम ८०C अंतर्गत कर सवलत मिळते. हे दीर्घकालीन गुंतवणुकीसाठी एक आकर्षक पर्याय बनवते.
सरकारी हमी
सुकन्या समृद्धी योजना भारत सरकारद्वारे संरक्षित आहे, जे याला एक अत्यंत सुरक्षित गुंतवणूक पर्याय बनवते. योजनेचे व्याजदर सरकारद्वारे नियमित आढावा घेतले जातात आणि बाजारातील इतर सुरक्षित पर्यायांपेक्षा जास्त ठेवले जातात.
महत्त्वाचे नियम आणि अटी
- हप्ते न भरल्यास दंड: जर आपण वार्षिक हप्ता वेळेवर भरला नाही, तर प्रत्येक थकित हप्त्यासाठी ५० रुपये दंड आकारला जाईल.
- खाते बंद करणे: काही अपवादात्मक परिस्थितींमध्ये, जसे की मुलीच्या गंभीर आजार किंवा मृत्यूच्या प्रसंगी, खाते प्रीमॅच्युअर बंद करू शकता.
- खात्याचे स्थलांतर: आपण एसबीआयच्या एका शाखेतून दुसऱ्या शाखेत किंवा एका बँकेतून दुसऱ्या अधिकृत बँकेत खाते स्थलांतरित करू शकता.
- परिपक्वता नंतर खाते चालू ठेवणे: मुलीच्या २१ वर्षे पूर्ण झाल्यानंतर, खाते स्वयंचलितपणे बंद होईल आणि संपूर्ण रक्कम मुलीला मिळेल.
सुकन्या समृद्धी योजना विरुद्ध इतर गुंतवणूक पर्याय
इतर पारंपारिक गुंतवणूक पर्यायांच्या तुलनेत, सुकन्या समृद्धी योजना खालीलप्रमाणे वैशिष्ट्यपूर्ण आहे:
- फिक्स्ड डिपॉझिट: फिक्स्ड डिपॉझिटपेक्षा सुकन्या समृद्धी योजनेत अधिक व्याजदर मिळतो, विशेषतः दीर्घकालीन गुंतवणुकीसाठी.
- म्युच्युअल फंड्स: म्युच्युअल फंड्समध्ये बाजारावर आधारित जोखीम असतात, तर सुकन्या समृद्धी योजना सरकारी हमीसह येते.
- पोस्ट ऑफिस स्कीम्स: पोस्ट ऑफिस स्कीम्सपेक्षा सुकन्या समृद्धी योजनेत जास्त कर फायदे मिळतात.
सुकन्या समृद्धी योजना ही मुलींच्या भविष्यासाठी एक आदर्श गुंतवणूक माध्यम आहे. उच्च व्याजदर, कर फायदे आणि सरकारी हमी या सर्व फायद्यांसह, ही योजना पालकांना त्यांच्या मुलींच्या आर्थिक सुरक्षेसाठी एक मजबूत पाया तयार करण्यास मदत करते. एसबीआयद्वारे पुरवल्या जाणाऱ्या विशेष सुविधांमुळे, या योजनेचा लाभ घेणे आता अधिक सोपे झाले आहे.
आपल्या मुलीच्या उज्ज्वल भविष्यासाठी आजच एसबीआयच्या सुकन्या समृद्धी योजनेत गुंतवणूक करण्याचा विचार करा. आपल्या मुलीच्या शिक्षण आणि विवाहासाठी एक मजबूत आर्थिक आधार तयार करा, ज्यामुळे तिला स्वावलंबी आणि यशस्वी जीवन जगण्यास मदत होईल.