SBI’s unique gift देशातील सर्वात मोठी सार्वजनिक क्षेत्रातील बँक स्टेट बँक ऑफ इंडिया (एसबीआय) आपल्या जन धन खातेधारक ग्राहकांसाठी एक महत्त्वपूर्ण लाभदायक योजना राबवत आहे. या अंतर्गत बँक आपल्या ग्राहकांना ४ लाख रुपयांपर्यंतचा मोफत विमा देत आहे. ही बातमी ग्राहकांसाठी अत्यंत आनंददायक आहे, विशेषतः कमी उत्पन्न असलेल्या आणि आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल वर्गातील नागरिकांसाठी. या लेखात आपण या महत्त्वपूर्ण योजनेबद्दल सविस्तर माहिती जाणून घेऊ.
प्रधानमंत्री जन धन योजना:
प्रधानमंत्री जन धन योजना (पीएमजेडीवाय) भारत सरकारने २०१४ मध्ये सुरू केली. या योजनेचा मुख्य उद्देश आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल घटकांना आर्थिक सेवा, बँकिंग बचत आणि ठेव खाती, क्रेडिट, विमा, पेन्शन अशा विविध वित्तीय सेवा परवडणाऱ्या पद्धतीने उपलब्ध करून देणे आहे. ही योजना आर्थिक समावेशनाच्या दिशेने एक महत्त्वपूर्ण पाऊल मानली जाते.
भारत सरकारच्या या महत्त्वपूर्ण उपक्रमामुळे देशातील कोट्यवधी लोकांना बँकिंग प्रणालीशी जोडण्यात मदत झाली आहे. विशेषतः ग्रामीण भागातील आणि शहरी झोपडपट्टी क्षेत्रातील लोकांना औपचारिक बँकिंग व्यवस्थेचा लाभ घेता येत आहे.
एसबीआयचा जन धन खातेधारकांना विशेष लाभ
स्टेट बँक ऑफ इंडिया आपल्या जन धन खातेधारकांना एसबीआय रुपे जन धन कार्ड (SBI Rupay Jan Dhan Card) प्रदान करते. या कार्डद्वारे ग्राहकांना अनेक महत्त्वपूर्ण लाभ मिळतात. यातील सर्वात महत्त्वाचा लाभ म्हणजे विमा संरक्षण. एसबीआय रुपे जन धन कार्ड असलेल्या ग्राहकांना २ लाख रुपयांपर्यंतचे अपघाती विमा संरक्षण दिले जाते. जर यासोबत इतर विमा कवर मिळवले तर, एकूण ४ लाख रुपयांपर्यंतचे विमा संरक्षण मिळू शकते.
याशिवाय, रुपे कार्डधारक या कार्डाचा वापर एटीएममधून पैसे काढण्यासाठी तसेच विविध खरेदी व्यवहारांसाठी करू शकतात. हे कार्ड देशभरातील सर्व एटीएम आणि पीओएस टर्मिनल्सवर स्वीकारले जाते.
विमा संरक्षणाचे विशेष लाभ
अपघाती विमा संरक्षण
- २८ ऑगस्ट २०१८ पूर्वी उघडलेल्या जन धन खात्यांसाठी RuPay PMJDY कार्डधारकांना १ लाख रुपयांपर्यंतचे अपघाती विमा संरक्षण दिले जाते.
- २८ ऑगस्ट २०१८ नंतर उघडलेल्या खात्यांसाठी RuPay PMJDY कार्डधारकांना २ लाख रुपयांपर्यंतचे अपघाती विमा संरक्षण दिले जाते.
देशाबाहेरील अपघातांसाठी सुद्धा संरक्षण
विशेष म्हणजे, एसबीआयच्या या विमा योजनेमध्ये भारताबाहेरील अपघातही समाविष्ट करण्यात आले आहेत. म्हणजेच, जर कार्डधारक परदेशात असताना अपघाताचा बळी ठरला, तर त्यालाही विमा संरक्षण मिळेल. अशा प्रकरणी, आवश्यक कागदपत्रे सादर केल्यावर विम्याची रक्कम भारतीय रुपयांमध्ये कार्डधारक किंवा त्याच्या कायदेशीर वारसाच्या खात्यात जमा केली जाईल.
विमा दावा प्रक्रिया
जर दुर्दैवाने अपघात झाल्यास, विमा दावा करण्यासाठी पुढील प्रक्रिया अनुसरावी लागेल:
१. अपघाताची माहिती लगेच नजीकच्या एसबीआय शाखेला द्यावी. २. आवश्यक कागदपत्रे जसे की अपघाताचा पोलीस रिपोर्ट, वैद्यकीय प्रमाणपत्र, मृत्यू प्रमाणपत्र (मृत्यू झाल्यास), ओळखपत्र, बँक खात्याचे तपशील इत्यादी सादर करावेत. ३. बँक प्रतिनिधी पुढील प्रक्रियेसाठी मदत करतील. ४. विमा कंपनीकडून पडताळणी झाल्यानंतर, विम्याची रक्कम लाभार्थ्याच्या खात्यात थेट जमा केली जाईल.
विशेष बाब म्हणजे, दावा प्रक्रिया पूर्ण होण्यासाठी फक्त दोन दिवसांचा कालावधी लागतो. त्यामुळे अपघाताच्या प्रसंगी वित्तीय मदत त्वरित मिळते.
जन धन खाते कसे उघडावे?
जर आपल्याला जन धन खाते उघडायचे असेल तर ही प्रक्रिया अत्यंत सोपी आहे:
१. आपल्या नजीकच्या एसबीआय शाखेत जा. २. जन धन खात्यासाठीचा अर्ज फॉर्म भरा. ३. खालील माहिती द्या:
- संपूर्ण नाव
- मोबाईल क्रमांक
- वैध पत्ता
- नामनिर्देशित व्यक्तीचे तपशील
- व्यवसाय/नोकरीची माहिती
- वार्षिक उत्पन्न
- अवलंबितांची संख्या
- एसएसए कोड किंवा प्रभाग क्रमांक
- गाव/शहर कोड ४. आपले ग्राहक जाणून घ्या (केवायसी) कागदपत्रे सादर करा. यामध्ये आधार कार्ड, पॅन कार्ड, मतदान ओळखपत्र यांपैकी कोणतेही एक ओळखपत्र आणि पत्त्याचा पुरावा देणे आवश्यक आहे. ५. सर्व कागदपत्रे सत्यापित झाल्यानंतर, बँक आपले खाते सक्रिय करेल आणि आपल्याला रुपे कार्ड पोस्टाद्वारे पाठवेल.
बेसिक बचत खाते जन धन खात्यात कसे बदलावे?
जर आपल्याकडे आधीपासूनच एसबीआयमध्ये बेसिक बचत खाते (सेविंग अकाउंट) असेल आणि आपण त्याला जन धन खात्यात रूपांतरित करू इच्छित असाल, तर हे करणे सुद्धा शक्य आहे. यासाठी:
१. आपल्या बँक शाखेत जा. २. खाते रूपांतरणासाठी अर्ज करा. ३. बँक अधिकाऱ्यांकडून आवश्यक फॉर्म भरा. ४. रूपांतरण प्रक्रिया पूर्ण झाल्यावर, आपल्याला नवीन रुपे पीएमजेडीवाय कार्ड मिळेल.
जन धन योजनेचे इतर फायदे
जन धन खात्यामध्ये विमा संरक्षणाव्यतिरिक्त इतरही अनेक लाभ आहेत:
१. शून्य बॅलन्स: जन धन खाते शून्य बॅलन्ससह सुरू करता येते. २. ओव्हरड्राफ्ट सुविधा: पात्र खातेधारकांना १०,००० रुपयांपर्यंतची ओव्हरड्राफ्ट सुविधा उपलब्ध आहे. ३. थेट लाभ हस्तांतरण: सरकारी योजनांचे लाभ (सबसिडी, पेन्शन इत्यादी) थेट खात्यात जमा होतात. ४. मोबाईल बँकिंग: मोबाईल फोनद्वारे खात्यातील व्यवहार पाहणे आणि करणे शक्य आहे. ५. डिजिटल बँकिंग प्रोत्साहन: यूपीआय, भीम ॲप, एसबीआय योनो अशा डिजिटल साधनांद्वारे सुलभ व्यवहार.
स्टेट बँक ऑफ इंडियाने प्रदान केलेला हा ४ लाख रुपयांपर्यंतचा मोफत विमा हा जन धन खातेधारकांसाठी एक मोठा वरदान आहे. विशेषतः आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल घटकांसाठी हा एक महत्त्वपूर्ण वित्तीय सुरक्षा कवच आहे. अकस्मात अपघात किंवा मृत्यूमुळे होणाऱ्या आर्थिक नुकसानापासून संरक्षण मिळवण्यासाठी ही योजना अत्यंत उपयुक्त आहे.
जर आपण अजूनही जन धन खाते उघडले नसेल, तर लवकरात लवकर आपल्या जवळच्या एसबीआय शाखेत जाऊन या महत्त्वपूर्ण योजनेचा लाभ घ्या. सरकार आणि बँकांच्या या प्रयत्नांमुळे भारतातील वित्तीय समावेशन आणि आर्थिक सुरक्षितता वाढवण्यास मदत होत आहे.