SBI Bank rules भारतातील सर्वात मोठी आणि विश्वासार्ह अशी स्टेट बँक ऑफ इंडिया (एसबीआय) ने नवीन आर्थिक वर्षात अनेक महत्त्वपूर्ण बदल केले आहेत. या बदलांमुळे ग्राहकांवर काय परिणाम होणार आहे याची सविस्तर माहिती आपण या लेखात जाणून घेणार आहोत. देशभरातील कोट्यवधी ग्राहकांना प्रभावित करणाऱ्या या बदलांची माहिती प्रत्येक एसबीआय खातेधारकाने जाणून घेणे अत्यंत आवश्यक आहे.
नवीन फिक्स्ड डिपॉझिट योजना: गुंतवणूकदारांसाठी संधी
एसबीआयने ग्राहकांसाठी दोन महत्त्वपूर्ण नवीन फिक्स्ड डिपॉझिट योजना सुरू केल्या आहेत: ‘हर घर लखपती आरडी स्कीम’ आणि ‘पेट्रन्स एफडी योजना’. या योजनांमागील मुख्य उद्देश सामान्य नागरिकांना आकर्षक व्याजदरांसह गुंतवणुकीची संधी देणे हा आहे.
हर घर लखपती आरडी स्कीम
या योजनेचे वैशिष्ट्य म्हणजे अल्प गुंतवणुकीतून दीर्घकालीन समाधानकारक परतावा. सामान्य नागरिकांच्या आर्थिक सुरक्षिततेसाठी ही योजना खास डिझाइन केली आहे. नियमित आरडी पेक्षा अधिक व्याजदर असल्यामुळे, ही योजना लहान बचतकर्त्यांसाठी विशेष फायदेशीर ठरणार आहे.
पेट्रन्स एफडी योजना
वरिष्ठ नागरिकांसाठी विशेष योजना म्हणून ‘पेट्रन्स एफडी योजना’ सुरू करण्यात आली आहे. या अंतर्गत, वरिष्ठ नागरिकांना नियमित एफडी च्या तुलनेत 0.10% अधिक व्याजदर मिळतो. विशेषतः 2 ते 3 वर्षांच्या मुदतीसाठी हा व्याजदर 7.6% पर्यंत जाऊ शकतो, जे सध्याच्या बाजारात अत्यंत आकर्षक आहे.
सेव्हिंग्स अकाऊंट व्याजदर आणि नवीन नियम
एसबीआयने सेव्हिंग्स अकाऊंटवरील व्याजदरात सुधारणा करून तो 2.70% केला आहे. यासोबतच, काही प्रकारच्या खात्यांमध्ये किमान शिल्लक ठेवण्याची अनिवार्यता काढून टाकण्यात आली आहे.
विद्यार्थी आणि कमी उत्पन्न गटासाठी विशेष सवलती
हा बदल विशेषतः विद्यार्थी आणि कमी उत्पन्न गटातील ग्राहकांसाठी अत्यंत लाभदायक ठरणार आहे. किमान शिल्लक ठेवण्याची अट नसल्यामुळे, नवीन खाते उघडणे आणि त्याचे व्यवस्थापन करणे सोपे होणार आहे. हे वित्तीय समावेशनाला प्रोत्साहन देण्याचे एक पाऊल म्हणून पाहिले जात आहे.
Also Read:
लग्न झालेल्या मुलींना मिळणार १ लाख रुपये, बांधकाम कामगार योजने अंतर्गत construction worker scheme
वरिष्ठ नागरिकांसाठी विशेष व्यवस्था
वरिष्ठ नागरिकांसाठी केवळ एफडी योजनांमध्येच नव्हे तर सेव्हिंग्स अकाउंटमध्येही विशेष सवलती देण्यात आल्या आहेत. त्यांना अतिरिक्त व्याजदर, शुल्क माफी आणि घरपोच सेवा यासारख्या सुविधा देऊ केल्या जात आहेत.
केवायसी अपडेट अनिवार्य – महत्त्वाची सूचना
एसबीआयसह अनेक बँकांनी केवायसी अपडेट करणे अनिवार्य केले आहे. संशोधित नियमांनुसार, सर्व खातेधारकांना ठराविक कालावधीनंतर आपली केवायसी माहिती अपडेट करणे अनिवार्य आहे. उदाहरणार्थ, पंजाब नॅशनल बँकेने ग्राहकांना 23 जानेवारी 2025 पर्यंत केवायसी अपडेट करण्याचे निर्देश दिले आहेत.
केवायसी अपडेटसाठी आवश्यक कागदपत्रे
- ओळखपत्र: आधार कार्ड किंवा पॅन कार्ड
- पत्ता पुरावा: वीज बिल, पासपोर्ट, मतदान ओळखपत्र इत्यादी
- अद्ययावत फोटो: नवीन पासपोर्ट साइज फोटो
- उत्पन्नाचा पुरावा: व्यावसायिक खात्यांसाठी
केवायसी अपडेट न केल्यास परिणाम
केवायसी अपडेट न केल्यास खाते तात्पुरते गोठवले जाऊ शकते, ज्यामुळे ग्राहकांना आर्थिक व्यवहार करताना अडचणी येऊ शकतात. त्यामुळे, सर्व ग्राहकांनी लवकरात लवकर आपली माहिती अद्ययावत करावी अशी सल्ला देण्यात येत आहे.
पर्सनल लोनसाठी कठोर नियम
एसबीआयने पर्सनल लोनसाठी अधिक कठोर निकष लागू केले आहेत. ग्राहकांचा क्रेडिट स्कोअर आणि कर्ज परतफेडीचा इतिहास यांची अधिक काटेकोर तपासणी केली जाणार आहे.
नवीन नियमांची ठळक वैशिष्ट्ये
- वारंवार क्रेडिट स्कोअर तपासणी: लोन मंजुरीसाठी क्रेडिट स्कोअर अधिक वारंवार तपासला जाणार आहे. आता हे 15 दिवसांतून एकदा केले जाईल, जे याआधी मासिक होते.
- बहुविध कर्जांवर निर्बंध: एकापेक्षा अधिक कर्ज चालू असलेल्या ग्राहकांना नवीन कर्ज घेणे आता पूर्वीपेक्षा अधिक कठीण होणार आहे.
- व्याजदर वाढीची शक्यता: जोखीम अधिक असलेल्या ग्राहकांसाठी व्याजदर वाढवला जाण्याची शक्यता आहे.
ग्राहकांसाठी सूचना
नवीन कर्ज घेण्यापूर्वी ग्राहकांनी आपल्या क्रेडिट स्कोअरची खात्री करावी आणि आर्थिक नियोजन नीट तपासावे. तसेच, अनावश्यक कर्ज घेण्यापासून दूर राहणे हितावह ठरेल.
एटीएम व्यवहार शुल्कांमध्ये बदल
एटीएम मधून पैसे काढण्यासाठीच्या शुल्कांमध्ये बदल होण्याची शक्यता आहे. सध्याच्या नियमांनुसार, दरमहा तीन मोफत व्यवहार उपलब्ध आहेत, त्यानंतर प्रत्येक व्यवहारासाठी शुल्क आकारले जाते.
शुल्क वाढीची शक्यता
नवीन नियमांनुसार, मर्यादेपेक्षा जास्त व्यवहारांसाठी आकारले जाणारे शुल्क ₹20 वरून ₹25 पर्यंत वाढू शकते. तसेच, इतर बँकांच्या एटीएम मधून पैसे काढल्यास अतिरिक्त शुल्क लागू होऊ शकते.
ग्राहकांनी काय करावे?
एटीएम शुल्क वाचवण्यासाठी ग्राहकांनी जास्तीत जास्त डिजिटल व्यवहारांचा वापर करावा. यूपीआय, नेटबँकिंग, मोबाइल बँकिंग यासारख्या पर्यायांमाध्यमातून व्यवहार केल्यास शुल्क वाचू शकते.
इतर बँकांच्या योजना – तुलनात्मक अभ्यास
एसबीआयव्यतिरिक्त, इतर राष्ट्रीयकृत बँकांनीही आपल्या योजनांमध्ये बदल केले आहेत. उदाहरणार्थ, पंजाब नॅशनल बँकेने 303 दिवसांच्या मुदतीसाठी 7% व्याजदर आणि 506 दिवसांसाठी 6.7% व्याजदर जाहीर केला आहे.
बँक ऑफ बडोदाची नवीन योजना
बँक ऑफ बडोदाने नवीन ‘बीओबी लिक्विड एफडी’ सुरू केली आहे, ज्यामध्ये ग्राहक संपूर्ण मुदतपूर्तीपूर्वीही ठेवीचा काही भाग काढू शकतात. ही विशेष सुविधा तातडीच्या गरजा भागवण्यासाठी उपयुक्त ठरणार आहे.
ग्राहकांसाठी कार्य योजना
एसबीआय आणि इतर बँकांच्या नव्या नियमांमुळे ग्राहकांनी काही महत्त्वाची पावले उचलणे गरजेचे आहे.
तात्काळ पावले
- केवायसी अपडेट: आपले केवायसी लवकरात लवकर अपडेट करा, अन्यथा खाते बंद होण्याची शक्यता आहे.
- बचत योजनांचा अभ्यास: सेव्हिंग्स अकाउंटवरील व्याजदर तुलनेने कमी असल्याने, दीर्घकालीन बचतीसाठी एफडी, आरडी, म्युच्युअल फंड्स यासारखे पर्याय तपासा.
- क्रेडिट स्कोअर मॉनिटरिंग: आपला क्रेडिट स्कोअर नियमितपणे तपासत रहा, विशेषतः नवीन कर्ज घेण्याचा विचार असल्यास.
- डिजिटल व्यवहारांना प्राधान्य: एटीएम शुल्क वाचवण्यासाठी शक्य तितके डिजिटल व्यवहार करा.
एसबीआयच्या नवीन नियमांमुळे ग्राहकांना काही फायदे होणार आहेत तर काही अडचणींना सामोरे जावे लागणार आहे. वरिष्ठ नागरिकांसाठी आणि बचतकर्त्यांसाठी नवीन एफडी योजना लाभदायक असल्या तरी, केवायसी अपडेट आणि पर्सनल लोन नियमांमधील कडकपणा यामुळे काही ग्राहकांना त्रास होऊ शकतो.
सर्व ग्राहकांनी या बदलांची योग्य ती दखल घेऊन, आपले वित्तीय नियोजन त्यानुसार अपडेट करावे. योग्य माहिती आणि आर्थिक साक्षरता हेच या बदलांचा सामना करण्याचे सर्वोत्तम साधन आहे. आपले अधिकार जाणून घ्या आणि आपली आर्थिक सुरक्षितता सुनिश्चित करा.