Ladki Bhaeen Yojana installment महाराष्ट्र सरकारने सुरू केलेली ‘मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजना’ ही गरीब महिलांना आर्थिक सक्षम करण्यासाठी एक महत्वपूर्ण पाऊल आहे. या योजनेअंतर्गत पात्र महिलांना दरमहा १५०० रुपये त्यांच्या बँक खात्यात थेट जमा केले जातात. परंतु एप्रिल २०२५ च्या हप्त्याबाबत अनेक महिलांमध्ये प्रश्न आणि चिंता निर्माण झाली आहे. आज आपण या योजनेबद्दल सविस्तर माहिती जाणून घेऊया.
एप्रिल २०२५ चा हप्ता: जाणून घ्या सद्यस्थिती
एप्रिल २०२५ चा हप्ता अद्याप लाभार्थी महिलांच्या खात्यात जमा झालेला नाही. सामान्यत: प्रत्येक महिन्याच्या पहिल्या आठवड्यात ही रक्कम जमा केली जाते, परंतु कधीकधी तांत्रिक अडचणींमुळे किंवा प्रशासकीय प्रक्रियेमुळे यात विलंब होऊ शकतो. महाराष्ट्र शासनाच्या महिला व बाल विकास विभागाकडून मिळालेल्या माहितीनुसार, एप्रिल महिन्याचा हप्ता लवकरच, म्हणजेच या महिन्याच्या १५ तारखेपर्यंत सर्व पात्र लाभार्थींच्या खात्यात जमा करण्याचे नियोजन आहे.
काही महिलांना ३,००० रुपये का मिळणार?
मार्च २०२५ मध्ये अनेक महिलांना विविध कारणांमुळे त्यांचा मासिक हप्ता मिळाला नाही. यामागे अनेक कारणे होती:
१. आधार-बँक लिंकिंग समस्या: अनेक महिलांचे आधार कार्ड त्यांच्या बँक खात्याशी योग्यरित्या जोडलेले नव्हते, त्यामुळे DBT (डायरेक्ट बेनिफिट ट्रान्सफर) प्रक्रिया पूर्ण होऊ शकली नाही.
२. अचूक बँक माहितीचा अभाव: काही लाभार्थींनी दिलेली बँक खात्याची माहिती चुकीची किंवा अपूर्ण होती, ज्यामुळे पैसे हस्तांतरित करण्यात अडचणी आल्या.
३. DBT प्रणाली समस्या: मार्च महिन्यात DBT प्रणालीमध्ये तांत्रिक बिघाड झाल्यामुळे काही भागातील महिलांना हप्ता मिळू शकला नाही.
४. बँक खाते निष्क्रिय असणे: अनेक महिलांची बँक खाती निष्क्रिय स्थितीत होती, ज्यामुळे रक्कम परत आली.
या सर्व कारणांमुळे ज्या महिलांना मार्च महिन्याचा हप्ता मिळाला नाही, त्यांना एप्रिल महिन्यात दोन्ही महिन्यांचे एकत्रित ३,००० रुपये मिळतील. महाराष्ट्र शासनाने या बाबत विशेष तरतूद केली असून, पात्र लाभार्थींना त्यांचे थकीत पैसे मिळण्याची खात्री दिली आहे.
किती महिलांना योजनेतून वगळण्यात आले?
महाराष्ट्र शासनाने या योजनेचा लाभ केवळ गरजू महिलांनाच मिळावा, या उद्देशाने मार्च २०२५ मध्ये लाभार्थींची पुन्हा तपासणी केली. या तपासणीत खालील निकषांवर आधारित अनेक महिलांना अपात्र ठरवण्यात आले:
१. उच्च वार्षिक उत्पन्न: ज्या कुटुंबांचे वार्षिक उत्पन्न शासनाने निर्धारित केलेल्या मर्यादेपेक्षा जास्त आहे, अशा कुटुंबातील महिलांना योजनेतून वगळण्यात आले.
२. चारचाकी वाहन मालकी: ज्या महिलांच्या कुटुंबाकडे चारचाकी वाहन आहे, त्यांना अपात्र ठरवण्यात आले.
३. सरकारी नोकरी किंवा पेन्शन: सरकारी नोकरीत असलेल्या किंवा पेन्शन घेणाऱ्या महिलांना योजनेतून वगळण्यात आले.
४. इतर सरकारी योजनांचा लाभ: ज्या महिला इतर मोठ्या सरकारी योजनांचा लाभ घेत आहेत, त्यांनाही अपात्र ठरवण्यात आले.
या तपासणीमध्ये राज्यभरातील सुमारे १३ लाख महिलांना योजनेतून वगळण्यात आले आहे. याबाबत अनेक महिलांनी नाराजी व्यक्त केली असून, काही महिलांनी पुनर्विचार याचिका दाखल केल्या आहेत.
नवीन अर्ज कधी स्वीकारले जातील?
ऑक्टोबर २०२४ नंतर या योजनेसाठी नवीन अर्ज स्वीकारण्याची प्रक्रिया थांबवण्यात आली आहे. सध्या शासन सद्य लाभार्थींची पुन्हा तपासणी करत आहे. अनेक महिला, ज्यांना अद्याप या योजनेचा लाभ मिळालेला नाही, त्या नवीन अर्ज कधी सुरू होतील याची वाट पाहत आहेत.
आमच्या माहितीनुसार, शासन सध्याच्या लाभार्थींची तपासणी पूर्ण झाल्यानंतर, म्हणजेच जून २०२५ पासून नवीन अर्ज स्वीकारण्याची प्रक्रिया सुरू करू शकते. परंतु याबाबत अधिकृत घोषणा अद्याप झालेली नाही. महिलांनी सरकारच्या अधिकृत अधिसूचनेची वाट पाहावी.
लाभार्थी महिलांनी पैसे नियमित मिळण्यासाठी काय करावे?
लाडकी बहीण योजनेचा लाभ नियमित मिळावा यासाठी लाभार्थी महिलांनी काही महत्वपूर्ण बाबींची खात्री करणे आवश्यक आहे:
१. आधार-बँक लिंकिंग तपासा: आपले आधार कार्ड आपल्या बँक खात्याशी लिंक आहे का, याची खात्री करा. हे तपासण्यासाठी आपल्या जवळच्या बँकेत जाऊन चौकशी करा किंवा नेट बँकिंगद्वारे तपासा.
२. बँक खाते सक्रिय ठेवा: आपले बँक खाते सक्रिय आहे याची खात्री करा. किमान तीन महिन्यांतून एकदा खात्यात व्यवहार करणे आवश्यक आहे.
३. DBT सेवा सक्रिय करा: आपल्या बँकेत जाऊन DBT सेवा सक्रिय आहे का याची खात्री करा.
४. अचूक कागदपत्रे सादर करा: आपल्या कागदपत्रांमध्ये कोणतीही त्रुटी असल्यास, ती दुरुस्त करून योग्य कागदपत्रे संबंधित कार्यालयात सादर करा.
५. अधिकृत वेबसाईट तपासा: “ladkibahin.maharashtra.gov.in” या अधिकृत वेबसाईटवर आपली स्थिती नियमित तपासत रहा.
६. नारी शक्ती दूत अॅप वापरा: शासनाने लाँच केलेल्या ‘नारी शक्ती दूत’ या मोबाईल अॅपवर आपले नाव आणि अर्जाची स्थिती तपासा.
७. हेल्पलाईनशी संपर्क साधा: कोणतीही समस्या असल्यास, १८१ या हेल्पलाईन नंबरवर संपर्क साधा.
योजनेचे महत्व आणि परिणाम
‘मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजना’ ही महाराष्ट्रातील महिलांच्या सशक्तीकरणासाठी एक महत्वपूर्ण पाऊल मानली जाते. या योजनेतून आतापर्यंत सुमारे १ कोटी महिलांना लाभ मिळाला आहे. दरमहा १५०० रुपये ही रक्कम लहान वाटत असली तरी, ग्रामीण भागातील अनेक महिलांसाठी ही मोठी मदत ठरत आहे.
या योजनेमुळे महिलांच्या आर्थिक स्वातंत्र्याला चालना मिळाली असून, त्यांचा आत्मविश्वास वाढला आहे. अनेक महिला या पैशांचा उपयोग स्वतःच्या आणि कुटुंबाच्या आरोग्य, शिक्षण आणि पोषणासाठी करत आहेत. विशेषत: ग्रामीण भागातील महिलांसाठी ही योजना आर्थिक सुरक्षितता प्रदान करत आहे.
‘मुख्यमंत्री माझी लाडकी बहीण योजना’ ही महाराष्ट्रातील महिलांसाठी एक महत्वाची योजना असली तरी, तिच्या अंमलबजावणीत काही आव्हाने आहेत. विशेषतः तांत्रिक अडचणी आणि पात्रतेच्या निकषांमुळे काही महिलांना समस्यांना सामोरे जावे लागत आहे.
एप्रिल २०२५ च्या हप्त्याबाबत महिलांनी घाबरून न जाता, धैर्य ठेवावे आणि वरील सूचनांचे पालन करावे. शासन लवकरच योग्य पावले उचलून, सर्व पात्र लाभार्थींना त्यांचे हप्ते वेळेत मिळतील याची खात्री करेल. तसेच नवीन अर्जांबाबत शासनाच्या अधिकृत घोषणेची वाट पाहावी.
या योजनेमुळे महाराष्ट्रातील महिलांच्या आर्थिक आणि सामाजिक स्थितीत सकारात्मक बदल घडवून आणण्याचे शासनाचे प्रयत्न निश्चितच स्तुत्य आहेत. अशा योजनांमुळे महिलांच्या सशक्तीकरणाचे स्वप्न साकार होण्यास मदत होईल.