Heavy rains yellow alert महाराष्ट्रातील अनेक भागांमध्ये अचानक आलेल्या मुसळधार पावसामुळे नागरिकांना उकाड्यापासून दिलासा मिळाला आहे. उन्हाळ्याच्या तीव्र तापमानानंतर आलेल्या या पावसाने राज्यभर गारवा निर्माण झाला असून, वातावरणात मोठा बदल जाणवत आहे.
महाराष्ट्रात अचानक पावसाचा शिडकावा
शुक्रवारी दुपारी ३ ते ४.३० या वेळेत राज्यातील विविध भागांमध्ये जोरदार पाऊस पडला. या पावसामुळे तापमानात लक्षणीय घट होऊन शहरांमधील पारा ३२ अंशांपर्यंत खाली आला. अनेक भागांमध्ये गारवा वाढल्याने नागरिकांना उन्हाच्या तीव्रतेपासून थोडी सुटका मिळाली आहे.
मनमाड शहर आणि परिसरात सकाळपासून असलेल्या कडक उन्हानंतर संध्याकाळी जोरदार पावसाने हजेरी लावली. रात्री ८ वाजेपर्यंत सुरू असलेल्या या पावसामुळे भाजी विक्रेते आणि नागरिकांची मोठ्या प्रमाणात गैरसोय झाली. अचानक आलेल्या वादळी वारे आणि पावसामुळे काही भागांतील विद्युत पुरवठा देखील खंडित करण्यात आला होता.
नाशिकमध्ये अवकाळी पावसाचा फटका
नाशिक शहरात देखील अवकाळी पावसाने दमदार हजेरी लावली आहे. अनपेक्षितपणे आलेल्या या पावसामुळे नागरिकांची धावपळ उडाली. जोरदार पावसाने अनेक रस्त्यांवर पाणी साचले, ज्यामुळे वाहतूक व्यवस्थेवर परिणाम झाला. मात्र सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे, या अवकाळी पावसामुळे शेतकऱ्यांचे मोठे नुकसान झाले आहे. पिके धोक्यात आल्याने शेतकरी वर्ग चिंतेत आहे.
हवामान विभागाचा इशारा
भारतीय हवामान विभागाने (IMD) महाराष्ट्रासह अनेक राज्यांसाठी पुढील चार ते पाच दिवसांसाठी यल्लो अलर्ट जारी केला आहे. देशभरात पाच चक्रीवादळे निर्माण झाल्यानंतर, IMD ने ११ मे पर्यंत मध्य आणि वायव्य भारतात पाऊस, वादळ आणि विजांच्या कडकडाटाचा अंदाज वर्तवला आहे.
विशेषतः मुंबईसाठी, पुढील दोन दिवसांत पाऊस आणि गडगडाटी वादळांचा अंदाज वर्तवण्यात आला आहे. तसेच, तामिळनाडूमध्ये देखील अनेक जिल्ह्यांमध्ये मुसळधार पावसाची सूचना जारी केली असून, वादळ, विजांचा कडकडाट आणि सोसाट्याच्या वाऱ्यांचा इशारा देण्यात आला आहे.
उत्तर भारतात वातावरणातील बदल
दिल्लीसाठी IMD ने गुरुवारी पावसाचा पिवळा इशारा जारी केला आहे. या इशाऱ्यानुसार वीज आणि गडगडाटी वादळे येण्याची शक्यता आहे. पुढील पाच दिवसांत देशाच्या मध्य आणि वायव्य भागात पाऊस आणि गडगडाटी वादळे सुरूच राहतील, तर पूर्व भारतात गुरुवारपासून नवीन उष्णतेची लाट येण्याची शक्यता आहे.
जम्मू आणि काश्मीर, हिमाचल प्रदेश, लडाख, उत्तराखंड आणि अन्य उत्तरेकडील प्रदेशांमध्ये या आठवड्यात वादळी वारे आणि जोरदार पावसाची शक्यता वर्तवण्यात आली आहे. तर ११ मे पर्यंत पंजाब, हरियाणा, चंदीगड, दिल्ली, उत्तर प्रदेश आणि राजस्थानमध्ये विखुरलेला पाऊस पडू शकतो.
शेतकऱ्यांची चिंता वाढली
अवकाळी पावसामुळे शेतकऱ्यांसाठी मोठी चिंतेची बाब निर्माण झाली आहे. उन्हाळी पिकांवर या पावसाचा विपरीत परिणाम झाला असून, काही भागांत काढणीसाठी तयार असलेली पिके धोक्यात आली आहेत. पावसामुळे पिकांचे नुकसान झाल्याने शेतकऱ्यांचे आर्थिक नुकसान होण्याची भीती आहे.
नागरिकांसाठी काळजीचे उपाय
हवामान विभागाच्या इशाऱ्यानुसार, नागरिकांनी पुढील काही दिवस काळजी घेणे आवश्यक आहे. वादळी वारे आणि विजांचा कडकडाट यामुळे होणारे अपघात टाळण्यासाठी खबरदारी घ्यावी. अनावश्यक प्रवास टाळावा आणि घरात सुरक्षित राहावे. विशेषत: मोकळ्या जागेत असताना विजांचा धोका असल्याने सावधगिरी बाळगावी.
हवामान बदलाचे संकेत?
तज्ज्ञांच्या मते, अशा प्रकारचे अवकाळी पाऊस हे हवामान बदलाचे संकेत असू शकतात. जागतिक तापमानवाढ आणि हवामान बदलामुळे अशा अनियमित हवामान घटनांमध्ये वाढ होत आहे. एकीकडे दुष्काळी परिस्थिती तर दुसरीकडे अचानक मुसळधार पाऊस, या विरोधाभासी घटना हवामान बदलाच्या प्रभावाचे लक्षण मानल्या जातात.
सावधगिरीचे उपाय
- वादळी वारे आणि विजांच्या कडकडाटादरम्यान मोकळ्या जागेत राहणे टाळावे
- विद्युत उपकरणे आणि मोबाईल फोन यांचा वापर मर्यादित ठेवावा
- अत्यावश्यक नसल्यास प्रवास टाळावा
- शेतात काम करताना विशेष काळजी घ्यावी
- पाणी साचलेल्या रस्त्यांवर वाहन चालवणे टाळावे
या पावसामुळे तात्पुरता दिलासा मिळाला असला तरी, कृषी क्षेत्रावर याचा विपरीत परिणाम होण्याची शक्यता आहे. शेतकऱ्यांसाठी योग्य त्या उपाययोजना करण्याची गरज आहे.
विशेष सूचना: वरील माहिती विविध स्रोतांमधून संकलित केली असून, वाचकांनी कोणताही निर्णय घेण्यापूर्वी स्वत: संपूर्ण चौकशी करावी. हवामान परिस्थितीनुसार स्थानिक प्रशासनाच्या सूचनांचे पालन करावे आणि स्वत:ची सुरक्षितता प्राधान्याने ठेवावी. शेतकऱ्यांनी पिकांचे नुकसान झाल्यास संबंधित विभागाकडे तात्काळ नुकसान भरपाईसाठी अर्ज करावा. वरील माहिती केवळ सामान्य माहितीसाठी असून, वाचकांनी हवामान विभागाच्या अधिकृत वेबसाईटवर किंवा स्थानिक प्रशासनाकडून अद्ययावत माहिती घ्यावी. अचानक बदलणाऱ्या हवामानामुळे परिस्थिती बदलू शकते, त्यामुळे सतर्क राहणे आवश्यक आहे.