FD Interest Rate today आजच्या अस्थिर आर्थिक वातावरणात गुंतवणूकदार नेहमीच सुरक्षित आणि चांगला परतावा देणाऱ्या पर्यायांचा शोध घेत असतात. आपल्यापैकी अनेकजण आपली बचत विविध माध्यमांमध्ये गुंतवतात – शेअर मार्केट, रिअल इस्टेट, बँकेतील सेव्हिंग्ज अकाउंट किंवा फिक्स्ड डिपॉझिट (एफडी), पोस्ट ऑफिस योजना अशा विविध पर्यायांचा वापर करतात. मात्र सध्याच्या काळात रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने (आरबीआय) सलग दुसऱ्यांदा रेपो दरात कपात केल्यामुळे सर्वसामान्य बँकांमध्ये एफडीवरील व्याजदरात घट झाली आहे.
परंतु एफडी धारकांसाठी आनंदाची बातमी अशी आहे की, अजूनही काही ठिकाणी उच्च व्याजदराची संधी उपलब्ध आहे. विशेषतः स्मॉल फायनान्स बँका अजूनही ८ टक्क्यांपेक्षा जास्त व्याज देत आहेत, आणि ज्येष्ठ नागरिकांसाठी तर ९ टक्क्यांपर्यंत व्याज उपलब्ध आहे. या लेखातून आपण जाणून घेऊया की नेमक्या कोणत्या बँका उच्च व्याजदर देतात, त्यांच्यात गुंतवणूक करण्याचे फायदे काय आहेत आणि काय काळजी घ्यायला हवी.
आरबीआयची व्याजदरातील कपात आणि त्याचा परिणाम
रिझर्व्ह बँकेने अलीकडेच सलग दुसऱ्यांदा रेपो रेटमध्ये कपात केली आहे. रेपो रेट हा दर आहे ज्या दराने आरबीआय व्यापारी बँकांना कर्ज देते. या दरात बदल झाल्यावर बँकांच्या कर्जावरील आणि ठेवींवरील व्याजदरावरही परिणाम होतो. रेपो रेटमध्ये कपात झाल्यामुळे अनेक प्रमुख सरकारी आणि खाजगी बँकांनी आपल्या एफडी दरात कपात केली आहे.
सध्या, अनेक प्रमुख बँकांमध्ये एफडीवरील व्याजदर सरासरी ६ ते ७ टक्क्यांच्या दरम्यान आहे. उदाहरणार्थ, भारतीय स्टेट बँक, एचडीएफसी बँक, आयसीआयसीआय बँक यांसारख्या प्रमुख बँकांमध्ये सरासरी दर हा ६.५ टक्क्यांच्या आसपास आहे. या व्याजदरावर गुंतवणूक केल्यास, महागाईचा दर लक्षात घेता, वास्तविक परतावा (रिअल रिटर्न) खूपच कमी होऊ शकतो.
स्मॉल फायनान्स बँका: एफडी धारकांसाठी वरदान
मात्र, या परिस्थितीत, स्मॉल फायनान्स बँका (एसएफबी) एफडी धारकांसाठी एक वरदान ठरू शकतात. या बँका अजूनही तुलनेने उच्च व्याजदर देत आहेत. स्मॉल फायनान्स बँका या लहान व्यवसाय आणि अनौपचारिक क्षेत्रातील कर्जदारांना आर्थिक सेवा देण्यासाठी स्थापन करण्यात आल्या आहेत. या बँकांचे मुख्य लक्ष्य छोट्या व्यवसायिकांना, सूक्ष्म उद्योगांना, लघु व मध्यम उद्योगांना (MSMEs), कृषी व्यवसायांना आणि असंघटित क्षेत्रांना वित्तीय सेवा पुरवणे आहे.
स्मॉल फायनान्स बँकांमधील सध्याचे व्याजदर
आता आपण पाहूया की विविध स्मॉल फायनान्स बँकांमध्ये एफडीवर किती व्याजदर मिळू शकतो:
१. उज्जीवन स्मॉल फायनान्स बँक
- सामान्य नागरिकांसाठी व्याजदर: ८.२५% ते ८.७५% वार्षिक
- ज्येष्ठ नागरिकांसाठी अतिरिक्त व्याज: ०.५०% अतिरिक्त
- उज्जीवन बँकेत ५०० दिवसांच्या ठेवीवर सर्वाधिक व्याजदर मिळतो.
२. जना स्मॉल फायनान्स बँक
- सामान्य नागरिकांसाठी व्याजदर: ७.५५% ते ८.६५% वार्षिक
- ज्येष्ठ नागरिकांसाठी अतिरिक्त व्याज: ०.५०% अतिरिक्त
- जना बँकेत २ ते ३ वर्षांच्या ठेवींवर आकर्षक व्याजदर मिळतो.
३. इक्विटास स्मॉल फायनान्स बँक
- सामान्य नागरिकांसाठी व्याजदर: ८.०५% ते ८.५५% वार्षिक
- ज्येष्ठ नागरिकांसाठी अतिरिक्त व्याज: ०.५०% अतिरिक्त
- इक्विटास बँकेत १ वर्षापेक्षा जास्त कालावधीच्या ठेवींवर उच्च व्याजदर मिळतो.
४. एयू स्मॉल फायनान्स बँक
- सामान्य नागरिकांसाठी व्याजदर: ७.९५% ते ८.१०% वार्षिक
- ज्येष्ठ नागरिकांसाठी अतिरिक्त व्याज: ०.५०% अतिरिक्त
- एयू बँकेच्या विशेष ठेव योजनांमध्ये अधिक फायदे मिळू शकतात.
५. सूर्योदय स्मॉल फायनान्स बँक
- सामान्य नागरिकांसाठी व्याजदर: ८.७५% ते ९.१०% वार्षिक
- ज्येष्ठ नागरिकांसाठी अतिरिक्त व्याज: ०.५०% अतिरिक्त
- सूर्योदय बँकेत सध्या सर्वाधिक व्याजदर मिळतो.
६. उत्कर्ष स्मॉल फायनान्स बँक
- सामान्य नागरिकांसाठी व्याजदर: ८.५०% ते ९.१०% वार्षिक
- ज्येष्ठ नागरिकांसाठी अतिरिक्त व्याज: ०.५०% अतिरिक्त
- उत्कर्ष बँकेत काही विशिष्ट कालावधीच्या ठेवींवर ९.१०% पर्यंत व्याजदर मिळू शकतो.
स्मॉल फायनान्स बँकांमध्ये एफडी करण्याचे फायदे
१. उच्च व्याजदर
स्मॉल फायनान्स बँकांचा सर्वात मोठा फायदा म्हणजे त्या देत असलेला उच्च व्याजदर. सामान्य बँकांच्या तुलनेत १.५% ते २% पर्यंत जास्त व्याज मिळू शकते. हे महागाईच्या काळात महत्त्वाचे आहे.
२. पाच लाखांपर्यंतची गुंतवणूक पूर्णपणे सुरक्षित
स्मॉल फायनान्स बँकाही आरबीआयद्वारे नियंत्रित केल्या जातात आणि त्यांच्यातील ठेवी डिपॉझिट इन्शुरन्स अँड क्रेडिट गॅरंटी कॉर्पोरेशन (DICGC) द्वारे विमा संरक्षित आहेत. प्रत्येक बँकेत प्रति खातेदारासाठी ५ लाख रुपयांपर्यंत विमा संरक्षण उपलब्ध आहे. याचा अर्थ असा की जरी बँक अडचणीत आली तरी तुमचे ५ लाख रुपयांपर्यंतचे पैसे सुरक्षित राहतील.
३. ज्येष्ठ नागरिकांसाठी अतिरिक्त लाभ
ज्येष्ठ नागरिकांना सामान्यतः ०.५०% अतिरिक्त व्याज मिळते. या अतिरिक्त व्याजासह, काही स्मॉल फायनान्स बँकांमध्ये ज्येष्ठ नागरिकांना ९% पेक्षा जास्त व्याज मिळू शकते. हे निवृत्तीनंतरच्या काळात स्थिर उत्पन्नासाठी फायदेशीर ठरू शकते.
Also Read:
लग्न झालेल्या मुलींना मिळणार १ लाख रुपये, बांधकाम कामगार योजने अंतर्गत construction worker scheme
४. डिजिटल सुविधा
बहुतेक स्मॉल फायनान्स बँका डिजिटल बँकिंग सुविधा पुरवतात. तुम्ही ऑनलाइन पद्धतीनेही एफडी उघडू शकता आणि व्यवहार करू शकता. काही बँका मोबाईल अॅप्सही उपलब्ध करून देतात ज्यामुळे तुमच्या ठेवींचे व्यवस्थापन करणे सोपे होते.
५. लवचिक कालावधी
स्मॉल फायनान्स बँका विविध कालावधींसाठी एफडी पर्याय देतात. ७ दिवसांपासून ते १० वर्षांपर्यंत विविध कालावधींची निवड असते. यामुळे तुम्ही तुमच्या गरजेनुसार आणि आर्थिक उद्दिष्टांनुसार गुंतवणूक करू शकता.
स्मॉल फायनान्स बँकांमध्ये एफडी करताना काय काळजी घ्यावी
१. बहुविध बँकांमध्ये गुंतवणूक करा
सर्व अंडी एकाच टोपलीत न ठेवण्याचे तत्त्व लक्षात ठेवावे. विविध स्मॉल फायनान्स बँकांमध्ये तुमची गुंतवणूक विभागून ठेवा. प्रत्येक बँकेत ५ लाख रुपयांपर्यंतच गुंतवणूक करावी जेणेकरून DICGC विमा संरक्षणाचा पूर्ण लाभ मिळेल.
२. बँकेची वित्तीय स्थिती तपासा
एफडी करण्यापूर्वी बँकेची वित्तीय स्थिती, नफा-तोटा, एनपीए (नॉन परफॉर्मिंग असेट्स) प्रमाण, क्रेडिट रेटिंग यांसारख्या बाबी तपासून पहा. वित्तीय दृष्टीने मजबूत असलेल्या बँकांमध्ये गुंतवणूक करणे सुरक्षित.
३. पूर्वीच्या एफडी दरांचा आढावा घ्या
एखाद्या बँकेने पूर्वी व्याजदरात कशा प्रकारे बदल केले आहेत, याचा आढावा घ्या. स्थिर व्याजदर इतिहास असलेल्या बँका अधिक विश्वासार्ह मानल्या जातात.
४. खाते उघडण्याची प्रक्रिया समजून घ्या
बऱ्याचदा स्मॉल फायनान्स बँकांमध्ये एफडी उघडण्यासाठी बचत खाते उघडणे आवश्यक असते. खाते उघडण्याच्या प्रक्रियेबद्दल, आवश्यक कागदपत्रे आणि इतर निकषांबद्दल माहिती घ्या.
५. कर परिणाम समजून घ्या
एफडीवरील व्याज हे करपात्र उत्पन्न मानले जाते. १० हजार रुपयांपेक्षा जास्त व्याज मिळाल्यास त्यावर टीडीएस कपात केली जाते. योग्य कर नियोजनासाठी या बाबी लक्षात ठेवा.
एनबीएफसीमध्ये एफडी – एक पर्याय
स्मॉल फायनान्स बँकांव्यतिरिक्त, तुम्ही बिगर बँकिंग वित्तीय कंपन्यांमध्ये (NBFC) देखील एफडी करू शकता. एनबीएफसीमध्ये एफडीवरील व्याजदर सामान्य बँकांपेक्षा १-२% जास्त असू शकतात. मात्र, महत्त्वाचा फरक असा की एनबीएफसी ठेवींना डीआयसीजीसीकडून विमा संरक्षण मिळत नाही. त्यामुळे, एनबीएफसीमध्ये गुंतवणूक करताना जास्त सतर्कता बाळगणे आवश्यक आहे.
जर तुम्ही अधिक जोखीम घेण्यास तयार असाल तर तुम्ही कॉर्पोरेट डिपॉझिटमध्ये गुंतवणूक करू शकता. पण याबाबत आधी कंपनीची आर्थिक स्थिती, क्रेडिट रेटिंग, इतिहास इत्यादी बाबी तपासणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.
आर्थिक नियोजनातील शहाणपणा
रिझर्व्ह बँकेने रेपो दरात कपात केली असली तरी, स्मॉल फायनान्स बँका अजूनही एफडीवर आकर्षक व्याजदर देत आहेत. त्यामुळे पारंपारिक बँकांपेक्षा स्मॉल फायनान्स बँकांमध्ये एफडी करणे सध्या फायदेशीर ठरू शकते. उज्जीवन, जना, इक्विटास, सूर्योदय, उत्कर्ष यांसारख्या बँकांमध्ये ८% ते ९% पर्यंत व्याजदर मिळू शकतो.
मात्र, गुंतवणूक करताना नेहमीच सुरक्षितता आणि परताव्याचा समतोल साधावा. गुंतवणुकीचे विविधीकरण करणे, बँकेची वित्तीय स्थिती तपासणे, आणि DICGC विमा संरक्षणाच्या मर्यादेत गुंतवणूक करणे हे महत्त्वाचे आहे. आर्थिक स्थिरतेसाठी एफडी हा एक महत्त्वाचा पर्याय आहे, विशेषतः ज्येष्ठ नागरिकांसाठी आणि स्थिर उत्पन्न शोधणाऱ्या गुंतवणूकदारांसाठी.
