farmer ID new update राज्य शासनाने शेतकऱ्यांसाठी एक महत्त्वपूर्ण निर्णय घेतला असून, आता कृषी विभागाच्या सर्व योजनांचा लाभ घेण्यासाठी ‘फार्मर आयडी’ अनिवार्य करण्यात आला आहे. ११ एप्रिल रोजी निर्गमित करण्यात आलेल्या या शासन निर्णयानुसार, १५ एप्रिल २०२५ पासून राज्यातील ज्या शेतकऱ्यांकडे ॲग्रीस्टॅक अंतर्गत तयार करण्यात आलेले ‘फार्मर आयडी’ म्हणजेच शेतकरी विशिष्ट ओळखपत्र आहे, अशा शेतकऱ्यांनाच कृषी विभागाच्या सर्व योजनांचा लाभ मिळणार आहे.
शासनाचा निर्णय का?
राज्य शासनाने फार्मर आयडीसाठी आतापर्यंत अनेकदा मुदतवाढ दिली होती. यापूर्वी ३१ जानेवारी, फेब्रुवारी, ३१ मार्च आणि शेवटी १० एप्रिलपर्यंत मुदतवाढ देण्यात आली होती. मात्र शेतकऱ्यांकडून फार्मर आयडी तयार करण्याबाबत फारशी तत्परता दिसून आली नाही. याच पार्श्वभूमीवर शासनाने आता थेट निर्णय घेत सर्व कृषी योजनांसाठी फार्मर आयडी अनिवार्य केला आहे.
कृषी विभागाच्या वरिष्ठ अधिकाऱ्यांच्या म्हणण्यानुसार, “फार्मर आयडीच्या माध्यमातून शेतकऱ्यांची सर्व माहिती एकाच ठिकाणी उपलब्ध होणार आहे, ज्यामुळे योजनांच्या लाभार्थी निवडीमध्ये पारदर्शकता येईल आणि खोटे लाभार्थी टाळता येतील. यामुळे कृषी विभागाच्या योजना खऱ्या शेतकऱ्यांपर्यंत पोहोचतील याची खात्री करता येईल.”
आधारप्रमाणेच फार्मर आयडीची मागणी
ज्या पद्धतीने सरकारी योजनांचा लाभ घेण्यासाठी आधार क्रमांक अनिवार्य करण्यात आला होता, त्याच धर्तीवर आता महाडीबीटी पोर्टलवर अर्ज करताना किंवा इतर कोणत्याही कृषी योजनेचा लाभ घेताना फार्मर आयडी क्रमांक बंधनकारक असणार आहे. या निर्णयामुळे कृषी योजनांच्या लाभार्थी निवडीमध्ये अधिक पारदर्शकता येण्यास मदत होणार आहे.
कृषी विभागाच्या अधिकाऱ्यांनी सांगितले की, “फार्मर आयडीमध्ये शेतकऱ्यांची वैयक्तिक माहिती, त्यांची जमीन, पीक पद्धती आणि इतर शेती संबंधित माहिती समाविष्ट असेल. यामुळे शासनाला योजना राबवताना लक्ष्यपूर्ती करणे सोपे होईल.”
महाडीबीटी पोर्टलमध्ये होणार सुधारणा
या नवीन निर्णयाच्या अंमलबजावणीसाठी महाडीबीटीसह सर्व संबंधित पोर्टल्सवर आवश्यक तांत्रिक सुधारणा करण्याचे आदेश कृषी आयुक्तांना देण्यात आले आहेत. तसेच, शेतकरी ओळख क्रमांक, त्याच्या संलग्न माहितीप्रमाणे जमिनीसंबंधी माहिती आणि पीकविवरण या सर्व गोष्टी ‘अ‍ॅग्रीस्टॅक’ प्रणालीशी जोडण्याचे निर्देशही देण्यात आले आहेत.
कृषी विभागाचे एक अधिकारी म्हणाले, “महाडीबीटी पोर्टल लवकरच अपडेट होणार असून, या पोर्टलवर शेतकऱ्यांना जेव्हा नव्याने अर्ज करावे लागतील, तेव्हा त्या अर्जात फार्मर आयडी क्रमांक भरावा लागणार आहे. त्यामुळे फार्मर आयडी कार्ड कधी मिळेल याची वाट न पाहता, नोंदणी लवकरात लवकर पूर्ण करण्याचे आवाहन करण्यात आले आहे.”
फार्मर आयडी कसे मिळवावे?
राज्यातील शेतकऱ्यांनी फार्मर आयडीसाठी नोंदणी करण्यासाठी खालील पद्धती अवलंबवाव्यात:
- ऑनलाइन नोंदणी: शेतकरी www.agristack.gov.in या अधिकृत वेबसाईटवर जाऊन आपली नोंदणी करू शकतात.
- सीएससी केंद्रांमार्फत: नजीकच्या कॉमन सर्व्हिस सेंटर (CSC) मध्ये जाऊन शेतकरी आपली नोंदणी करू शकतात.
- ग्राम कृषी विकास समितीच्या मदतीने: गावातील ग्राम कृषी विकास समिती देखील शेतकऱ्यांना नोंदणी प्रक्रियेमध्ये मदत करेल.
- कृषी विभागाचे अधिकारी/कर्मचारी: तालुका पातळीवरील कृषी विभागाचे अधिकारी आणि कर्मचारी यांच्या मदतीनेही नोंदणी करता येईल.
नोंदणीसाठी शेतकऱ्यांकडे खालील कागदपत्रे असणे आवश्यक आहे:
- आधार कार्ड
- मतदान ओळखपत्र
- सातबारा उतारा / ८-अ
- बँक खात्याचे विवरण
- मोबाईल नंबर
फार्मर आयडीचे फायदे
फार्मर आयडीमुळे शेतकऱ्यांना अनेक फायदे होणार आहेत:
Also Read:
लग्न झालेल्या मुलींना मिळणार १ लाख रुपये, बांधकाम कामगार योजने अंतर्गत construction worker scheme
- सर्व शासकीय योजनांचा एकत्रित लाभ: फार्मर आयडी असल्यामुळे शेतकऱ्यांना कृषी विभागाच्या सर्व योजनांचा लाभ घेता येईल.
- डिजिटल शेती व्यवस्थापन: फार्मर आयडीमुळे शेतकऱ्यांची सर्व माहिती डिजिटल स्वरूपात उपलब्ध असेल, ज्यामुळे त्यांना शेती व्यवस्थापनात मदत होईल.
- किसान क्रेडिट कार्ड, पीक विमा यासारख्या सुविधा मिळवणे सोपे: फार्मर आयडीमुळे किसान क्रेडिट कार्ड, पीक विमा अशा विविध सुविधा मिळवणे सोपे होईल.
- बाजारपेठेशी थेट जोडणी: फार्मर आयडीमुळे शेतकऱ्यांना ई-नाम सारख्या डिजिटल बाजारपेठांशी जोडणे सोपे होईल.
- तंत्रज्ञानाच्या माध्यमातून शेतीची उत्पादकता वाढवणे: फार्मर आयडीमुळे शेतकऱ्यांना विविध तंत्रज्ञानाच्या माध्यमातून शेतीची उत्पादकता वाढवण्यास मदत होईल.
जनजागृतीसाठी विशेष मोहीम
फार्मर आयडी अनिवार्य झाल्याबाबतची माहिती सर्व शेतकऱ्यांपर्यंत पोहोचवण्यासाठी प्रचार व जनजागृतीचे निर्देश कृषी आयुक्तांना देण्यात आले आहेत. यासाठी खालील उपाययोजना राबवण्यात येणार आहेत:
- गावपातळीवर शिबिरांचे आयोजन: गावपातळीवर फार्मर आयडी नोंदणीसाठी विशेष शिबिरांचे आयोजन करण्यात येणार आहे.
- प्रसारमाध्यमांद्वारे प्रचार: रेडिओ, टीव्ही, वृत्तपत्रे आणि सोशल मीडियाच्या माध्यमातून फार्मर आयडीबाबत जनजागृती करण्यात येणार आहे.
- मोबाईल वॅन: ग्रामीण भागातील दुर्गम भागांमध्ये मोबाईल वॅनच्या माध्यमातून प्रचार आणि जनजागृती करण्यात येणार आहे.
- ग्रामसभेत माहिती: ग्रामसभांमध्ये फार्मर आयडीबाबत सविस्तर माहिती देण्यात येणार आहे.
शेतकऱ्यांसाठी विशेष सूचना
ज्या शेतकऱ्यांनी अद्याप फार्मर आयडीसाठी नोंदणी केलेली नाही, त्यांनी तातडीने संबंधित पोर्टलवर नोंदणी करावी. कृषी विभागाने आवाहन केले आहे की, शेतकऱ्यांनी या निर्णयाचे गांभीर्य लक्षात घेऊन फार्मर आयडीसाठी नोंदणी करावी. अन्यथा, १५ एप्रिल २०२५ नंतर त्यांना कृषी विभागाच्या कोणत्याही योजनेचा लाभ मिळणार नाही.
एका वरिष्ठ कृषी अधिकाऱ्याने सांगितले, “फार्मर आयडीची नोंदणी ही एकदाच केली जाते आणि त्यानंतर शेतकऱ्यांना सर्व योजनांचा लाभ मिळू शकतो. त्यामुळे शेतकऱ्यांनी या संधीचा फायदा घ्यावा आणि तातडीने नोंदणी करावी.”
राज्य शासनाच्या या महत्त्वपूर्ण निर्णयामुळे शेतकऱ्यांची डिजिटल माहिती एकत्रित होऊन योजनांची अंमलबजावणी अधिक प्रभावीपणे होणार आहे. फार्मर आयडीमुळे शेतकऱ्यांना अनेक फायदे होणार असले तरी, त्यासाठी प्रथम नोंदणी करणे महत्त्वाचे आहे. शेतकऱ्यांनी या नवीन व्यवस्थेचा स्वीकार करून फार्मर आयडीसाठी लवकरात लवकर नोंदणी करावी, जेणेकरून त्यांना कृषी विभागाच्या सर्व योजनांचा लाभ घेता येईल.