Farmer ID for farmers भारतीय शेतकऱ्यांसाठी एक महत्त्वपूर्ण बदल होत आहे. येत्या खरीप हंगामापासून, म्हणजेच जुलै २०२५ पासून, नैसर्गिक आपत्तींमुळे शेतीपिकांचे नुकसान झाल्यास भरपाई मिळविण्यासाठी फार्मर आयडी असणे अनिवार्य केले जात आहे. २९ एप्रिल रोजी निर्गमित केलेल्या सरकारी परिपत्रकानुसार, अतिवृष्टी, वादळ किंवा इतर नैसर्गिक आपत्तींमध्ये झालेल्या नुकसानीची भरपाई फक्त त्याच शेतकऱ्यांना मिळेल ज्यांच्याकडे वैध फार्मर आयडी असेल.
फार्मर आयडी काय आहे?
फार्मर आयडी ही केंद्र सरकारच्या डिजिटल कृषी उपक्रमांतर्गत शेतकऱ्यांसाठी तयार केलेली एक विशिष्ट ओळख संख्या आहे. ही संख्या प्रत्येक शेतकऱ्याला एक युनिक डिजिटल ओळख देते आणि त्याच्या सर्व कृषी-संबंधित माहितीचे एकत्रीकरण करते. या आयडीमुळे शेतकऱ्यांना विविध सरकारी योजनांचा लाभ घेणे सोपे होते.
फार्मर आयडीचे वाढते महत्त्व
आधीच राज्यातील अनेक कृषी योजनांसाठी फार्मर आयडी अनिवार्य करण्यात आली होती. आता नैसर्गिक आपत्तींमुळे होणाऱ्या नुकसानीच्या भरपाईसाठीही हा निर्णय लागू केला जात आहे. यामुळे फार्मर आयडीचे महत्त्व आणखी वाढले आहे. पुढील काळात हे अनेक महत्त्वाच्या योजनांसाठी आवश्यक असेल:
- पीक विमा योजना
- पीएम किसान सन्मान निधी
- नमो शेतकरी महासंमान निधी योजना
- विविध अनुदान योजना
- नैसर्गिक आपत्ती नुकसान भरपाई
फार्मर आयडी कसा बनवावा?
फार्मर आयडी बनवणे अतिशय सोपे आहे. यासाठी फक्त तीन गोष्टींची आवश्यकता आहे:
- आधार क्रमांक
- मोबाईल नंबर
- जमिनीचा सर्वे नंबर/गट नंबर
शेतकरी हे काम दोन प्रकारे करू शकतात:
1. स्वतः मोबाईलवरून घरी बसून:
- सरकारच्या अधिकृत कृषी पोर्टलवर जावे
- आवश्यक माहिती भरून फार्मर आयडीसाठी अर्ज करावा
- OTP द्वारे मोबाईल नंबर व्हेरिफाय करावा
- आधार प्रमाणीकरण करावे
- फार्मर आयडी तयार होईल
2. जवळच्या CSC (कॉमन सर्व्हिस सेंटर) केंद्रावर जाऊन:
- आवश्यक कागदपत्रे घेऊन जावे
- केंद्र चालकाच्या मदतीने अर्ज भरावा
- हे सेवा पूर्णपणे मोफत आहे
फार्मर आयडीचे फायदे
फार्मर आयडी असल्याने शेतकऱ्यांना अनेक फायदे होतात:
1. सरकारी योजनांचा जलद लाभ: फार्मर आयडीमुळे विविध सरकारी योजनांचा लाभ घेणे सुलभ होते. अर्ज प्रक्रिया जलद होते आणि मंजुरी लवकर मिळते.
2. नुकसान भरपाई त्वरित मिळणे: नैसर्गिक आपत्तीच्या वेळी फार्मर आयडी असलेल्या शेतकऱ्यांना भरपाई त्वरित मिळेल. कारण त्यांची सर्व माहिती आधीच सरकारकडे उपलब्ध असते.
3. कागदपत्रांचा अडथळा कमी: प्रत्येक योजनेसाठी वेगवेगळी कागदपत्रे सादर करण्याची गरज नसते. फार्मर आयडी ही एकच ओळख सर्व ठिकाणी चालते.
4. अनुदान थेट बँक खात्यात: विविध योजनांतर्गत मिळणारे अनुदान थेट शेतकऱ्याच्या बँक खात्यात जमा होते.
5. डिजिटल रेकॉर्ड: शेतकऱ्याची सर्व माहिती डिजिटल स्वरूपात सुरक्षित राहते.
अॅग्रीस्टॅक योजनेअंतर्गत बदल
अॅग्रीस्टॅक योजनेअंतर्गत आता काही महत्त्वाचे बदल करण्यात आले आहेत:
1. KYC प्रक्रियेत बदल: शेतकऱ्यांचे KYC करताना आता फार्मर आयडी नमूद करणे अनिवार्य आहे.
Also Read:
महिलांच्या बँक खात्यात १०वा हफ्ता जमा होण्यास सुरुवात पहा यादीत नाव Women’s bank accounts
2. पंचनामा प्रक्रियेत बदल: नवीन ई-पंचनामा तयार करताना फार्मर आयडीसाठी एक वेगळा रकाना (फील्ड) असेल. सर्व नवीन पंचनाम्यांमध्ये फार्मर आयडी नमूद करणे बंधनकारक असेल.
3. नुकसान भरपाई प्रक्रिया: नैसर्गिक आपत्तींमध्ये झालेल्या नुकसानीच्या भरपाईसाठी फार्मर आयडी आवश्यक असेल.
शेतकऱ्यांसाठी महत्त्वाचे सूचना
शेतकरी बांधवांनी खालील गोष्टी लक्षात घ्याव्यात:
1. तातडीने फार्मर आयडी तयार करा: जर तुमच्याकडे अद्याप फार्मर आयडी नसेल तर त्वरित तयार करून घ्या. भविष्यात सर्व सरकारी योजनांसाठी हे अनिवार्य असेल.
2. आधार कार्ड अपडेट करा: आधार कार्डमधील मोबाईल नंबर चालू असल्याची खात्री करा. OTP प्रमाणीकरणासाठी हे आवश्यक आहे.
3. जमीन रेकॉर्ड तपासा: जमिनीचे सर्वे नंबर/गट नंबर बरोबर असल्याची खात्री करा.
4. CSC केंद्रांचा वापर करा: स्वतः ऑनलाइन अर्ज करण्यात अडचण येत असेल तर जवळच्या CSC केंद्राची मदत घ्या.
फार्मर आयडीचे महत्त्व भविष्यात आणखी वाढणार आहे. सरकार डिजिटल इंडिया उपक्रमांतर्गत सर्व कृषी सेवा ऑनलाइन करत आहे. यामध्ये फार्मर आयडी ही मुख्य कडी असेल.
भविष्यात या आयडीचा वापर:
- शेती संबंधित कर्जे मिळविण्यासाठी
- खते, बियाणे खरेदीसाठी अनुदान मिळविण्यासाठी
- कृषी उत्पन्न विक्रीसाठी
- शेती यंत्रे खरेदीवर सबसिडी मिळविण्यासाठी
फार्मर आयडी ही शेतकऱ्यांसाठी अत्यंत महत्त्वाची डिजिटल ओळख आहे. नैसर्गिक आपत्तींच्या काळात नुकसान भरपाई मिळविण्यासाठी आता हे अनिवार्य केले गेले आहे. त्यामुळे सर्व शेतकरी बांधवांनी त्वरित फार्मर आयडी तयार करून घेणे आवश्यक आहे.
या निर्णयामुळे शेतकऱ्यांना सरकारी योजनांचा लाभ अधिक पारदर्शकपणे आणि जलद गतीने मिळेल. भविष्यात सर्व कृषी सेवा डिजिटल होत असताना फार्मर आयडी ही प्रत्येक शेतकऱ्याची प्राथमिक ओळख असेल. शेतकरी मित्रांनो, आजच फार्मर आयडीसाठी अर्ज करा आणि भविष्यातील सर्व सरकारी योजनांचा लाभ घेण्यासाठी तयार रहा. आपले कृषी क्षेत्र डिजिटल होत असताना आपणही या प्रवासात सहभागी व्हा.
