Farmer ID card नमस्कार मित्रांनो! शेतकऱ्यांसाठी एक आनंदाची बातमी आहे. केंद्रीय अर्थमंत्री निर्मला सीतारमण यांनी अर्थसंकल्प २०२५-२६ मध्ये किसान क्रेडिट कार्ड योजनेअंतर्गत मिळणाऱ्या कर्जमर्यादेत मोठी वाढ केली आहे. आता शेतकऱ्यांना ३ लाख रुपयांऐवजी ५ लाख रुपयांपर्यंतचे कर्ज मिळू शकणार आहे. या योजनेमुळे देशातील ७.७ कोटी शेतकरी, मत्स्यव्यवसायिक आणि दुग्धव्यवसायिक थेट लाभ घेऊ शकतील.
किसान क्रेडिट कार्ड योजना:
किसान क्रेडिट कार्ड (KCC) योजना १९९८ मध्ये सुरू करण्यात आली होती. या योजनेचा मुख्य उद्देश शेतकऱ्यांना त्यांच्या शेती आणि संबंधित कामांसाठी वेळेवर आणि पुरेसा कर्जपुरवठा उपलब्ध करून देणे हा आहे. शेतीसाठी आवश्यक बियाणे, खते, कीटकनाशके, कृषी अवजारे यांच्या खरेदीसाठी तसेच इतर शेती संबंधित खर्चासाठी शेतकऱ्यांना या योजनेमार्फत कमी व्याजदरात कर्ज मिळते.
किसान क्रेडिट कार्डचे प्रमुख वैशिष्ट्ये
१. वाढीव कर्जमर्यादा: अर्थसंकल्प २०२५-२६ मध्ये किसान क्रेडिट कार्ड योजनेअंतर्गत मिळणाऱ्या कर्जमर्यादेत वाढ करण्यात आली असून, ती ३ लाख रुपयांवरून ५ लाख रुपयांपर्यंत करण्यात आली आहे.
२. कमी व्याजदर: या योजनेअंतर्गत शेतकऱ्यांना ७% वार्षिक व्याजदराने कर्ज मिळते. त्यातही, वेळेवर कर्ज परतफेड केल्यास, शेतकऱ्यांना ३% व्याज अनुदान (सबसिडी) मिळते, ज्यामुळे प्रभावी व्याजदर केवळ ४% होतो.
३. लवचिक परतफेड: किसान क्रेडिट कार्ड हे रिव्हॉल्व्हिंग क्रेडिट सुविधा प्रदान करते, ज्यामुळे शेतकऱ्यांना मंजूर मर्यादेपर्यंत कितीही वेळा पैसे काढता येतात आणि परत भरता येतात.
४. व्यापक कवच: किसान क्रेडिट कार्ड फक्त पिकांपुरतेच मर्यादित नाही, तर पशुपालन, मत्स्यपालन, रेशीम उत्पादन, मधुमक्षिका पालन आणि इतर संबंधित व्यवसायांसाठीही वापरता येते.
Also Read:
लग्न झालेल्या मुलींना मिळणार १ लाख रुपये, बांधकाम कामगार योजने अंतर्गत construction worker scheme
५. विमा सुरक्षा: या योजनेअंतर्गत, शेतकऱ्यांना व्यक्तिगत अपघात विमा कवच देखील मिळते. अपघाती मृत्यू आणि कायमस्वरूपी अपंगत्वासाठी ५०,००० रुपये आणि इतर जोखिमांसाठी २५,००० रुपयांपर्यंत विमा संरक्षण मिळते.
६. कार्डाची वैधता: किसान क्रेडिट कार्डची वैधता ५ वर्षांची असते, ज्यामध्ये दरवर्षी कर्जाचे नूतनीकरण करण्याची आवश्यकता नसते.
किसान क्रेडिट कार्डसाठी पात्रता
खालील व्यक्ती किसान क्रेडिट कार्डसाठी पात्र आहेत:
१. शेतकरी: व्यक्तिगत/संयुक्त शेतकरी, जमीन मालक
२. भाडेतत्त्वावरील शेतकरी: भाडेकरू शेतकरी, मौखिक पट्टेदार, आणि बटाईदार इत्यादी.
३. स्वयं सहायता गट: स्वयं सहायता गट (SHGs) किंवा संयुक्त देयता गट यांचे सदस्य
४. इतर: कृषी संबंधित व्यवसायांमध्ये गुंतलेले व्यक्ती, जसे की डेअरी, कुक्कुटपालन, मत्स्यपालन, इत्यादी.
आवश्यक कागदपत्रे
किसान क्रेडिट कार्डसाठी अर्ज करताना खालील कागदपत्रे आवश्यक आहेत:
१. ओळखीचा पुरावा: आधार कार्ड/पॅन कार्ड/मतदान ओळखपत्र/पासपोर्ट
२. पत्त्याचा पुरावा: वीज बिल/पाणी बिल/आधार कार्ड/राशन कार्ड
३. जमिनीचे कागदपत्र: ७/१२ उतारा, खसरा, खतौनी, पटवारी पत्रिका, इत्यादी.
४. पीक/जमीन वापर तपशील: पिकांची माहिती, जमिनीचा वापर, इत्यादी.
५. बँक खात्याचे तपशील: पासबुक/खाते विवरण
६. अर्जदाराचे पासपोर्ट आकाराचे छायाचित्र
७. शेती उत्पन्नाचा पुरावा: (उपलब्ध असल्यास)
किसान क्रेडिट कार्ड कसे मिळवावे?
किसान क्रेडिट कार्ड मिळवण्यासाठी दोन पद्धती आहेत: ऑनलाइन आणि ऑफलाइन.
ऑनलाइन पद्धत:
१. राष्ट्रीयकृत बँकेच्या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्या (जसे की एसबीआय, पीएनबी, इत्यादी).
२. ‘कृषी कर्ज’ किंवा ‘किसान क्रेडिट कार्ड’ विभागात जा.
३. ‘अर्ज करा’ या पर्यायावर क्लिक करा.
४. आवश्यक माहिती भरा आणि आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा.
५. अर्ज सबमिट करा आणि संदर्भ क्रमांक जतन करा.
ऑफलाइन पद्धत:
१. आपल्या जवळच्या बँक शाखेत जा (एसबीआय, पीएनबी, इत्यादी).
२. किसान क्रेडिट कार्ड अर्ज फॉर्म मागवा.
३. फॉर्म पूर्णपणे भरा आणि आवश्यक कागदपत्रे जोडा.
४. भरलेला फॉर्म बँक अधिकाऱ्याकडे जमा करा.
५. बँक अधिकारी प्रक्रियेबद्दल पुढील माहिती देतील.
सीएससी (कॉमन सर्व्हिस सेंटर) द्वारे अर्ज:
१. जवळच्या सीएससी केंद्राला भेट द्या.
Also Read:
सोन्याच्या दरात चढ उतार कायम, आत्ताच पहा २२ आणि २४ कॅरेट सोन्याचे दर Gold prices continue
२. आवश्यक कागदपत्रे (आधार, पॅन, बँक पासबुक, जमीन कागदपत्रे) सादर करा.
३. सीएससी ऑपरेटर तुमची माहिती भरून फॉर्म सबमिट करेल.
४. बँकेकडून कागदपत्रांची तपासणी केली जाईल आणि १०-१५ दिवसांत अर्ज मंजूर होईल.
किसान क्रेडिट कार्डचे फायदे
किसान क्रेडिट कार्ड शेतकऱ्यांना अनेक फायदे देते:
१. कमी व्याजदर: ४% प्रभावी वार्षिक व्याजदर (वेळेवर परतफेड केल्यास).
२. लवचिक कर्ज सुविधा: आवश्यकतेनुसार कर्ज घेता येते आणि परतफेड करता येते.
३. विमा संरक्षण: अपघात आणि नैसर्गिक आपत्तींपासून संरक्षण.
४. कमी कागदपत्रे: एकदा कार्ड मिळाल्यानंतर, पुन्हा कर्ज घेण्यासाठी कमी कागदपत्रांची आवश्यकता.
५. ATM सुविधा: ATM द्वारे कर्ज रक्कम काढण्याची सुविधा.
६. शेती उत्पादनात वाढ: वेळेवर आर्थिक मदत मिळाल्याने शेती उत्पादनात वाढ.
७. व्यापारीकरणापासून संरक्षण: सावकारांकडून कर्ज घेण्याची गरज नसल्याने शेतकऱ्यांना संरक्षण.
महत्त्वाची माहिती
१. कर्ज मर्यादा वाढ: अर्थमंत्री निर्मला सीतारमण यांनी केंद्रीय अर्थसंकल्प २०२५-२६ मध्ये किसान क्रेडिट कार्डची कर्ज मर्यादा ३ लाख रुपयांवरून ५ लाख रुपयांपर्यंत वाढवली आहे.
२. व्याज अनुदान: सरकार शेतकऱ्यांना २% व्याज अनुदान आणि ३% वेळेवर परतफेड प्रोत्साहन देते, ज्यामुळे प्रभावी व्याजदर ४% होतो.
३. तारण कर्ज मर्यादा: आरबीआयने तारणमुक्त कर्ज मर्यादा १.६० लाख रुपयांवरून २ लाख रुपयांपर्यंत वाढवली आहे. याचा अर्थ २ लाख रुपयांपर्यंत कोणत्याही तारणाशिवाय कर्ज घेता येईल.
४. वैधता कालावधी: किसान क्रेडिट कार्डची वैधता किमान १ वर्षापासून कमाल ५ वर्षांपर्यंत असते.
किसान क्रेडिट कार्ड योजना शेतकऱ्यांसाठी एक वरदान ठरली आहे. अर्थसंकल्प २०२५-२६ मध्ये कर्ज मर्यादा ५ लाख रुपयांपर्यंत वाढवल्याने, शेतकऱ्यांना आता अधिक आर्थिक सुरक्षितता मिळेल. या योजनेद्वारे, शेतकरी कमी व्याजदरात कर्ज घेऊन त्यांच्या शेतीची उत्पादकता वाढवू शकतात, अधिक चांगल्या बियाणे, खते आणि अवजारे खरेदी करू शकतात, आणि त्यांचे उत्पन्न वाढवू शकतात.
जर तुम्हीही शेतकरी असाल आणि किसान क्रेडिट कार्डचा लाभ घेऊ इच्छित असाल, तर आपल्या जवळच्या राष्ट्रीयकृत बँकेत जाऊन किंवा ऑनलाइन पद्धतीने अर्ज करा. सरकारची ही योजना शेती क्षेत्राच्या विकासासाठी आणि शेतकऱ्यांच्या आर्थिक स्थितीत सुधारणा करण्यासाठी महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे.
