citizens to build a house महाराष्ट्र राज्यातील बांधकाम क्षेत्रात काम करणाऱ्या कामगारांचे योगदान अमूल्य आहे. शहरांची वाढती गरज आणि विकासाच्या दृष्टीकोनातून या क्षेत्राची महत्त्वाची भूमिका असतानाही, या क्षेत्रातील अनेक कामगार आजही मूलभूत सुविधांपासून वंचित आहेत. अशाच एका महत्त्वपूर्ण गरजेची पूर्तता करण्यासाठी महाराष्ट्र शासनाने “स्वप्नघर योजना” सुरू केली आहे. या योजनेअंतर्गत पात्र बांधकाम कामगारांना त्यांचे स्वतःचे घर बांधण्यासाठी किंवा खरेदी करण्यासाठी ६ लाख रुपयांपर्यंतचे कर्ज उपलब्ध करुन दिले जाते.
योजनेची उद्दिष्टे
- बांधकाम क्षेत्रातील कामगारांना स्वतःचे घर बांधण्याची किंवा खरेदी करण्याची संधी उपलब्ध करून देणे
- कामगारांचे जीवनमान सुधारणे आणि त्यांना आर्थिक स्थिरता प्रदान करणे
- कामगारांना औपचारिक बँकिंग व्यवस्थेशी जोडणे
- कामगारांना सामाजिक सुरक्षा प्रदान करणे
- बांधकाम क्षेत्रात काम करणाऱ्या कामगारांना मुख्य प्रवाहात आणणे
योजनेचे वैशिष्ट्य
या योजनेचे प्रमुख वैशिष्ट्य म्हणजे कमी व्याजदरात आर्थिक मदत उपलब्ध करून देणे. सरकारकडून २ लाख ते ६ लाख रुपयांपर्यंतचे कर्ज दिले जाते, जे कामगारांच्या उत्पन्नानुसार आणि गरजेनुसार निश्चित केले जाते. या योजनेअंतर्गत न्यूनतम कागदपत्रांची आवश्यकता असून प्रक्रिया सुलभ ठेवण्याचा प्रयत्न केला गेला आहे. कर्जाच्या परतफेडीसाठी सुद्धा सोयीस्कर हप्ते आणि लवचिक मुदत देण्यात आली आहे, जेणेकरून कामगारांवर आर्थिक ताण पडणार नाही.
पात्रते
स्वप्नघर योजनेचा लाभ घेण्यासाठी कामगारांनी खालील पात्रता निकषांची पूर्तता करणे आवश्यक आहे:
Also Read:
गाय गोठा बांधण्यासाठी शेतकऱ्यांना मिळणार अनुदान पहा आवश्यक कागदपत्रे Farmers will get subsidy
- वयोमर्यादा: अर्जदाराचे वय १८ ते ६० वर्षे असणे आवश्यक
- कामाचा अनुभव: मागील एका वर्षात किमान ९० दिवस बांधकाम क्षेत्रात काम केलेले असावे
- नोंदणी: महाराष्ट्र इमारत व इतर बांधकाम कामगार कल्याणकारी मंडळाकडे नोंदणीकृत असणे
- आर्थिक स्थिती: कर्जाची परतफेड करण्याची क्षमता असणे आवश्यक
- निवासी स्थान: महाराष्ट्र राज्याचा कायदेशीर निवासी असणे
आवश्यक कागदपत्रे
योजनेचा लाभ घेण्यासाठी खालील कागदपत्रांची आवश्यकता असते:
- वयाचा दाखला: आधार कार्ड, जन्म प्रमाणपत्र, शाळा सोडल्याचा दाखला इत्यादी
- कामाचा पुरावा: कंत्राटदाराकडून प्रमाणपत्र, पगार पावत्या, हजेरी पट इत्यादी
- निवासी पुरावा: आधार कार्ड, मतदार ओळखपत्र, राशन कार्ड, विजेचे बिल इत्यादी
- ओळखपत्र: पॅन कार्ड, आधार कार्ड, मतदार ओळखपत्र इत्यादी
- पासपोर्ट साईज फोटो: तीन प्रती
- बांधकाम कामगार नोंदणी प्रमाणपत्र: अद्ययावत नोंदणी असणे आवश्यक
- बँक खात्याचे तपशील: पासबुकची प्रत, रद्द केलेला धनादेश इत्यादी
- घर बांधकामासाठी/खरेदीसाठी आवश्यक कागदपत्रे: जमिनीचे कागदपत्र, बांधकाम परवाना, घर खरेदी करारनामा इत्यादी
नोंदणी प्रक्रिया
महाराष्ट्र इमारत व इतर बांधकाम कामगार कल्याणकारी मंडळाकडे नोंदणी करण्याची प्रक्रिया खालीलप्रमाणे आहे:
ऑनलाइन नोंदणी पद्धत
- महाराष्ट्र इमारत व इतर बांधकाम कामगार कल्याणकारी मंडळाच्या अधिकृत वेबसाईटला भेट द्या
- “नवीन नोंदणी” पर्यायावर क्लिक करा
- प्रथम पात्रता तपासणी पूर्ण करा (वय, काम अनुभव, निवासी पुरावा इत्यादी)
- वैयक्तिक माहिती भरा – जिल्हा, आधार क्रमांक, मोबाईल क्रमांक, ईमेल आयडी
- कामाचे तपशील पुरवा – काम केलेल्या ठिकाणाचे तपशील, कामाचा प्रकार, कालावधी
- आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा
- २५ रुपयांचे नोंदणी शुल्क ऑनलाइन भरा
- फॉर्म सबमिट करा
- नोंदणी क्रमांक आणि पावती मिळवा
ऑफलाइन नोंदणी पद्धत
- नजीकच्या कामगार कल्याण केंद्रात जा
- नोंदणी अर्ज मिळवा
- अर्ज भरा आणि आवश्यक कागदपत्रे जोडा
- २५ रुपयांचे शुल्क भरा
- पावती आणि नोंदणी क्रमांक मिळवा
घर कर्ज योजनेचा लाभ घेण्याची प्रक्रिया
- अर्ज प्रक्रिया: नोंदणीकृत कामगारांनी घर कर्ज योजनेचा विशेष अर्ज भरावा लागेल
- माहिती पुरवठा: अर्जात वैयक्तिक माहिती, नोंदणी क्रमांक, बांधकाम क्षेत्रातील अनुभव, घराचे तपशील इत्यादी पुरवावे लागतील
- कागदपत्रे सादरीकरण: जमिनीचे कागदपत्र, बांधकाम परवाना किंवा घर खरेदी करारनामा इत्यादी सादर करावे लागतील
- तपासणी प्रक्रिया: अधिकारी अर्ज आणि कागदपत्रांची छाननी करतील
- प्रत्यक्ष भेट: काही प्रकरणांमध्ये अधिकारी प्रत्यक्ष भेट देऊन तपासणी करतील
- मंजुरी: पात्र प्रकरणांना अर्ज मंजूर केला जाईल
- कर्ज वितरण: मंजुरीनंतर कर्जाची रक्कम टप्प्याटप्प्याने वितरित केली जाईल
कर्जाचे प्रकार
योजनेअंतर्गत दोन प्रकारची कर्जे उपलब्ध आहेत:
Also Read:
राज्यातील शेतकऱ्यांना दिलासा, 22 कोटी रुपये शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यात जमा Relief to farmers
1. नवीन घर बांधकामासाठी कर्ज
- कर्ज रक्कम: २ लाख ते ६ लाख रुपये
- कागदपत्रे: जमिनीचे कागदपत्र, बांधकाम परवाना, नकाशा मंजुरी इत्यादी
- वितरण पद्धत: टप्प्या-टप्प्याने बांधकामाच्या प्रगतीनुसार
2. घर खरेदीसाठी कर्ज
- कर्ज रक्कम: २ लाख ते ६ लाख रुपये
- कागदपत्रे: खरेदी करारनामा, मालमत्ता कागदपत्रे, मूल्यांकन अहवाल इत्यादी
- वितरण पद्धत: एकरकमी विक्रेत्याच्या खात्यात
परतफेड योजना
कर्जाची परतफेड खालील पद्धतीने करावी लागते:
- परतफेड कालावधी: ५ ते १५ वर्षे
- व्याजदर: कमी व्याजदर (बाजारपेठेपेक्षा कमी)
- हप्ते: मासिक समान हप्ते (EMI)
- सवलत कालावधी: ६ महिने (यादरम्यान फक्त व्याज भरावे लागते)
इतर लाभ
महाराष्ट्र इमारत व इतर बांधकाम कामगार कल्याणकारी मंडळाकडे नोंदणी केल्यानंतर आपण घर कर्ज योजनेव्यतिरिक्त खालील योजनांचाही लाभ घेऊ शकता:
- शिक्षण सहाय्य योजना: कामगारांच्या मुलांसाठी शैक्षणिक अनुदान
- अपंगत्व लाभ योजना: अपंगत्व आल्यास आर्थिक मदत
- अपघाती मृत्यू आर्थिक सहाय्य योजना: कामगाराच्या मृत्यूनंतर कुटुंबाला आर्थिक मदत
- विवाह अनुदान योजना: मुली/मुलांच्या विवाहासाठी आर्थिक मदत
- प्रसूति लाभ योजना: महिला कामगारांसाठी प्रसूतीदरम्यान आर्थिक मदत
- वैद्यकीय मदत योजना: आजारपणात औषधोपचारासाठी आर्थिक मदत
समस्या निवारण माहिती
- हेल्पलाइन क्रमांक: सहाय्यासाठी टोल-फ्री हेल्पलाइन क्रमांकावर संपर्क साधा
- तक्रार निवारण: तक्रारींसाठी ऑनलाइन पोर्टल उपलब्ध
- प्रादेशिक कार्यालये: प्रत्येक जिल्ह्यात कार्यालय उपलब्ध
- सहाय्य केंद्रे: अर्ज भरण्यासाठी आणि माहितीसाठी विशेष सहाय्य केंद्रे उपलब्ध
महाराष्ट्र इमारत व इतर बांधकाम कामगार कल्याणकारी मंडळाची घर कर्ज योजना ही बांधकाम क्षेत्रातील कामगारांसाठी एक वरदान ठरली आहे. हि योजना कामगारांचे जीवनमान सुधारण्यास मदत करते आणि त्यांना सामाजिक सुरक्षा प्रदान करते. राज्यातील विविध बांधकाम क्षेत्रात काम करणाऱ्या मजुरांनी याचा लाभ घेण्यासाठी त्वरित नोंदणी करावी. स्वप्नघर योजनेमुळे आता “स्वतःचे घर” हे स्वप्न प्रत्यक्षात उतरवणे शक्य झाले आहे. फक्त २५ रुपयांच्या नोंदणी शुल्कात असा मोठा लाभ मिळवण्याची ही संधी कोणत्याही पात्र कामगाराने दवडू नये.
जर तुम्ही वीटभट्टी, शासकीय इमारतींचे काम, पाईपलाईन, रोड वर्क, गटार बांधणी, सिमेंट-काँक्रिट काम अशा क्षेत्रांमध्ये काम करत असाल, तर ही योजना तुमच्यासाठीच आहे. आजच नोंदणी करा आणि स्वतःच्या घराचे स्वप्न पूर्ण करा!