Big fall in gold prices गुंतवणूकदारांसाठी आणि सोने खरेदीदारांसाठी एक धक्कादायक बातमी समोर येत आहे. सोन्याचा भाव येत्या काळात प्रति तोळा दोन लाख रुपयांपर्यंत पोहोचू शकतो अशी भविष्यवाणी आर्थिक तज्ज्ञांनी केली आहे. हा अंदाज खरा ठरल्यास सर्वसामान्य भारतीयांसाठी सोने खरेदी करणे अवघड होऊ शकते. सोन्याच्या दरातील या अभूतपूर्व वाढीचे कारण काय आहे आणि याचा भारतीय ग्राहकांवर काय परिणाम होईल, या संबंधी तपशीलवार माहिती पाहूया.
सोन्याच्या भावात होणारी वाढ: तज्ज्ञांचे मत
स्विस एशिया कॅपिटलचे प्रमुख विश्लेषक जुर्ग केनर यांनी ‘सीएनबीसी-टीव्ही18’ या प्रसिद्ध वृत्तवाहिनीला दिलेल्या मुलाखतीत एक मोठी भविष्यवाणी केली आहे. त्यांच्या मते, सोन्याचा भाव प्रति औंस 8,000 डॉलरपर्यंत पोहोचू शकतो, ज्यामुळे भारतीय बाजारात सोन्याचा दर प्रति 10 ग्रॅम 2,18,500 रुपयांपर्यंत जाऊ शकतो. मात्र, हा टप्पा गाठण्यासाठी किमान 5 वर्षांचा कालावधी लागू शकतो.
तज्ज्ञांनी असेही सांगितले की सोन्याच्या किमतीत प्रथम थोडीशी सुधारणा दिसून येईल, जिथे सोन्याचे भाव प्रति औंस 2,800 ते 2,900 डॉलरच्या पातळीवर येऊ शकतात. त्यानंतर जुलै 2025 पर्यंत हे भाव प्रति औंस 3,500 डॉलरपर्यंत पोहोचण्याची शक्यता आहे. आणि पुढील 5 वर्षांमध्ये सोन्याचा भाव प्रति औंस 8,000 डॉलरपर्यंत पोहोचू शकतो.
सोन्याच्या भाववाढीची कारणे
सोन्याचा भाव प्रचंड प्रमाणात वाढण्यामागे अनेक कारणे आहेत:
1. जागतिक आर्थिक अस्थिरता
जागतिक अर्थव्यवस्थेत वाढत चाललेली अस्थिरता हे सोन्याच्या भाववाढीचे प्रमुख कारण मानले जाते. अनेक देशांमध्ये आर्थिक संकट, महागाई आणि अस्थिर राजकीय परिस्थिती यामुळे गुंतवणूकदार सुरक्षित मालमत्तांकडे वळत आहेत, ज्यामध्ये सोने हे प्रमुख पसंतीचे माध्यम आहे.
2. केंद्रीय बँकांचे सोने संकलन
जगभरातील केंद्रीय बँका मोठ्या प्रमाणात सोन्याची खरेदी करत आहेत. विशेषतः चीन, रशिया आणि इतर अनेक आशियाई देशांच्या केंद्रीय बँका डॉलरवरील अवलंबित्व कमी करण्यासाठी सोन्याचा साठा वाढवत आहेत. हा वाढता मागणी सोन्याच्या भाववाढीला चालना देत आहे.
3. चलनवाढ आणि व्याजदर
जागतिक पातळीवर चलनवाढीचा दर वाढत असताना, केंद्रीय बँका व्याजदर कमी करण्याच्या दिशेने वाटचाल करत आहेत. कमी व्याजदर म्हणजे सोन्यासारख्या मालमत्तेचे आकर्षण वाढते, कारण त्यावर कोणतेही व्याज मिळत नसले तरी मूल्य संरक्षणाचे साधन म्हणून ते मोलाचे ठरते.
4. डॉलरचे मूल्य कमी होणे
अमेरिकी डॉलरच्या मूल्यात होणारी घसरण हे देखील सोन्याच्या भाववाढीचे महत्त्वाचे कारण आहे. जेव्हा डॉलरचे मूल्य कमी होते, तेव्हा सोन्याच्या किंमतीमध्ये वाढ होण्याची प्रवृत्ती आढळते, कारण सोने डॉलरमध्ये मूल्यांकित केले जाते.
5. भू-राजकीय तणाव
मध्य पूर्व, युरोप आणि आशियातील भू-राजकीय तणाव वाढत आहे. अशा परिस्थितीत, सोन्याकडे सुरक्षित निवारा म्हणून पाहिले जाते, ज्यामुळे त्याच्या मागणीत वाढ होते.
Also Read:
लग्न झालेल्या मुलींना मिळणार १ लाख रुपये, बांधकाम कामगार योजने अंतर्गत construction worker scheme
भारतीय बाजारावर होणारे परिणाम
सोन्याचा भाव दोन लाखांच्या पुढे गेल्यास, त्याचे भारतीय बाजारावर आणि सर्वसामान्य नागरिकांवर अनेक परिणाम होतील:
1. लग्नसराईवर परिणाम
भारतात लग्नसमारंभात सोन्याला अनन्यसाधारण महत्त्व आहे. अनेक वधू-वरांसाठी सोन्याची खरेदी अविभाज्य भाग असते. सोन्याच्या दरात वाढ झाल्यास, सर्वसामान्य कुटुंबांवर आर्थिक भार वाढेल आणि लग्नसराईतील सोन्याची मागणी कमी होऊ शकते.
2. गुंतवणूकदारांसाठी संधी आणि आव्हाने
सोन्याच्या दरात वाढ होत असताना, दीर्घकालीन गुंतवणूकदारांसाठी हे फायदेशीर ठरू शकते. मात्र, नवीन गुंतवणूकदारांसाठी सोन्यात प्रवेश करणे कठीण होईल. त्यामुळे अल्प रकमेतून सोने खरेदी करण्यासाठी इलेक्ट्रॉनिक गोल्ड, गोल्ड ETFs, सॉव्हरेन गोल्ड बॉन्ड्स यासारख्या पर्यायांकडे गुंतवणूकदार वळू शकतात.
3. ज्वेलरी उद्योगावर परिणाम
भारतातील सोने व्यापार आणि ज्वेलरी उद्योगावर प्रतिकूल परिणाम होऊ शकतो. सोन्याच्या वाढत्या किंमतीमुळे ग्राहकांची क्रयशक्ती कमी होईल आणि परिणामी विक्रीत घट होऊ शकते. मात्र, उच्च मूल्यवान ज्वेलरी आणि कमी वजनाच्या सोन्याच्या वस्तू अधिक लोकप्रिय होऊ शकतात.
4. आयातीवर परिणाम
भारत जगातील सर्वात मोठा सोन्याचा आयातदार देश आहे. सोन्याच्या दरात वाढ झाल्यास, देशाच्या व्यापार तूटीवर परिणाम होऊ शकतो. सरकारला सोन्याच्या आयातीवर नियंत्रण ठेवण्यासाठी नवीन धोरणे आखावी लागू शकतात.
5. कालांतराने सोन्याचे मूल्य संरक्षण
दीर्घकालावधीत, सोन्याचे मूल्य वाढत राहिल्यास, सोने धारण करणाऱ्या व्यक्तींच्या संपत्तीचे मूल्य वाढेल. भारतीय कुटुंबांकडे असलेल्या सोन्याचे एकूण मूल्य वाढल्याने, त्यांची आर्थिक स्थिती सुधारू शकते. विशेषतः ग्रामीण भागातील कुटुंबांसाठी सोने ही मुख्य बचतीची संपत्ती आहे.
सोन्याचा भाव किती पर्यंत जाऊ शकतो?
आर्थिक तज्ज्ञांच्या मते, पुढील 5 वर्षांत सोन्याचा भाव प्रति औंस 8,000 डॉलरपर्यंत पोहोचू शकतो. आता, हे भारतीय रुपयात कसे परिवर्तित होईल ते पाहू:
- $8,000 प्रति औंस (सोन्याची किंमत)
- 1 औंस = 31.1035 ग्रॅम
- समजा सध्याचा डॉलर ते रुपया विनिमय दर सुमारे ₹85 आहे
- $8,000 × ₹85 = ₹6,80,000 प्रति औंस
- ₹6,80,000 ÷ 31.1035 = ₹21,862.49 प्रति ग्रॅम
- 10 ग्रॅम सोन्याची किंमत: ₹21,862.49 × 10 = ₹2,18,500
- 1 तोळा (लगभग 11.7 ग्रॅम) सोन्याची किंमत: ₹21,862.49 × 11.7 = ₹2,55,800
म्हणजेच, 5 वर्षांनंतर 1 तोळा सोन्याची किंमत जवळपास 2.5 लाख रुपयांपेक्षा जास्त असू शकते, जे सध्याच्या दराच्या तुलनेत बरेच जास्त आहे.
गुंतवणूकदारांसाठी सल्ला
सोन्याच्या भावात अशा प्रकारची वाढ अपेक्षित असताना, गुंतवणूकदारांनी काय रणनीती अवलंबावी?
1. हप्त्याहप्त्याने खरेदी करा
एका वेळी मोठ्या प्रमाणात सोने खरेदी करण्याऐवजी, नियमित अंतराने छोट्या प्रमाणात सोने खरेदी करण्याचा विचार करावा. यामुळे भाव चढ-उतारांचा सरासरी परिणाम मिळेल.
2. पर्यायी माध्यमांचा विचार करा
सोने खरेदीसाठी विविध पर्यायांचा विचार करा, जसे की गोल्ड ETFs, गोल्ड म्युच्युअल फंड्स, सॉव्हरेन गोल्ड बॉन्ड्स आणि डिजिटल गोल्ड. यामध्ये कमी रकमेत गुंतवणूक करता येते आणि भौतिक सोन्याच्या संबंधित साठवणूक आणि सुरक्षेच्या समस्या टाळता येतात.
3. दीर्घकालीन दृष्टिकोन ठेवा
सोन्यात गुंतवणूक करताना दीर्घकालीन दृष्टिकोन ठेवावा. अल्पकालीन भाव चढ-उतारांवर लक्ष केंद्रित करू नये.
4. विविधता आणा
केवळ सोन्यावरच अवलंबून राहू नये. आपल्या गुंतवणुकीत विविधता आणावी, ज्यामध्ये शेअर्स, बाँड्स, रिअल इस्टेट आणि इतर मालमत्ता वर्ग समाविष्ट असावेत.
सोन्याचा भाव येत्या काळात दोन लाखांपर्यंत पोहोचू शकतो ही बातमी अनेकांसाठी धक्कादायक असली तरी, हे वास्तव स्वीकारून त्यानुसार गुंतवणुकीचे नियोजन करणे महत्त्वाचे आहे. जागतिक आर्थिक अस्थिरता, केंद्रीय बँकांची खरेदी, चलनवाढ, व्याजदर, डॉलरचे मूल्य आणि भू-राजकीय तणाव या सर्व घटकांमुळे सोन्याच्या दरात वाढ होण्याची शक्यता आहे.
भारतीयांसाठी सोने हे केवळ गुंतवणुकीचे साधन नाही, तर सांस्कृतिक आणि सामाजिक महत्त्व असलेली मालमत्ता आहे. त्यामुळे सोन्याच्या दरांचे अचूक अंदाज अत्यंत महत्त्वाचे आहेत. सोन्याच्या भावात अशी अभूतपूर्व वाढ होत असताना, सर्वसामान्य नागरिकांना आपल्या खरेदी आणि गुंतवणूक निर्णयांबद्दल अधिक सावधगिरी बाळगावी लागेल. आणि सोन्याचे मूल्य वाढवण्यासाठी नवीन तंत्रज्ञानाधारित पर्यायांकडे वळावे लागेल.
