Aadhar card आर्थिक आपत्काळात किंवा अनपेक्षित खर्चांसाठी पैशांची तातडीने गरज भासल्यास पर्सनल लोन हा एक सोपा आणि वेगवान पर्याय ठरतो. मग तो लग्नासाठी असो, आरोग्य खर्चासाठी, शिक्षणासाठी किंवा घराच्या सजावटीसाठी, पर्सनल लोन तुमच्या अनेक गरजा पूर्ण करू शकतो. परंतु कोणत्याही पर्सनल लोनचा अर्ज करण्यापूर्वी, विविध बँकांच्या व्याजदरांची, प्रक्रिया शुल्काची आणि इतर अटींची तुलना करणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.
आजच्या या लेखात आपण भारतातील प्रमुख बँकांच्या पर्सनल लोन योजना, त्यांचे व्याजदर, कर्ज पात्रता निकष आणि अर्ज प्रक्रिया याबद्दल सविस्तर माहिती जाणून घेणार आहोत. यामुळे तुम्हाला तुमच्या गरजांनुसार सर्वोत्तम पर्सनल लोन निवडण्यास मदत होईल.
पर्सनल लोन म्हणजे काय?
पर्सनल लोन हे एक अनसिक्युअर्ड लोन (तारण न ठेवता मिळणारे कर्ज) आहे, ज्याचा उपयोग तुम्ही कोणत्याही वैयक्तिक खर्चासाठी करू शकता. या प्रकारच्या कर्जासाठी तुम्हाला कोणतीही मालमत्ता तारण म्हणून ठेवावी लागत नाही. त्यामुळेच बँका पर्सनल लोनवर तुलनेने जास्त व्याजदर आकारतात.
पर्सनल लोनची मुख्य वैशिष्ट्ये:
- कर्ज रक्कम: साधारणतः ₹50,000 ते ₹50 लाख पर्यंत
- कालावधी: 1 ते 5 वर्षे (काही बँकांमध्ये 7 वर्षांपर्यंत)
- अर्ज प्रक्रिया: बहुतांश बँकांमध्ये ऑनलाइन उपलब्ध
- मंजुरी कालावधी: 24 तासांपासून ते 7 दिवसांपर्यंत
पर्सनल लोनचे दर कशावर अवलंबून असतात?
व्याजदर हा पर्सनल लोन निवडतांना विचारात घ्यावयाचा सर्वात महत्त्वाचा घटक आहे. पण प्रत्येक व्यक्तीसाठी व्याजदर वेगवेगळे असू शकतात. हे दर पुढील घटकांवर अवलंबून असतात:
- क्रेडिट स्कोअर: उच्च क्रेडिट स्कोअर (750+) असलेल्या व्यक्तींना कमी व्याजदरात कर्ज मिळण्याची शक्यता जास्त असते.
- उत्पन्न: जास्त उत्पन्न असलेल्या व्यक्तींना कमी व्याजदर मिळू शकतात.
- रोजगाराचा प्रकार: सरकारी कर्मचारी, डिफेन्स कर्मचारी, कॉर्पोरेट कंपन्यांचे कर्मचारी यांना विशेष व्याजदर मिळू शकतात.
- बँकेसोबतचा नातेसंबंध: जर तुमचे वेतन खाते किंवा इतर बँकिंग संबंध त्याच बँकेत असतील तर तुम्हाला विशेष सवलती मिळू शकतात.
- कर्ज रक्कम आणि कालावधी: मोठ्या रकमेच्या आणि दीर्घकालीन कर्जांवर व्याजदर वेगळे असू शकतात.
प्रमुख बँकांचे पर्सनल लोन दर आणि वैशिष्ट्ये
आता आपण भारतातील प्रमुख बँकांच्या पर्सनल लोन योजनांबद्दल सविस्तर माहिती पाहूया:
1. ICICI Bank
व्याजदर: 10.65% ते 16% पर्यंत
प्रोसेसिंग फी: कर्ज रकमेच्या 2.50% पर्यंत
कर्ज रक्कम: ₹50,000 ते ₹50 लाख
कालावधी: 1 ते 5 वर्षे
विशेष सवलती: ICICI बँकेचे वेतन खातेधारक आणि विशिष्ट कंपन्यांचे कर्मचार्‍यांना कमी व्याजदर
ICICI Bank वेगवान प्रक्रिया आणि डिजिटल दस्तऐवज जमा करण्याच्या सुविधेसाठी ओळखली जाते. त्यांच्या अॅपमधून अर्ज केल्यास, तुम्हाला पूर्व-मंजूर कर्ज मिळू शकते.
2. HDFC Bank
व्याजदर: 10.5% ते 24% पर्यंत
प्रोसेसिंग फी: स्थिर ₹4,999 (प्लस कर)
कर्ज रक्कम: ₹50,000 ते ₹40 लाख
कालावधी: 1 ते 5 वर्षे
विशेष सवलती: 10 वर्षांपेक्षा जास्त कालावधीसाठी HDFC बँकेचे खातेधारक असलेल्या ग्राहकांना कमी व्याजदर
HDFC Bank त्यांच्या 10-सेकंड पर्सनल लोनसाठी प्रसिद्ध आहे, जिथे पात्र ग्राहकांना अगदी काही सेकंदांमध्ये कर्ज मंजूर होऊ शकते.
3. SBI (State Bank of India)
व्याजदर:
- सरकारी कर्मचारी: 11.30% ते 13.80%
- डिफेन्स कर्मचारी: 11.15% ते 12.65%
- इतर: 12.25% ते 16.35%
प्रोसेसिंग फी: कर्ज रकमेच्या 1% ते 3% (किमान ₹1,000)
कर्ज रक्कम: ₹50,000 ते ₹20 लाख
कालावधी: 1 ते 5 वर्षे
विशेष वैशिष्ट्य: फक्त आधार कार्डवर ₹5 लाखांपर्यंत कर्ज मिळवण्याची सुविधा
SBI आपल्या ‘YONO’ अॅपद्वारे पूर्णपणे पेपरलेस पर्सनल लोन प्रक्रिया प्रदान करते. मंजूर झालेल्या लोनची रक्कम तुमच्या खात्यात थेट जमा केली जाते.
4. Bank of Baroda
व्याजदर:
- सरकारी कर्मचारी: 12.40% ते 16.75%
- खाजगी कर्मचारी: 15.15% ते 18.75%
प्रोसेसिंग फी: कर्ज रकमेच्या 1.50% ते 2.50%
कर्ज रक्कम: ₹50,000 ते ₹10 लाख
कालावधी: 1 ते 5 वर्षे
5. Punjab National Bank (PNB)
व्याजदर: 13.75% ते 17.25% (क्रेडिट स्कोअरवर आधारित)
प्रोसेसिंग फी: कर्ज रकमेच्या 1% (किमान ₹1,000, जास्तीत जास्त ₹10,000)
कर्ज रक्कम: ₹50,000 ते ₹15 लाख
कालावधी: 1 ते 5 वर्षे
6. Kotak Mahindra Bank
व्याजदर: किमान 10.99% पासून
प्रोसेसिंग फी: प्रोसेसिंग फी मिळून एकूण खर्च 3% पर्यंत
कर्ज रक्कम: ₹50,000 ते ₹40 लाख
कालावधी: 1 ते 5 वर्षे
विशेष सवलती: वेतन खातेधारकांसाठी विशेष दर
7. Axis Bank
व्याजदर: 10.65% ते 22%
प्रोसेसिंग फी: कर्ज रकमेच्या 3% पर्यंत
कर्ज रक्कम: ₹50,000 ते ₹40 लाख
कालावधी: 1 ते 5 वर्षे
Also Read:
SBI चे पर्सनल लोन घेणे झाले स्वस्त, 5 लाखांच्या कर्जावर इतका EMI भरावा लागणार personal loan from SBI
Axis Bank त्यांच्या डिजिटल प्रक्रियेसाठी ओळखली जाते, जिथे योग्य कागदपत्रे असल्यास 30 मिनिटांत कर्ज मंजूर होऊ शकते.
8. IndusInd Bank
व्याजदर: किमान 10.49% पासून
कर्ज रक्कम: ₹30,000 ते ₹50 लाख
कालावधी: 1 ते 5 वर्षे
विशेष वैशिष्ट्य: विशिष्ट ग्राहकांसाठी पूर्व-मंजूर कर्ज
EMI ची गणना – छोटा फरक, मोठा परिणाम
व्याजदरातील छोट्या बदलाचाही तुमच्या मासिक EMI वर आणि एकूण कर्ज खर्चावर मोठा परिणाम होतो. ₹1 लाख रुपयांचे 5 वर्षांसाठी घेतलेल्या कर्जासाठी विविध व्याजदरांनुसार EMI:
| व्याजदर | मासिक EMI (₹1 लाखासाठी, 5 वर्षांसाठी) | एकूण कर्ज रक्कम | एकूण व्याज रक्कम |
|---|---|---|---|
| 10.50% | ₹2,149 | ₹1,28,940 | ₹28,940 |
| 12% | ₹2,224 | ₹1,33,440 | ₹33,440 |
| 15% | ₹2,379 | ₹1,42,740 | ₹42,740 |
| 17% | ₹2,485 | ₹1,49,100 | ₹49,100 |
| 18% | ₹2,539 | ₹1,52,340 | ₹52,340 |
यावरून लक्षात येते की 10.50% आणि 18% व्याजदर यांच्यात फक्त ₹1 लाख रुपयांच्या कर्जावर सुद्धा ₹23,400 चा फरक पडतो!
पर्सनल लोन निवडताना विचारात घ्यावयाचे महत्त्वाचे मुद्दे
1. केवळ व्याजदरच नव्हे, तर संपूर्ण खर्च पहा
बरेचदा बँका कमी व्याजदर जाहिर करतात, परंतु जास्त प्रोसेसिंग फी, मूल्यांकन शुल्क, प्री-पेमेंट दंड आणि इतर छुपे शुल्क आकारतात. त्यामुळे फक्त व्याजदरावरच निर्णय घेऊ नका; त्याऐवजी कर्जाचा एकूण खर्च (टोटल कॉस्ट ऑफ लोन) विचारात घ्या.
2. आपल्या क्रेडिट स्कोअरची तपासणी करा
कर्जाचा अर्ज करण्यापूर्वी आपला क्रेडिट स्कोअर तपासा. 750+ स्कोअर असल्यास, तुम्हाला चांगले व्याजदर मिळू शकतात. जर तुमचा स्कोअर कमी असेल, तर प्रथम तो सुधारण्याचा प्रयत्न करा.
3. कर्जाची रक्कम गरजेपुरतीच ठेवा
जास्त कर्ज घेतल्यास त्याचा EMI आणि एकूण व्याज देखील जास्त होईल. त्यामुळे फक्त आवश्यक तेवढीच रक्कम कर्ज म्हणून घ्या.
4. पूर्व-चुकवणीचे नियम समजावून घ्या
बऱ्याच बँका कर्जाची पूर्व-चुकवणी केल्यास दंड आकारतात. त्यामुळे अर्ज करण्यापूर्वी या अटी समजावून घ्या, विशेषतः जर तुम्हाला कर्ज लवकर परत करण्याची शक्यता असेल तर.
5. ऑनलाइन तुलना करा
विविध बँकांच्या पर्सनल लोन योजनांची ऑनलाइन तुलना करण्यासाठी विविध वेबसाइट्स आणि अॅप्स उपलब्ध आहेत. यामुळे तुम्हाला तुमच्या प्रोफाइलसाठी सर्वोत्तम पर्याय निवडण्यास मदत होईल.
पर्सनल लोनसाठी आवश्यक कागदपत्रे
बहुतेक बँकांसाठी आवश्यक असलेली सामान्य कागदपत्रे:
- ओळखपत्र: आधार कार्ड, पॅन कार्ड, मतदान ओळखपत्र इ.
- निवासाचा पुरावा: आधार कार्ड, पासपोर्ट, वीज बिल, टेलिफोन बिल इ.
- उत्पन्नाचा पुरावा: पगारपत्रक, फॉर्म 16, आयकर विवरणपत्र इ.
- बँक स्टेटमेंट: गेल्या 3 ते 6 महिन्यांचे
- फोटो: पासपोर्ट साइज फोटो
काही बँका अतिरिक्त कागदपत्रे मागू शकतात, त्यामुळे अर्ज करण्यापूर्वी संबंधित बँकेशी संपर्क साधावा.
पर्सनल लोन घेण्याची प्रक्रिया
- बँकेची निवड करा: वरील तुलनेत दिलेल्या माहितीच्या आधारे सर्वोत्तम पर्याय निवडा.
- पात्रता तपासा: बँकेच्या वेबसाइटवरील पात्रता कॅल्क्युलेटरचा वापर करा.
- अर्ज सादर करा: ऑनलाइन किंवा बँक शाखेत अर्ज सादर करा.
- कागदपत्रे जमा करा: आवश्यक कागदपत्रे जमा करा.
- क्रेडिट मूल्यांकन: बँक तुमचा क्रेडिट स्कोअर आणि परतफेडीची क्षमता तपासेल.
- कर्ज मंजुरी: तुमची पात्रता निश्चित झाल्यास, बँक कर्ज मंजूर करेल.
- कर्ज वितरण: मंजूर झालेली रक्कम तुमच्या बँक खात्यात जमा केली जाईल.
पर्सनल लोन हा आर्थिक गरजा पूर्ण करण्यासाठी एक उत्तम पर्याय असू शकतो, परंतु बुद्धिमान निवड करणे महत्त्वाचे आहे. SBI, ICICI, HDFC, PNB किंवा Kotak – सर्व बँका आपल्या वेगवेगळ्या अटींसोबत पर्सनल लोन ऑफर करत असतात. त्यामुळे तुमच्या गरजेनुसार, EMI आणि एकूण खर्च लक्षात घेऊन निर्णय घेणे अधिक फायदेशीर ठरेल.
पर्सनल लोन घेण्यापूर्वी आपली आर्थिक स्थिती, परतफेडीची क्षमता आणि नेमका उद्देश याचा विचार करणे महत्त्वाचे आहे. शेवटी, कोणतेही कर्ज हे जबाबदारीने घेतले पाहिजे आणि वेळेत परतफेड केली पाहिजे.