Relief to farmers राज्य सरकारने शेतकरी बांधवांना मोठा दिलासा देणारी पीक कर्ज व्याज सवलत योजना जाहीर केली आहे. या महत्त्वपूर्ण निर्णयामुळे जिल्ह्यातील सुमारे १.२४ लाख शेतकऱ्यांना थेट लाभ होणार आहे. गेल्या काही वर्षांत नैसर्गिक आपत्ती आणि अस्थिर बाजारपेठेमुळे आर्थिक संकटात सापडलेल्या शेतकऱ्यांसाठी ही योजना संजीवनी ठरणार आहे.
पीक कर्ज व्याज सवलत म्हणजे काय?
पीक कर्ज व्याज सवलत म्हणजे शेतकऱ्यांनी शेतीसाठी घेतलेल्या कर्जावरील व्याजदरात सरकारकडून दिली जाणारी सूट. सध्याच्या आर्थिक परिस्थितीत उत्पादन खर्च वाढला असून उत्पन्न मात्र त्या प्रमाणात वाढलेले नाही. अशा परिस्थितीत शेतकऱ्यांनी घेतलेल्या कर्जांची परतफेड करणे त्यांच्यासाठी अवघड होत आहे. त्यामुळे पीक कर्जावरील व्याजात सवलत देऊन सरकारने शेतकऱ्यांची आर्थिक कोंडी फोडण्याचा प्रयत्न केला आहे.
योजनेची व्याप्ती
राज्य सरकारने ही योजना प्रामुख्याने पाच तालुक्यांमधील शेतकऱ्यांसाठी सुरू केली आहे. या तालुक्यांमध्ये आजरा, गगनबावडा, शाहूवाडी, करवीर आणि चंदगड यांचा समावेश आहे. या तालुक्यांमधील एकूण १.२४ लाख शेतकऱ्यांना या योजनेचा लाभ मिळणार आहे. प्रत्येक तालुक्यातील लाभार्थी शेतकऱ्यांची संख्या आणि त्यांना मिळणारे अनुदान पुढीलप्रमाणे आहे:
| तालुका | शेतकऱ्यांची संख्या | मंजूर अनुदान रक्कम (कोटी) |
|---|---|---|
| आजरा | 15,000 | 3.2 |
| गगनबावडा | 20,000 | 4.1 |
| शाहूवाडी | 25,000 | 5.3 |
| करवीर | 30,000 | 6.5 |
| चंदगड | 34,000 | 7.0 |
योजनेसाठी निधीची तरतूद
या योजनेसाठी राज्य सरकारने एकूण २१.९८ कोटी रुपयांची तरतूद केली आहे. यामध्ये राज्य सरकारकडून ९.९९ कोटी रुपये आणि जिल्हा नियोजन समितीकडून ११.९९ कोटी रुपये उपलब्ध करून देण्यात आले आहेत. ही संपूर्ण रक्कम थेट लाभार्थी शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यात जमा केली जाणार आहे. आचारसंहिता संपल्यानंतर या रकमेचे वितरण सुरू होणार आहे.
योजनेची आवश्यकता का भासली?
शेतकऱ्यांना गेल्या काही वर्षांत अनेक नैसर्गिक आपत्तींना सामोरे जावे लागले आहे. अतिवृष्टी, अवकाळी पाऊस, दुष्काळ आणि विविध पीक रोगांमुळे शेतकऱ्यांचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान झाले आहे. यातच कोरोना महामारीच्या काळात शेतमालाच्या किमतींमध्ये मोठी घसरण झाली. या सर्व घटकांमुळे शेतकरी वर्ग आर्थिक संकटात सापडला आहे. त्यांनी घेतलेल्या कर्जाची परतफेड करणे त्यांच्यासाठी अशक्य होत चालले आहे. अशा पार्श्वभूमीवर शेतकऱ्यांना दिलासा देण्यासाठी सरकारने पीक कर्ज व्याज सवलत योजना सुरू केली आहे.
शेतकऱ्यांना मिळणारे फायदे
या योजनेमुळे शेतकऱ्यांना अनेक फायदे होणार आहेत:
1. आर्थिक भार कमी होणार
पीक कर्जावरील व्याज सवलतीमुळे शेतकऱ्यांच्या कर्जावरील व्याजाची रक्कम कमी होणार आहे. त्यामुळे त्यांच्या आर्थिक ताणात लक्षणीय घट होणार आहे. ज्या शेतकऱ्यांनी आर्थिक अडचणींमध्ये कर्जाची परतफेड करण्याचा प्रयत्न केला, त्यांना या योजनेमुळे दिलासा मिळेल.
2. शेती व्यवसायाला चालना
नैसर्गिक आपत्ती आणि बाजारपेठेतील अस्थिरतेमुळे अनेक शेतकरी शेती व्यवसाय सोडून इतर व्यवसायाकडे वळत आहेत. या योजनेमुळे शेतकऱ्यांना आर्थिक मदत मिळून ते पुन्हा शेती व्यवसायाकडे वळतील. याचा परिणाम म्हणून शेती व्यवसायाला चालना मिळेल.
3. उत्पन्नात वाढ
व्याज सवलतीमुळे वाचलेल्या पैशातून शेतकरी आधुनिक तंत्रज्ञान आणि नवीन पिकांची लागवड करू शकतील. याचा परिणाम म्हणून त्यांच्या उत्पन्नात वाढ होईल. उत्पन्न वाढल्यामुळे त्यांचे राहणीमान सुधारेल आणि आर्थिक स्थिती बळकट होईल.
Also Read:
लग्न झालेल्या मुलींना मिळणार १ लाख रुपये, बांधकाम कामगार योजने अंतर्गत construction worker scheme
4. आत्मनिर्भरता वाढेल
या योजनेच्या माध्यमातून शेतकरी आर्थिकदृष्ट्या सक्षम होतील. त्यामुळे भविष्यात ते कमी कर्ज घेतील आणि आत्मनिर्भरतेकडे वाटचाल करतील. हे शेतकऱ्यांच्या दीर्घकालीन विकासासाठी फायदेशीर ठरेल.
योजनेची अंमलबजावणी
या योजनेची अंमलबजावणी सुलभ आणि पारदर्शक पद्धतीने केली जाणार आहे. योजनेच्या अंमलबजावणीसाठी पुढील पावले उचलली जातील:
- पात्र शेतकऱ्यांची यादी तयार करणे: प्रत्येक तालुक्यातील पीक कर्ज घेतलेल्या शेतकऱ्यांची यादी तयार केली जाईल.
- व्याज सवलतीची रक्कम निश्चित करणे: प्रत्येक शेतकऱ्याच्या कर्जावरील व्याज रकमेनुसार सवलतीची रक्कम निश्चित केली जाईल.
- थेट लाभ हस्तांतरण: निश्चित केलेली रक्कम थेट लाभार्थी शेतकऱ्यांच्या बँक खात्यात जमा केली जाईल.
- समीक्षा आणि मूल्यमापन: योजनेच्या अंमलबजावणीनंतर तिचे मूल्यमापन केले जाईल आणि पुढील वर्षांसाठी आवश्यक ते बदल केले जातील.
योजनेचा दीर्घकालीन परिणाम
पीक कर्ज व्याज सवलत योजनेचा शेतकऱ्यांच्या जीवनावर खूप सकारात्मक परिणाम होणार आहे. आर्थिक स्थिरता मिळाल्यामुळे ते आधुनिक तंत्रज्ञान आणि उत्पादन पद्धतींचा अवलंब करू शकतील. यामुळे त्यांच्या शेतीचे उत्पादन वाढेल आणि उत्पन्नही वाढेल. शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढल्यामुळे ग्रामीण अर्थव्यवस्था बळकट होईल. याचा परिणाम म्हणून ग्रामीण भागातील बेरोजगारी कमी होईल आणि विकासाला चालना मिळेल.
राज्य सरकार भविष्यातही अशा अनेक योजना राबवणार असून शेतकऱ्यांच्या हितासाठी वचनबद्ध आहे. शेतकऱ्यांचा विकास म्हणजेच देशाचा विकास, या तत्त्वावर सरकार काम करत आहे. या योजनेच्या यशस्वी अंमलबजावणीतून सरकार शेतकऱ्यांचा विश्वास संपादन करण्यात यशस्वी होईल.
पीक कर्ज व्याज सवलत योजना ही शेतकऱ्यांसाठी वरदान ठरणार आहे. या योजनेमुळे १.२४ लाख शेतकऱ्यांना थेट लाभ होणार आहे. आर्थिक संकटात सापडलेल्या शेतकऱ्यांना या योजनेच्या माध्यमातून दिलासा मिळेल. या योजनेमुळे शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढेल, त्यांची आर्थिक स्थिती सुधारेल आणि ते आत्मनिर्भरतेकडे वाटचाल करतील. सरकारने शेतकऱ्यांच्या हितासाठी घेतलेला हा निर्णय निश्चितच स्वागतार्ह आहे. आशा आहे की भविष्यातही अशा अनेक योजनांच्या माध्यमातून शेतकऱ्यांचे जीवनमान उंचावले जाईल आणि शेती व्यवसाय अधिक फायदेशीर बनेल.
