ekyc of ration card रेशन कार्ड हे एक अत्यंत महत्त्वाचे सरकारी दस्तावेज आहे, ज्याद्वारे नागरिकांना रियायती दरात अन्नधान्य आणि इतर आवश्यक वस्तू मिळवण्याचा अधिकार मिळतो. सध्याच्या डिजिटल युगात, सरकारने रेशन कार्डच्या व्यवस्थापनासाठी आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर करून अनेक सुविधा उपलब्ध करून दिल्या आहेत. त्यापैकी एक महत्त्वाची प्रक्रिया म्हणजे रेशन कार्डची केवायसी (नो युअर कस्टमर) प्रक्रिया. केवायसी प्रक्रिया पूर्ण न केल्यास, रेशन कार्ड रद्द होऊ शकते किंवा रेशन मिळण्यात अडचणी येऊ शकतात. या लेखात आपण मोबाईलद्वारे रेशन कार्डच्या केवायसीचा स्टेटस कसा तपासावा, याची संपूर्ण माहिती जाणून घेणार आहोत.
केवायसी का आवश्यक आहे?
रेशन कार्डची केवायसी ही एक अनिवार्य प्रक्रिया आहे, जी सरकारने रेशन वितरण प्रणालीमधील गैरप्रकार रोखण्यासाठी सुरू केली आहे. केवायसीच्या माध्यमातून, सरकार रेशन कार्डधारकांची माहिती सत्यापित करते आणि अवैध लाभार्थ्यांना शोधून काढते. यामुळे रेशन वितरण प्रणाली अधिक पारदर्शक आणि कार्यक्षम होते. केवायसी न केल्यास, तुमचे रेशन कार्ड रद्द होऊ शकते किंवा रेशन मिळण्यात अडचणी येऊ शकतात. म्हणूनच, केवायसी स्टेटस तपासणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.
आवश्यक अॅप्स इन्स्टॉल करणे
रेशन कार्डची केवायसी स्टेटस तपासण्यासाठी, तुम्हाला आधी काही अॅप्स इन्स्टॉल करावी लागतील. या प्रक्रियेसाठी तुम्हाला दोन अॅप्स आवश्यक आहेत:
- आधार आरडी सर्विस (Aadhaar RD Service): हे अॅप आधार प्रमाणीकरणासाठी वापरले जाते.
- मेरा केवायसी (Mera KYC): हे अॅप रेशन कार्डच्या केवायसी स्टेटसची माहिती प्रदान करते.
सर्वप्रथम, गुगल प्ले स्टोअर उघडा आणि सर्च बारमध्ये “आधार आरडी सर्विस” टाइप करा. हे अॅप इन्स्टॉल करून घ्या. लक्षात ठेवा, हे अॅप फक्त इन्स्टॉल करणे पुरेसे आहे, त्याला उघडण्याची गरज नाही.
त्यानंतर पुन्हा प्ले स्टोअरमध्ये जाऊन सर्च बारमध्ये “मेरा केवायसी” टाइप करा आणि हे अॅप इन्स्टॉल करा. हे दोन्ही अॅप्स भारत सरकारच्या अधिकृत अॅप्स आहेत, त्यामुळे ते वापरणे सुरक्षित आहे.
मेरा केवायसी अॅप सेटअप करणे
आता “मेरा केवायसी” अॅप उघडा. अॅप उघडल्यानंतर, तुम्हाला तुमचे राज्य निवडण्यास सांगितले जाईल. उदाहरणार्थ, महाराष्ट्र राज्यासाठी “महाराष्ट्र” निवडा. त्यानंतर “व्हेरिफाय लोकेशन” बटनावर क्लिक करा.
काही वेळा लोकेशन एरर येऊ शकतो. अशा वेळी, परत एकदा “व्हेरिफाय लोकेशन” बटनावर क्लिक करा. यामुळे एरर सॉल्व्ह होऊ शकतो. लोकेशन व्हेरिफाय झाल्यानंतर, पुढील प्रक्रिया सुरू करा.
आधार प्रमाणीकरण प्रक्रिया
लोकेशन व्हेरिफाय झाल्यानंतर, तुम्हाला तुमचा आधार नंबर टाकण्यास सांगितले जाईल. तुमचा 12 अंकी आधार क्रमांक टाका आणि “जनरेट ओटीपी” बटनावर क्लिक करा.
ओटीपी जनरेट केल्यानंतर, तुमच्या आधार कार्डला लिंक असलेल्या मोबाईल नंबरवर 6 अंकी ओटीपी येईल. हा ओटीपी अॅपमध्ये दिलेल्या जागेत टाका. त्यानंतर स्क्रीनवर दिसणारा कॅप्चा कोड (काळ्या रंगातील अक्षरे) खालील बॉक्समध्ये टाका आणि “सबमिट” बटनावर क्लिक करा.
Also Read:
लग्न झालेल्या मुलींना मिळणार १ लाख रुपये, बांधकाम कामगार योजने अंतर्गत construction worker scheme
केवायसी स्टेटस तपासणे
सबमिट बटनावर क्लिक केल्यानंतर, तुम्हाला लाभार्थी माहिती (बेनिफिशरी डिटेल्स) स्क्रीनवर दिसेल. या स्क्रीनवर तुम्हाला खालील माहिती दिसेल:
- तुमचे नाव: आधार कार्डवर नोंदवलेले नाव.
- राज्य: तुमचे राज्य (उदा. महाराष्ट्र).
- रेशन कार्ड नंबर: तुमच्या रेशन कार्डचा क्रमांक.
- जिल्हा: तुमचा जिल्हा.
- ई-केवायसी अप्रूवल: या फील्डमध्ये तुमच्या केवायसीची मान्यता स्थिती दिसेल.
- आधार नंबर: तुमचा आधार क्रमांक.
- ई-केवायसी स्टेटस: या फील्डमध्ये “Y” किंवा “N” दिसेल, जे तुमच्या केवायसीच्या स्थितीचे सूचक आहे. “Y” चा अर्थ “Yes” (होय) असा आहे, म्हणजे तुमची केवायसी झाली आहे. “N” चा अर्थ “No” (नाही) असा आहे, म्हणजे तुमची केवायसी झालेली नाही.
जर “ई-केवायसी स्टेटस” मध्ये “Y” दिसत असेल, तर तुमची केवायसी प्रक्रिया पूर्ण झाली आहे. परंतु, “ई-केवायसी अप्रूवल” फील्ड जर रिकामे दिसत असेल, तर त्याचा अर्थ तुमची केवायसी झाली आहे, परंतु ती अद्याप मान्य केलेली नाही. यासाठी चिंता करण्याचे कारण नाही, कारण मान्यता मिळण्यास काही वेळ लागू शकतो.
मेरा रेशन अॅप आणि केवायसी स्टेटस
काही लोक “मेरा रेशन” अॅपमध्ये केवायसी स्टेटस तपासतात. परंतु, काही वेळा “मेरा रेशन” अॅपमध्ये केवायसी स्टेटस अद्यावत न झाल्यामुळे “केवायसी झालेली नाही” असे दिसू शकते, भले तुमची केवायसी प्रत्यक्षात पूर्ण झालेली असेल.
हे महत्त्वाचे आहे की “मेरा केवायसी” अॅपमध्ये तुमची केवायसी पूर्ण झाल्याचे दिसत असेल, तर तुम्हाला “मेरा रेशन” अॅपमध्ये स्टेटस तपासण्याची गरज नाही. “मेरा केवायसी” अॅपमधील स्टेटस अधिक अचूक असतो आणि तो अधिकृत स्रोतांवर आधारित असतो.
जर केवायसी न झाली असेल तर काय करावे?
जर “मेरा केवायसी” अॅपमध्ये तुमच्या केवायसीची स्थिती “N” (नाही) दिसत असेल, तर तुम्हाला लवकरात लवकर केवायसी प्रक्रिया पूर्ण करणे आवश्यक आहे. रेशन कार्ड केवायसी प्रक्रिया पूर्ण करण्यासाठी, तुम्ही खालील पद्धतींचा अवलंब करू शकता:
- ऑनलाइन केवायसी: तुमच्या राज्याच्या अन्न, नागरी पुरवठा आणि ग्राहक संरक्षण विभागाच्या अधिकृत वेबसाइटवर जाऊन केवायसी प्रक्रिया पूर्ण करा.
- रेशन दुकानदाराकडे जाणे: तुमच्या स्थानिक रेशन दुकानदाराकडे जाऊन केवायसी प्रक्रिया पूर्ण करू शकता.
- कॉमन सर्व्हिस सेंटर (CSC): जवळच्या कॉमन सर्व्हिस सेंटरला भेट देऊन केवायसी प्रक्रिया पूर्ण करू शकता.
केवायसी प्रक्रियेसाठी, तुम्हाला खालील कागदपत्रे आवश्यक असतील:
- आधार कार्ड: मूळ आधार कार्ड आणि त्याची छायांकित प्रत.
- रेशन कार्ड: मूळ रेशन कार्ड आणि त्याची छायांकित प्रत.
- फोटो: अलीकडे काढलेला पासपोर्ट साइज फोटो.
- मोबाईल नंबर: आधार कार्डशी लिंक केलेला मोबाईल नंबर.
केवायसी मान्यता मिळण्यासाठीची वेळ
केवायसी प्रक्रिया पूर्ण केल्यानंतर, केवायसी मान्य होण्यास काही वेळ लागू शकतो. सामान्यतः, केवायसी मान्यता मिळण्यास 7 ते 15 दिवसांचा कालावधी लागू शकतो. या कालावधीत, तुम्ही वेळोवेळी “मेरा केवायसी” अॅपमध्ये तुमच्या केवायसीची स्थिती तपासू शकता.
जर 15 दिवसांनंतरही तुमची केवायसी मान्य झाली नसेल, तर तुम्ही तुमच्या स्थानिक रेशन दुकानदाराशी संपर्क साधू शकता किंवा तुमच्या जिल्ह्याच्या अन्न, नागरी पुरवठा कार्यालयाला भेट देऊ शकता.
केवायसी प्रक्रियेतील सामान्य समस्या आणि त्यांचे निराकरण
1. आधार नंबर लिंक न झाल्यास: जर तुमचा आधार नंबर रेशन कार्डशी लिंक नसेल, तर तुम्हाला आधी तो लिंक करणे आवश्यक आहे. यासाठी, तुम्ही तुमच्या स्थानिक रेशन दुकानदाराकडे जाऊ शकता किंवा ऑनलाइन पोर्टलद्वारे आधार लिंकिंग प्रक्रिया पूर्ण करू शकता.
2. ओटीपी प्राप्त न झाल्यास: जर तुम्हाला ओटीपी प्राप्त होत नसेल, तर खात्री करा की तुमचा आधार कार्डशी लिंक केलेला मोबाईल नंबर सक्रिय आहे. तसेच, काही वेळा सर्व्हरवरील ताण किंवा नेटवर्क समस्यांमुळे ओटीपी येण्यास विलंब होऊ शकतो. अशा परिस्थितीत, काही वेळानंतर पुन्हा प्रयत्न करा.
3. अॅप क्रॅश होत असल्यास: जर “मेरा केवायसी” अॅप वारंवार क्रॅश होत असेल, तर तुम्ही अॅप अनइन्स्टॉल करून पुन्हा इन्स्टॉल करू शकता. तसेच, तुमच्या मोबाईलवरील अनावश्यक अॅप्स बंद करून पुरेशी मेमरी उपलब्ध करून द्या.
4. लोकेशन एरर आल्यास: जर लोकेशन एरर येत असेल, तर तुमच्या मोबाईलवरील लोकेशन सेटिंग्ज चालू असल्याची खात्री करा. तसेच, GPS सिग्नल चांगले मिळत असल्याची खात्री करा. अन्यथा, भरपूर मोकळ्या जागेत जाऊन पुन्हा प्रयत्न करा.
रेशन कार्ड केवायसी स्टेटस तपासणे ही एक सोपी आणि महत्त्वाची प्रक्रिया आहे. नियमित अंतराने केवायसी स्टेटस तपासून, तुम्ही तुमचे रेशन कार्ड सक्रिय आणि वैध ठेवू शकता. जर तुमची केवायसी प्रक्रिया पूर्ण झाली नसेल, तर लवकरात लवकर ती पूर्ण करा, जेणेकरून तुम्ही रेशन वितरण प्रणालीचा लाभ निरंतर घेऊ शकाल.
आधुनिक तंत्रज्ञानाच्या युगात, रेशन कार्ड व्यवस्थापन प्रक्रिया डिजिटल झाली आहे, ज्यामुळे नागरिकांना अधिक सुविधा मिळाली आहे. “मेरा केवायसी” सारख्या अॅप्सच्या माध्यमातून, तुम्ही घरबसल्या तुमच्या रेशन कार्डची स्थिती तपासू शकता आणि आवश्यक प्रक्रिया पूर्ण करू शकता.
शेवटी, हे लक्षात ठेवा की केवायसी प्रक्रिया ही एकदाच पूर्ण करण्याची प्रक्रिया नाही. सरकारच्या नियमानुसार, तुम्हाला ठराविक कालावधीनंतर पुन्हा केवायसी प्रक्रिया पूर्ण करावी लागू शकते. त्यामुळे, नियमित अंतराने तुमच्या रेशन कार्डची स्थिती तपासत रहा आणि सरकारी सूचनांचे पालन करा.
