10th and 12th महाराष्ट्र राज्य माध्यमिक व उच्च माध्यमिक शिक्षण मंडळाच्या (MSBSHSE) दहावी आणि बारावीच्या परीक्षा यशस्वीरित्या पार पडल्या आहेत. आता लाखो विद्यार्थी, पालक आणि शिक्षक यांचे लक्ष निकालांकडे लागले आहे. 2025 मध्ये SSC आणि HSC बोर्डच्या निकालांबाबत संपूर्ण माहिती जाणून घेऊया आणि निकाल पाहण्याच्या विविध पद्धती समजून घेऊया.
निकालाचे महत्व: करिअरचा पाया
दहावी आणि बारावी परीक्षांचा निकाल हा विद्यार्थ्यांच्या शैक्षणिक आणि व्यावसायिक प्रवासातील महत्त्वाचा टप्पा आहे. दहावीचा निकाल इयत्ता अकरावीतील प्रवेशासाठी निर्णायक ठरतो. विद्यार्थ्यांच्या गुणांनुसार त्यांना विज्ञान, वाणिज्य, कला किंवा व्यावसायिक अभ्यासक्रमांमध्ये प्रवेश मिळतो.
तर बारावीचा निकाल हा उच्च शिक्षणासाठी प्रवेश द्वार म्हणून काम करतो. चांगल्या महाविद्यालयांमध्ये प्रवेश, विविध स्पर्धात्मक परीक्षांसाठी पात्रता, स्कॉलरशिप मिळवणे यासाठी बारावीचे गुण महत्त्वाचे ठरतात. अनेक विद्यार्थी आणि पालकांना निकालाची प्रचंड चिंता असते, कारण या गुणांवर त्यांचा भविष्यातील करिअर मार्ग अवलंबून असतो.
निकालाची संभाव्य तारीख
महाराष्ट्र राज्य शिक्षण मंडळाकडून अद्याप 2025 च्या निकालांची अधिकृत तारीख जाहीर करण्यात आलेली नाही. परंतु मागील वर्षांच्या कालानुक्रमानुसार आणि अनौपचारिक माहितीनुसार, SSC (दहावी) निकाल मे महिन्याच्या मध्यात तर HSC (बारावी) निकाल मे महिन्याच्या पहिल्या आठवड्यात जाहीर होण्याची शक्यता आहे.
महाराष्ट्राचे शिक्षणमंत्री दादा भुसे यांनी नुकत्याच एका कार्यक्रमात बोलताना “15 मे 2025 पर्यंत सर्व निकाल जाहीर करण्याचा प्रयत्न” असल्याचे सांगितले आहे. अधिकृत तारखेची माहिती जाहीर होताच, विद्यार्थ्यांना शाळा, महाविद्यालये आणि अधिकृत वेबसाइटद्वारे कळवण्यात येईल.
परीक्षांचा आवाका
यंदाच्या वर्षी महाराष्ट्र राज्यभरातून दहावीसाठी सुमारे 16 लाख आणि बारावीसाठी 15 लाख विद्यार्थी परीक्षेला बसले होते. HSC परीक्षा 11 फेब्रुवारी ते 11 मार्च 2025 दरम्यान आणि SSC परीक्षा 1 मार्च ते 25 मार्च 2025 दरम्यान घेण्यात आल्या. सुमारे 5,000 पेक्षा अधिक परीक्षा केंद्रांवर या परीक्षा पार पडल्या.
कोविड-19 नंतरच्या या दुसऱ्या पूर्ण स्केलच्या परीक्षेत, बोर्डाने परीक्षेचा दर्जा सुधारण्यासाठी आणि निकाल वेळेत लावण्यासाठी विशेष प्रयत्न केले आहेत.
निकाल पाहण्याच्या विविध पद्धती
1. अधिकृत वेबसाइट्सवरून निकाल पाहणे
महाराष्ट्र बोर्डाने निकाल पाहण्यासाठी खालील अधिकृत वेबसाइट्स उपलब्ध करून दिल्या आहेत:
- mahahsscboard.in (महाराष्ट्र शिक्षण मंडळाची अधिकृत वेबसाइट)
- mahresult.nic.in (महाराष्ट्र राज्य निकाल पोर्टल)
- msbshse.co.in (महाराष्ट्र राज्य माध्यमिक व उच्च माध्यमिक शिक्षण मंडळाची वेबसाइट)
वेबसाइटवरून निकाल पाहण्यासाठी खालील सोप्या पायऱ्या अनुसरा:
- कोणत्याही अधिकृत वेबसाइटला भेट द्या
- होमपेजवर असलेल्या ‘SSC Result 2025’ किंवा ‘HSC Result 2025’ लिंकवर क्लिक करा
- आवश्यक माहिती भरा:
- आसन क्रमांक (Seat Number/Roll Number)
- आईचे नाव (Mother’s Name)
- जन्मतारीख (Date of Birth) – काही वेबसाइट्सवर आवश्यक असू शकते
- ‘Submit’ किंवा ‘View Result’ बटनावर क्लिक करा
- तुमचा निकाल स्क्रीनवर दिसेल
- निकालाची प्रत डाउनलोड करा किंवा प्रिंट करून ठेवा
2. एसएमएसद्वारे निकाल पाहणे
निकालाच्या दिवशी वेबसाइट्सवर अत्यधिक ट्रॅफिक असल्यामुळे साइट स्लो किंवा डाऊन होऊ शकते. अशा परिस्थितीत, विद्यार्थी एसएमएसद्वारे आपला निकाल पाहू शकतात:
SSC (दहावी) निकालासाठी:
- मोबाइलवर मेसेज टाइप करा:
MHSSC <स्पेस> आसन क्रमांक
- हा मेसेज 57766 या नंबरवर पाठवा
HSC (बारावी) निकालासाठी:
- मोबाइलवर मेसेज टाइप करा:
MHHSC <स्पेस> आसन क्रमांक
- हा मेसेज 57766 या नंबरवर पाठवा
काही मिनिटांत तुम्हाला तुमच्या निकालाची माहिती SMS द्वारे मिळेल.
3. DigiLocker अॅपद्वारे निकाल पाहणे
DigiLocker हे भारत सरकारचे अधिकृत डिजिटल दस्तऐवज संग्रहण अॅप आहे. निकाल जाहीर झाल्यानंतर विद्यार्थी DigiLocker अॅपवरून आपली डिजिटल मार्कशीट मिळवू शकतात:
- DigiLocker अॅप डाउनलोड करा आणि आपला अकाउंट तयार करा
- ‘Education’ विभागात जा
- ‘Maharashtra State Board of Secondary & Higher Secondary Education’ निवडा
- ‘SSC/HSC Mark Sheet’ ऑप्शन निवडा
- आवश्यक माहिती भरा (आसन क्रमांक, जन्मतारीख इत्यादी)
- तुम्हाला तुमची डिजिटल मार्कशीट मिळेल जी भविष्यात विविध प्रवेश प्रक्रियांमध्ये वापरता येईल
4. शाळा / महाविद्यालयांमार्फत निकाल
बोर्ड निकाल शाळा आणि महाविद्यालयांनाही उपलब्ध करून देते. त्यामुळे विद्यार्थी आपल्या शाळा किंवा महाविद्यालयाशी संपर्क साधून आपला निकाल पाहू शकतात.
महाराष्ट्र बोर्ड ग्रेडिंग सिस्टम 2025
महाराष्ट्र बोर्डाने 2025 मध्ये खालील ग्रेडिंग पद्धतीचा अवलंब केला आहे:
टक्केवारी | ग्रेड / श्रेणी |
---|---|
75% किंवा अधिक | फरक (Distinction) |
60% – 74.99% | प्रथम श्रेणी |
45% – 59.99% | द्वितीय श्रेणी |
35% – 44.99% | उत्तीर्ण श्रेणी |
35% पेक्षा कमी | अनुत्तीर्ण |
विद्यार्थ्यांना उत्तीर्ण होण्यासाठी प्रत्येक विषयात किमान 35% गुण मिळवणे आवश्यक आहे. एखाद्या विषयात 35% पेक्षा कमी गुण असल्यास, विद्यार्थी त्या विषयात नापास होतो आणि त्याला पूरक (Supplementary) परीक्षेला बसावे लागते.
निकालानंतर महत्त्वाची पावले
1. निकालाची तपासणी करा
निकाल डाउनलोड केल्यावर किंवा पाहिल्यावर खालील माहिती नीट तपासा:
- तुमचे पूर्ण नाव आणि आसन क्रमांक बरोबर आहे का?
- प्रत्येक विषयाचे गुण स्पष्टपणे नमूद केले आहेत का?
- एकूण गुण आणि टक्केवारी बरोबर आहे का?
- उत्तीर्ण/अनुत्तीर्ण स्थिती स्पष्ट आहे का?
काही चूक आढळल्यास, त्वरित तुमच्या शाळेला किंवा बोर्डाच्या संबंधित विभागाला संपर्क साधा.
2. पुनर्मूल्यांकन आणि पुनर्तपासणी
तुम्हाला तुमच्या गुणांबद्दल शंका असल्यास, तुम्ही पुनर्मूल्यांकन किंवा पुनर्तपासणीसाठी अर्ज करू शकता:
- पुनर्मूल्यांकन (Revaluation): संपूर्ण उत्तरपत्रिका पुन्हा तपासली जाते
- पुनर्तपासणी (Verification): केवळ गुणांची बेरीज आणि अनुत्तरित प्रश्नांची तपासणी केली जाते
दोन्हीसाठी शुल्क आकारले जाते (सध्या प्रत्येक विषयासाठी पुनर्मूल्यांकनासाठी ₹300 आणि पुनर्तपासणीसाठी ₹150). निकाल जाहीर झाल्यापासून साधारणपणे 7-10 दिवसांच्या आत अर्ज करावा लागतो. अर्ज करण्याची प्रक्रिया बोर्डाच्या अधिकृत वेबसाइटवर उपलब्ध करून दिली जाईल.
3. मूळ मार्कशीट आणि प्रमाणपत्र
निकाल जाहीर झाल्यानंतर 4 ते 6 आठवड्यांच्या कालावधीत विद्यार्थ्यांना त्यांच्या शाळांमार्फत मूळ मार्कशीट आणि प्रमाणपत्र वितरित करण्यात येते. विद्यार्थी DigiLocker मधून मिळवलेली ई-मार्कशीट प्रवेश प्रक्रियेसाठी तात्पुरत्या स्वरूपात वापरू शकतात, परंतु अधिकृत प्रक्रियांसाठी मूळ दस्तऐवज आवश्यक असतात.
निकालानंतर करिअर मार्गदर्शन
दहावीनंतरचे पर्याय
दहावीनंतर विद्यार्थी खालील पर्यायांचा विचार करू शकतात:
- विज्ञान शाखा: जर विद्यार्थ्याला वैद्यकीय, अभियांत्रिकी, फार्मसी, आर्किटेक्चर अशा क्षेत्रांमध्ये करिअर बनवायचे असेल तर
- वाणिज्य शाखा: CA, CS, MBA, बँकिंग अशा क्षेत्रांसाठी
- कला शाखा: कायदा, पत्रकारिता, मास मीडिया, लेखक, शिक्षक, फॅशन डिझाइनिंग अशा क्षेत्रांसाठी
- व्यावसायिक अभ्यासक्रम: ITI, डिप्लोमा, पॉलिटेक्निक अशा अभ्यासक्रमांसाठी
बारावीनंतरचे पर्याय
बारावीनंतर विद्यार्थी आपल्या शाखेनुसार पुढील करिअर पर्याय निवडू शकतात:
- विज्ञान: NEET, JEE, NEST, अभियांत्रिकी प्रवेश परीक्षा, B.Sc., B.Tech/B.E.
- वाणिज्य: B.Com, BBA, CA, CS, CMA, आदी
- कला: BA, LLB, BFA, B.Ed., BMM, आदि
- व्यावसायिक: होटेल मॅनेजमेंट, फॅशन डिझाइनिंग, पायलट ट्रेनिंग, आदि
विशेष टिप्स
- सायबर कॅफेचा वापर: जर तुमच्याकडे इंटरनेट कनेक्शन नसेल तर निकालाच्या दिवशी नजीकच्या सायबर कॅफेला भेट द्या.
- निकालापूर्वी तयारी: आपला आसन क्रमांक, आईचे नाव, आणि इतर आवश्यक माहिती आधीच तयार ठेवा.
- शांत राहा: निकालाची चिंता न करता शांत राहा. एखाद्या विषयात अपेक्षित गुण न मिळाल्यास निराश होऊ नका. पुढील शिक्षणासाठी आणि करिअरसाठी तयारी सुरू करा.
- प्रोफेशनल मार्गदर्शन: निकालानंतर योग्य करिअर मार्गाबद्दल निर्णय घेण्यासाठी प्रोफेशनल करिअर मार्गदर्शकांचा सल्ला घ्या.
महाराष्ट्र बोर्डाचे SSC आणि HSC निकाल 2025 हे विद्यार्थ्यांच्या आयुष्यातील महत्त्वाचा टप्पा आहे. महिनोन्महिने अभ्यास, तयारी आणि परिश्रमाचा परिपाक म्हणजेच हा निकाल. निकाल चांगला असो वा अपेक्षेपेक्षा कमी, यामधून पुढे जाण्याची क्षमता आणि दृष्टी असणे महत्त्वाचे आहे.
निकालानंतर आपला करिअर मार्ग निश्चित करताना आपल्या आवड आणि क्षमतांचा विचार करा. विद्यार्थ्यांनी आपल्या गुणांना महत्त्व द्यावे पण त्यांच्या मर्यादा समजून घ्याव्यात. चांगले शिक्षण आणि यश मिळवण्यासाठी केवळ गुण नव्हे तर समग्र व्यक्तिमत्त्व विकास, कौशल्य, अभ्यासातील सातत्य आणि निश्चय हे घटक महत्त्वाचे आहेत.
निकाल लागल्यानंतर, सर्व विद्यार्थ्यांनी आपल्या शिक्षकांचे, पालकांचे आणि मित्रांचे योगदान लक्षात ठेवावे आणि त्यांचे आभार मानावे. दहावी-बारावीनंतर पुढील शिक्षणाची वाटचाल करताना दृढनिश्चय आणि आत्मविश्वासाने पुढे जावे.