Big drop oil prices भारतीय स्वयंपाकघरात, खाद्य तेल हा अत्यंत महत्त्वाचा घटक मानला जातो. भाजणे, तळणे, मसाला तयार करणे, अथवा नुसतेच फोडणीसाठी, प्रत्येक पदार्थात तेलाचा वापर अपरिहार्य असतो.
परंतु गेल्या काही महिन्यांपासून खाद्य तेलाच्या किमतींमध्ये झालेली अभूतपूर्व वाढ ही सर्वसामान्य कुटुंबांसाठी मोठी चिंतेची बाब ठरली आहे. एक असा अत्यावश्यक पदार्थ, ज्याशिवाय दैनंदिन जेवण तयार करणे अशक्य आहे, त्याच्या किमतीत झालेली वाढ, सामान्य माणसाच्या घरगुती अर्थव्यवस्थेवर दबाव निर्माण करत आहे.
सध्याच्या बाजारातील खाद्य तेलाच्या किमती
सध्या बाजारपेठेत विविध खाद्य तेलांच्या किमतींमध्ये मोठी वाढ दिसून येत आहे. साधारणपणे, सर्वात जास्त वापरल्या जाणाऱ्या तेलांच्या किंमती खालीलप्रमाणे आहेत:
- पाम तेल: एक लिटर पाम तेलाची किंमत सध्या ₹१७० ते ₹१८० दरम्यान आहे. गतवर्षीच्या तुलनेत या किमतीत सुमारे २०% ची वाढ झाली आहे.
- सोयाबीन तेल: सोयाबीन तेलाची किंमत प्रति लिटर ₹१६० ते ₹१७० पर्यंत पोहोचली आहे. किलोच्या हिशोबाने, हे तेल ₹१२८ वरून ₹१३५ पर्यंत महागले आहे.
- सूर्यफूल तेल: या तेलाची किंमत प्रति लिटर ₹१७५ ते ₹१८५ पर्यंत वाढली आहे, तर किलोच्या हिशोबाने ही किंमत ₹१५८ पर्यंत पोहोचली आहे.
- मोहरी तेल: मोहरीच्या तेलाची किंमत सर्वाधिक वाढून किलोमागे ₹१६६ झाली आहे.
या किमतींचा परिणाम म्हणून, एका सामान्य कुटुंबाला महिन्याला खाद्य तेलावर होणारा खर्च किमान ₹२०० ते ₹३०० ने वाढला आहे. मध्यमवर्गीय कुटुंबांसाठी ही रक्कम त्यांच्या मासिक बजेटमध्ये नवीन तफावत निर्माण करत आहे.
खाद्य तेल महागण्याची कारणे
तेलाच्या किमतींमध्ये झालेली वाढ ही अनेक घटकांचा परिणाम आहे. या कारणांचा सखोल अभ्यास केल्यास, ही समस्या स्थानिक पातळीपेक्षा जागतिक अर्थव्यवस्थेशी अधिक निगडित असल्याचे दिसून येते:
१. आयात करावर वाढलेला शुल्क
भारत हा जगातील सर्वाधिक खाद्य तेल आयात करणारा देश आहे. देशात वापरल्या जाणाऱ्या एकूण खाद्य तेलापैकी सुमारे ६०% तेल हे परदेशातून आयात केले जाते. अलीकडील काळात, सरकारने आयात शुल्कामध्ये वाढ केली आहे.