Heavy rain weather महाराष्ट्रातील हवामानात अचानक बदल घडत असल्याचे चित्र आज (11 एप्रिल) दिसून येत आहे. विदर्भातील उष्णतेचा तडाखा कायम असताना राज्याच्या इतर भागांमध्ये मात्र वातावरणात लक्षणीय बदल जाणवत आहेत.
मध्य महाराष्ट्रातील अनेक जिल्ह्यांमध्ये पश्चिमेकडून वाहणाऱ्या वाऱ्यांमुळे तापमानात घट नोंदवली गेली असून नागरिकांना किंचित दिलासा मिळाला आहे. दरम्यान, राज्यातील विविध भागांत गडगडाटी पाऊस आणि वीज कडकडण्याचा अनुभव येत आहे. या वातावरणीय स्थितीचा सविस्तर आढावा घेऊया.
कमी दाबाचा पट्टा: हवामानातील बदलाचे प्रमुख कारण
राजस्थान आणि मध्य प्रदेशच्या क्षेत्रातून एक कमी दाबाचा पट्टा महाराष्ट्राच्या विदर्भ भागाकडे सरकत असल्याचे मौसम विभागाच्या निरीक्षणातून समोर आले आहे. हा पट्टा विदर्भात प्रवेश करत असतानाच, मराठवाड्याच्या परिसरातही स्थानिक पातळीवर कमी दाबाची स्थिती निर्माण झाली आहे. या दोन्ही घटकांच्या एकत्रित परिणामामुळे राज्यातील अनेक भागांमध्ये हवामान अस्थिर झाले आहे.
विशेषतः धाराशिव, लातूर, जालना, परभणी, हिंगोली, नांदेड आणि सांगलीसह मराठवाड्यातील अनेक जिल्ह्यांमध्ये आकाशात काळे ढग दाटले असून गडगडाटाचा आवाज ऐकू येत आहे. स्थानिक हवामान तज्ज्ञांच्या मते, ही परिस्थिती आज रात्रीपर्यंत कायम राहण्याची शक्यता आहे. त्यामुळे या भागात रात्रीच्या सुमारास हलक्या पावसाच्या सरींचा अनुभव येऊ शकतो.
प्रदेशनिहाय हवामान स्थिती
विदर्भ प्रदेश
विदर्भात अद्यापही उष्णतेचे प्रमाण अधिक असून दिवसभरात तापमानाचा पारा 40 अंश सेल्सिअसच्या वर कायम आहे. मात्र, अमरावती परिसरात काही तुरळक ठिकाणी हलक्याशा पावसाच्या सरी पडल्याचे वृत्त आहे. या परिसरात तापमानात थोडीशी घट जाणवली असली तरी उकाड्याचे प्रमाण अद्यापही जास्त आहे. उद्या (12 एप्रिल) चंद्रपूर, भंडारा, गोंदिया आणि गडचिरोली या जिल्ह्यांत मेघगर्जनेसह पावसाची शक्यता वर्तवण्यात आली आहे.
नागपूर आणि वर्धा परिसरातही ढगाळ वातावरण असून येत्या 24 तासांत हवामानात बदल अपेक्षित आहे. हवामान विभागाने चंद्रपूर, गडचिरोली, भंडारा आणि गोंदिया जिल्ह्यांसाठी येलो अलर्ट जारी केला असून नागरिकांना सतर्कतेचा इशारा दिला आहे.
मराठवाडा प्रदेश
मराठवाड्यातील स्थिती सर्वाधिक अस्थिर आहे. छत्रपती संभाजीनगर, जालना, परभणी, हिंगोली, नांदेड, लातूर आणि धाराशिव जिल्ह्यांमध्ये दुपारपासूनच गडगडाटी ढगांची उपस्थिती जाणवत आहे. सोलापूर जिल्ह्याच्या सीमेलगतच्या भागांतही अशीच स्थिती दिसून येत आहे.
आज सायंकाळी पाच वाजेपर्यंतच्या मौसम विभागाच्या निरीक्षणानुसार, मराठवाड्यातील अनेक गावांमध्ये आकाशात काळसर ढग जमा झाले असून वातावरणात गारवा जाणवत आहे. सध्या या भागात वाऱ्याचा वेगही वाढला असून झाडांच्या फांद्या हलताना दिसत आहेत.
हवामान विभागाने छत्रपती संभाजीनगर आणि जालना जिल्ह्यांसाठी येलो अलर्ट जारी केला आहे, तर अहिल्यानगर, धाराशिव, लातूर, नांदेड, परभणी आणि हिंगोली जिल्ह्यांत हलक्या पावसाची शक्यता वर्तवली आहे.
मध्य महाराष्ट्र
मध्य महाराष्ट्रातील चित्र मात्र थोडे वेगळे आहे. पश्चिमेकडून वाहणाऱ्या वाऱ्यांमुळे या भागात तापमानात थोडी घट नोंदवली गेली आहे. पुणे, नाशिक आणि साताऱ्याच्या पश्चिम भागात हवामान तुलनेने स्थिर आहे. मात्र, साताऱ्याच्या पूर्वेकडील भागात आणि सांगली जिल्ह्यात स्थानिक स्तरावर विकसित होणाऱ्या वातावरणीय घटकांमुळे हलक्या पावसाची किंवा गडगडाटाची शक्यता नाकारता येत नाही.
सांगलीच्या मध्यवर्ती भागांमध्ये दुपारपासूनच काळसर ढग दिसत असून गडगडाटाचा आवाज ऐकू येत आहे. हवामान विभागाकडून या भागासाठी कोणताही विशेष इशारा जारी केलेला नसला तरी स्थानिक पावसाची शक्यता वर्तवण्यात आली आहे. जिल्हा प्रशासनाने नागरिकांना सतर्कतेचा सल्ला दिला आहे.
पुण्यात सायंकाळी थोडे ढगाळ वातावरण दिसत असले तरी पावसाची विशेष शक्यता नाही. नाशिक जिल्ह्यात मात्र उद्या (12 एप्रिल) काही भागांत हलक्या सरी पडू शकतात.
पश्चिम महाराष्ट्र आणि कोकण
पश्चिम महाराष्ट्र आणि कोकण किनारपट्टीवर हवामान आज दिवसभर स्थिर राहिले आहे. घाटमाथ्यावरील परिसरातही पावसाची कोणतीही शक्यता नाही. त्यामुळे या भागातील पर्यटकांना उद्याही सुरळीत हवामानाचा अनुभव घेता येईल. मात्र, समुद्राजवळील भागात वारा वाढू शकतो, त्यामुळे मच्छीमारांना सतर्कतेचा इशारा देण्यात आला आहे.
रत्नागिरी आणि सिंधुदुर्ग जिल्ह्यांमध्ये दिवसभर उष्णता जाणवली असली तरी सायंकाळी किंचित गारवा जाणवत आहे. कोकणातील हवामान स्थिर आहे, असे मौसम विभागाच्या अहवालात नमूद करण्यात आले आहे.
उद्याचा हवामान अंदाज (12 एप्रिल)
आवर्तनाच्या दृष्टीने, उद्या (12 एप्रिल) राज्यातील विविध भागांत पावसाची शक्यता आहे, असा अंदाज हवामान विभागाने वर्तवला आहे. विशेषतः धुळे, जळगावच्या उत्तरेकडील भाग, बुलढाण्याचा वरील भाग, अकोला, अमरावती, नागपूर, वर्धा, चंद्रपूर, भंडारा, गोंदिया आणि गडचिरोली या भागांमध्ये मेघगर्जनेसह पावसाचा अंदाज आहे.
मराठवाड्यातील छत्रपती संभाजीनगर, जालना, परभणी, हिंगोली, नांदेड, लातूर, धाराशिव आणि सोलापूर जिल्ह्यांतही गडगडाटी पावसाची शक्यता आहे. अहिल्यानगरच्या पूर्व भागांतही अशीच स्थिती राहण्याचा अंदाज आहे.
पुणे, नाशिक आणि साताऱ्याच्या पूर्वेकडील भागांतही स्थानिक वातावरण विकसित झाल्यास हलकासा पाऊस अथवा गडगडाट अनुभवता येऊ शकतो. मात्र, पश्चिम महाराष्ट्रात आणि कोकणात पावसाची विशेष शक्यता नाही.
हवामान विभागाचे अलर्ट
हवामान विभागाने 12 एप्रिलसाठी छत्रपती संभाजीनगर, जालना, बीड, चंद्रपूर, गडचिरोली, भंडारा आणि गोंदिया जिल्ह्यांसाठी येलो अलर्ट जारी केला आहे. या भागांत मेघगर्जनेसह वीज कडकडण्याची आणि जोरदार पावसाची शक्यता आहे.
अहिल्यानगर, धाराशिव, लातूर, नांदेड, परभणी, हिंगोली आणि जळगाव जिल्ह्यांमध्ये हलकासा ते मध्यम स्वरूपाचा पाऊस पडू शकतो. या भागांतील शेतकऱ्यांना सतर्क राहण्याचा सल्ला देण्यात आला आहे.
बदलत्या हवामानाचा शेती क्षेत्रावर प्रभाव पडू शकतो. विशेषतः ज्या भागांत गडगडाटासह पावसाची शक्यता आहे, तेथील शेतकऱ्यांनी काळजी घ्यावी. काढणीस तयार असलेली पिके लवकरात लवकर काढून सुरक्षित ठिकाणी ठेवावीत. जोरदार वाऱ्यासह पावसाचा अंदाज असल्याने फळबागांना आधार द्यावा.
ज्या भागांत पावसाची शक्यता नाही तेथील पिकांना संध्याकाळच्या वेळी पाणी द्यावे. उन्हाळी भाजीपाला पिकांना पाण्याची गरज भासू शकते. मात्र, पावसाचा अंदाज असेल तेथे पाणी देण्याचे टाळावे, असे कृषी विभागाकडून सांगण्यात आले आहे.
नागरिकांसाठी सूचना
गडगडाट आणि विजांच्या कडकडाटासह पावसाचा अंदाज असलेल्या भागांतील नागरिकांनी काळजी घ्यावी. विशेषतः मोकळ्या जागेत असताना झाडाखाली उभे राहू नये. शेतात काम करणाऱ्या शेतकऱ्यांनी विजेचा अपघात टाळण्यासाठी सतर्कता बाळगावी.
ज्या जिल्ह्यांसाठी हवामान विभागाने येलो अलर्ट जारी केला आहे, तेथील नागरिकांनी अनावश्यक प्रवास टाळावा. अत्यावश्यक कामासाठी बाहेर पडताना छत्री किंवा रेनकोट बरोबर ठेवावा. वाहन चालवताना अतिरिक्त काळजी घ्यावी.
राज्यातील सद्यस्थितीनुसार, हवामानात लक्षणीय बदल घडत असल्याचे चित्र दिसत आहे. ऐन उन्हाळ्यात पावसाच्या सरींचा अनुभव राज्यातील अनेक भागांना येऊ शकतो. विशेषतः मराठवाडा आणि विदर्भातील जिल्ह्यांमध्ये पावसाची शक्यता अधिक आहे. मात्र, कोकण आणि पश्चिम महाराष्ट्रात हवामान स्थिर राहण्याचा अंदाज आहे.
उद्या (12 एप्रिल) राज्यातील अनेक भागांत हवामान अस्थिर राहण्याची शक्यता असल्याने, नागरिकांनी सतर्क राहणे आवश्यक आहे. हवामान विभागाचे अलर्ट आणि स्थानिक प्रशासनाच्या सूचनांचे पालन करून नागरिक स्वतःची सुरक्षा सुनिश्चित करू शकतात. बदलत्या हवामानाचा अनुभव सकारात्मक पद्धतीने घेण्यासाठी आवश्यक ती काळजी घेणे गरजेचे आहे.