Solar scheme राज्यभरातील शेतकऱ्यांसाठी ‘मागेल त्याला सौर कृषी पंप’ ही योजना वरदान ठरत आहे. शेतीसाठी लागणाऱ्या वीज बिलाचा भार कमी करण्यापासून ते पर्यावरणपूरक ऊर्जेचा वापर वाढवण्यापर्यंत अनेक फायदे या योजनेमुळे शेतकऱ्यांना मिळत आहेत. शेतकऱ्यांकडून या योजनेला अभूतपूर्व प्रतिसाद मिळत असून, अहिल्यानगरसह राज्यातील विविध भागांमधून मोठ्या संख्येने शेतकरी या योजनेअंतर्गत नोंदणी करत आहेत.
महावितरणच्या माध्यमातून राबवली जाणारी ही योजना शेतकऱ्यांच्या आर्थिक हिताची असून, ऊर्जा वापराच्या दृष्टीनेही दीर्घकालीन फायदे देणारी आहे. सौर ऊर्जेवर चालणारे कृषी पंप बसवल्यामुळे शेतकऱ्यांना वीज बिलांची चिंता करावी लागत नाही, शिवाय अखंड वीजपुरवठ्याचीही हमी मिळते.
परंतु सावध राहा – फसवणूक करणारे आहेत सक्रिय
या लोकप्रिय योजनेचा फायदा घेत काही समाजकंटक शेतकऱ्यांची फसवणूक करण्याचा प्रयत्न करत आहेत. महावितरणकडे अशा अनेक तक्रारी आल्या आहेत की, नोंदणीकृत शेतकऱ्यांना अनोळखी व्यक्तींकडून फोन कॉल्स आणि मेसेजेस येत आहेत. या कॉल्समध्ये बोलणारे व्यक्ती स्वतःला महावितरणचे अधिकारी किंवा कर्मचारी असल्याचे भासवून, प्रतीक्षा यादीत पुढे सरकण्यासाठी किंवा लवकर सौर पंप मिळवण्यासाठी पैसे मागत आहेत.
महावितरणने स्पष्ट केले आहे की, त्यांचे कोणतेही अधिकारी किंवा कर्मचारी अशाप्रकारे शेतकऱ्यांकडून पैसे मागत नाहीत. सौर कृषी पंप योजनेची संपूर्ण प्रक्रिया पारदर्शक आहे आणि नोंदणीच्या क्रमानुसारच पंप वितरित केले जात आहेत.
महावितरणच्या पारदर्शक प्रक्रियेबद्दल जाणून घ्या
‘मागेल त्याला सौर कृषी पंप’ योजनेची अंमलबजावणी करताना महावितरण संपूर्ण पारदर्शकता पाळत आहे. या प्रक्रियेचे महत्त्वाचे टप्पे खालीलप्रमाणे आहेत:
१. नोंदणी प्रक्रिया
- शेतकऱ्यांना महावितरणच्या अधिकृत वेबसाइटवर किंवा नजीकच्या कार्यालयात जाऊन नोंदणी करावी लागते.
- नोंदणीच्या वेळी, शेतकऱ्यांना प्रकल्पाच्या किंमतीपैकी त्यांच्या हिश्श्याची रक्कम अदा करावी लागते.
- नोंदणी झाल्यानंतर, शेतकऱ्यांना एक अनुक्रमांक मिळतो, जो त्यांच्या प्रतीक्षा यादीतील स्थान दर्शवतो.
२. प्रतीक्षा यादी आणि पंप वितरण
- शेतकऱ्यांना जे अनुक्रमांक मिळाले आहेत, त्याच क्रमवारीनुसार त्यांना सौर कृषी पंप बसवून दिले जातात.
- कोणत्याही व्यक्तीला क्रमवारी बदलण्याचा अधिकार नाही.
- प्रत्येक प्रकरणी ‘प्रथम येणाऱ्यास प्रथम प्राधान्य’ या तत्त्वानुसार कार्यवाही होते.
३. अंमलबजावणीची जबाबदारी
- सौर कृषी पंप बसवण्याची संपूर्ण जबाबदारी महावितरणद्वारे निवड केलेल्या अधिकृत एजन्सीची असते.
- पंप बसवताना शेतकऱ्यांकडून कोणतेही अतिरिक्त शुल्क आकारले जात नाही.
- पंप बसवल्यानंतर तांत्रिक सहाय्य आणि देखभालीचीही व्यवस्था या योजनेंतर्गत केली जाते.
फसवणुकीच्या पद्धती – सावध राहा!
अलीकडील काळात शेतकऱ्यांची फसवणूक करण्यासाठी काही लोक विविध पद्धतींचा अवलंब करत आहेत. त्यापैकी प्रमुख पद्धती खालीलप्रमाणे आहेत:
१. बनावट कॉल्स आणि मेसेजेस
काही व्यक्ती स्वतःला महावितरणचे अधिकारी म्हणून ओळख देत आहेत आणि शेतकऱ्यांना फोन करून त्यांना प्रतीक्षा यादीत पुढे सरकण्याचे आमिष दाखवत आहेत. ते या कामासाठी विविध कारणे सांगून पैसे मागतात.
२. अतिरिक्त साहित्याची मागणी
काही एजन्सी सौर पंप बसवताना अतिरिक्त साहित्य किंवा वाहतूक खर्चाच्या नावाखाली शेतकऱ्यांकडून अतिरिक्त पैसे मागत आहेत. महावितरणने स्पष्ट केले आहे की अशी कोणतीही मागणी अनधिकृत आहे.
३. खाजगी माहिती मागणे
फसवे कॉल्स करणारे व्यक्ती शेतकऱ्यांकडून बँक खात्याचे तपशील, ओटीपी आणि इतर संवेदनशील माहिती मागतात, ज्याचा गैरवापर करून ते आर्थिक फसवणूक करू शकतात.
फसवणुकीपासून स्वतःचे संरक्षण कसे कराल?
शेतकऱ्यांनी अशा फसवणुकीपासून स्वतःचे संरक्षण करण्यासाठी खालील सावधगिरी बाळगावी:
१. अधिकृत माध्यमांशीच संपर्क साधा
- फक्त महावितरणच्या अधिकृत कार्यालयांशी, अधिकृत वेबसाइटशी किंवा टोल-फ्री क्रमांकांवरच संपर्क साधा.
- कोणत्याही अनोळखी व्यक्तीला पैसे देऊ नका, विशेषतः जर ते रोख स्वरूपात किंवा वैयक्तिक खात्यात मागत असतील.
२. पारदर्शकतेचा आग्रह धरा
- सौर कृषी पंप योजनेसंदर्भात होणाऱ्या सर्व व्यवहारांची पावती किंवा लिखित पुष्टी मागा.
- संशयास्पद वाटणाऱ्या कोणत्याही मागण्यांची तपासणी महावितरणच्या अधिकृत क्रमांकांवर फोन करून करा.
३. तक्रारींची नोंद करा
- कोणत्याही प्रकारच्या फसवणुकीचा प्रयत्न झाल्यास त्याची तत्काळ महावितरणकडे नोंद करा.
- तक्रारीसाठी १८०० २३३ ३४३५ किंवा १८०० २१२ ३४३५ या टोल-फ्री क्रमांकांचा वापर करा.
महावितरणचे आवाहन
महावितरणने सर्व शेतकऱ्यांना आवाहन केले आहे की, त्यांनी सौर कृषी पंप योजनेसंदर्भात सतर्क राहावे आणि कोणत्याही फसव्या कॉल्स किंवा मेसेजेसला बळी पडू नये. योजनेच्या अंमलबजावणीबाबत काही शंका असल्यास, शेतकऱ्यांनी थेट महावितरणशी संपर्क साधावा.
महावितरणच्या अधिकाऱ्यांनी निवेदन केले आहे की, “आम्ही ‘मागेल त्याला सौर कृषी पंप’ योजना पूर्णपणे पारदर्शक पद्धतीने राबवत आहोत. शेतकऱ्यांनी कोणत्याही व्यक्तीला योजनेच्या नावाखाली पैसे देऊ नयेत. नोंदणीच्या क्रमवारीनुसारच सौर पंप वितरित केले जातील.”
सौर कृषी पंपांचे फायदे
सौर कृषी पंप योजनेच्या फायद्यांची देखील माहिती घेणे महत्त्वाचे आहे:
१. आर्थिक फायदे
- वीज बिलांचा खर्च वाचतो.
- शाश्वत उर्जा स्त्रोतामुळे दीर्घकाळात आर्थिक फायदा होतो.
- सौर पंपांच्या किंमतीवर शासनाकडून मोठे अनुदान दिले जाते.
२. शेतीसाठी अविरत पाणीपुरवठा
- सूर्यप्रकाश असेपर्यंत सौर पंप कार्यरत राहतात.
- वीज पुरवठा खंडित झाल्यावरही सिंचनासाठी पाणी उपलब्ध होते.
- दुर्गम भागातही, जिथे विद्युत जाळे पोहोचलेले नाही, तिथे सिंचनाची सोय होते.
३. पर्यावरणीय फायदे
- नवीकरणीय ऊर्जेच्या वापरामुळे कार्बन उत्सर्जन कमी होते.
- डिझेल पंपांच्या तुलनेत प्रदूषण कमी होते.
- ग्रीन एनर्जीचा वापर वाढून पर्यावरण संवर्धनास मदत होते.
पुढील पावले
शेतकऱ्यांनी सौर कृषी पंप योजनेचा लाभ घेण्यासाठी पुढीलप्रमाणे पावले उचलावीत:
१. नजीकच्या महावितरण कार्यालयात जाऊन योजनेबद्दल संपूर्ण माहिती घ्या. २. आवश्यक कागदपत्रे जसे की ७/१२ उतारा, आधार कार्ड, वीज बिल इत्यादी तयार ठेवा. ३. अधिकृत माध्यमांद्वारेच नोंदणी प्रक्रिया पूर्ण करा. ४. नोंदणीनंतर मिळालेला अनुक्रमांक जपून ठेवा, या अनुक्रमांकावरूनच आपली प्रतीक्षा यादीतील स्थिती तपासता येईल. ५. कोणत्याही शंका किंवा अडचणींसाठी महावितरणच्या टोल-फ्री क्रमांकांवर संपर्क साधा.
या लेखात सादर केलेली माहिती सार्वजनिक स्त्रोतांमधून संकलित केली आहे. वाचकांनी कोणताही निर्णय घेण्यापूर्वी स्वतः पूर्ण चौकशी करावी आणि अधिकृत स्त्रोतांकडून माहिती घ्यावी. ‘मागेल त्याला सौर कृषी पंप’ योजनेसंदर्भात अधिक तपशीलवार माहितीसाठी महावितरणच्या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्या किंवा महावितरणच्या टोल-फ्री क्रमांकांवर (१८०० २३३ ३४३५ आणि १८०० २१२ ३४३५) संपर्क साधा.
कोणत्याही संशयास्पद कॉल्स, मेसेजेस किंवा मागण्यांबाबत सतर्क राहा आणि तत्काळ संबंधित अधिकाऱ्यांना कळवा. आम्ही या लेखातील माहितीच्या अचूकतेबद्दल कोणतीही हमी देत नाही. वाचकांनी स्वतःच्या विवेकबुद्धीचा वापर करून निर्णय घ्यावा. सौर ऊर्जेचा वापर करून शेतीचे आधुनिकीकरण करण्याच्या या अभिनव पावलाचा लाभ घेण्यासाठी शेतकऱ्यांनी पुढे यावे, परंतु त्याचबरोबर सावधही राहावे, हेच या लेखाचे सार आहे.