Car drivers heavy fines महाराष्ट्र राज्य परिवहन विभागाने अलीकडेच सर्व वाहन मालकांसाठी एक महत्त्वपूर्ण आदेश जारी केला आहे. या आदेशानुसार, १ एप्रिल २०१९ पूर्वी नोंदणी केलेल्या सर्व वाहनांवर हाय सिक्युरिटी रजिस्ट्रेशन प्लेट (HSRP) बसवणे अनिवार्य करण्यात आले आहे. सर्व जुन्या वाहनांना ३० जून २०२५ पर्यंत HSRP लावण्याची मुदत देण्यात आली आहे. या नवीन नियमांचे पालन न केल्यास कारवाई केली जाईल, विशेषतः फॅन्सी नंबर प्लेट वापरणाऱ्या वाहन मालकांवर कडक कारवाई होणार आहे.
HSRP म्हणजे काय आणि ते का महत्त्वाचे आहे?
हाय सिक्युरिटी रजिस्ट्रेशन प्लेट (HSRP) म्हणजे एक विशेष प्रकारची नंबर प्लेट आहे जी वाहनांच्या सुरक्षिततेसाठी डिझाइन केली गेली आहे. HSRP चे अनेक फायदे आहेत:
१. वाहन चोरी रोखणे: HSRP मध्ये सुरक्षा वैशिष्ट्ये आहेत जी वाहन चोरी रोखण्यास मदत करतात. यामध्ये विशेष होलोग्राम, नॉन-रिमूव्हेबल स्क्रू आणि युनिक आयडेंटिफिकेशन नंबर समाविष्ट आहेत.
२. सुरक्षा वाढविणे: HSRP वापरल्याने वाहनांची ओळख सहजपणे पटवता येते, ज्यामुळे पोलिस आणि प्रशासकीय अधिकाऱ्यांना चोरीच्या वाहनांना शोधण्यात मदत होते.
३. प्रमाणित डिझाइन: HSRP मध्ये राष्ट्रीय मानकांनुसार डिझाइन, फॉंट आणि रंग स्कीम असते, ज्यामुळे भारतातील सर्व वाहनांचे नंबर प्लेट एकसारखे आणि सुस्पष्ट असतील.
४. फेक नंबर प्लेट वापरण्यास प्रतिबंध: HSRP च्या सुरक्षा वैशिष्ट्यांमुळे नकली किंवा फॅन्सी नंबर प्लेट वापरण्यास प्रतिबंध होतो.
HSRP चे विशेष वैशिष्ट्ये
HSRP मध्ये खालील विशेष वैशिष्ट्ये असतात:
१. क्रोमियम आधारित होलोग्राम: प्लेटच्या डाव्या बाजूला अशोक चक्राचा होलोग्राम असतो.
२. युनिक १० डिजिट कोड: प्रत्येक HSRP वर १० अंकी युनिक कोड लेझरने कोरलेला असतो.
३. नॉन-रिमूव्हेबल स्नॅप लॉक: प्लेट काढण्यास अटकाव करणारे विशेष स्नॅप लॉक.
४. रात्रीत दिसणारे वैशिष्ट्य: प्लेटवर रात्रीच्या वेळी दिसणारे रिफ्लेक्टिव्ह फिल्म.
५. बिल्ट-इन सिक्युरिटी फीचर्स: अदलाबदल करणे किंवा पुनर्वापर करणे अशक्य करणारे सुरक्षा वैशिष्ट्ये.
HSRP कशासाठी आवश्यक आहे?
सरकारने HSRP अनिवार्य करण्यामागे अनेक कारणे आहेत:
१. वाहन चोरीला आळा घालणे: HSRP मुळे वाहन चोरीच्या घटनांमध्ये लक्षणीय घट होण्याची अपेक्षा आहे.
२. ट्रॅफिक नियमांचे पालन सुधारणे: स्पष्ट आणि सुवाच्य नंबर प्लेट असल्याने ट्रॅफिक नियमांचे उल्लंघन करणाऱ्या वाहनांना ओळखणे आणि दंड आकारणे सोपे होईल.
३. राष्ट्रीय डेटाबेस तयार करणे: HSRP च्या माध्यमातून सर्व वाहनांचा एक एकत्रित डेटाबेस तयार होईल, ज्यामुळे प्रशासनाला वाहनांचे व्यवस्थापन करणे सोपे होईल.
४. कायदेशीर अनुपालन: केंद्र सरकारच्या मोटार वाहन कायद्याचे पालन करणे आवश्यक आहे.
५. फॅन्सी नंबर प्लेट बंद करणे: अनेक वाहन चालक अनधिकृत, फॅन्सी नंबर प्लेट वापरतात, जे कायद्याचे उल्लंघन आहे. HSRP मुळे अशा प्रकारच्या नंबर प्लेटवर कारवाई होईल.
HSRP कसे मिळवावे?
HSRP साठी अर्ज करण्याची प्रक्रिया खूपच सोपी आहे. वाहन मालकांनी खालील पायऱ्या अनुसराव्यात:
१. ऑनलाइन अर्ज प्रक्रिया
HSRP साठी अर्ज करण्याची ऑनलाइन प्रक्रिया पुढीलप्रमाणे आहे:
- अधिकृत सेवा प्रदात्यांच्या वेबसाइटला भेट द्या (उदा. ॲमेझॉनसारख्या अधिकृत सेवा प्रदात्यांच्या प्लॅटफॉर्मवर)
- वाहन नोंदणी क्रमांक (नंबर प्लेट), चेसिस क्रमांक आणि इंजिन क्रमांक यांसारखी माहिती भरा
- HSRP साठी फॉर्म भरा आणि आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा
- पेमेंट ऑप्शन निवडा आणि शुल्क भरा
- तुमच्या सोयीनुसार प्लेट बसवण्याची तारीख, वेळ आणि ठिकाण निवडा
ही ऑनलाइन प्रक्रिया वेळेची बचत करण्यास मदत करते आणि वाहन मालकांसाठी अधिक सोयीस्कर आहे. घरी बसून अर्ज करता येतो आणि सर्व प्रक्रिया काही मिनिटांत पूर्ण होते.
२. पेमेंट आणि इंस्टॉलेशन पर्याय
HSRP साठी पेमेंट आणि इंस्टॉलेशन पर्याय पुढीलप्रमाणे आहेत:
- शुल्क: HSRP साठी अंदाजे ८०० रुपये द्यावे लागतील (वाहनाच्या प्रकारानुसार किंमत वेगवेगळी असू शकते)
- पेमेंट पर्याय: क्रेडिट/डेबिट कार्ड, नेट बँकिंग, UPI किंवा वॉलेट पेमेंट पर्याय उपलब्ध आहेत
- इंस्टॉलेशन तारीख निवड: तुमच्या सोयीनुसार प्लेट बसवण्याची तारीख, वेळ आणि ठिकाण निवडता येते
- इंस्टॉलेशन केंद्र: अधिकृत डीलरशिप, सर्व्हिस सेंटर किंवा विशेष HSRP फिटमेंट केंद्रे निवडता येतात
पेमेंट केल्यानंतर, तुम्हाला तुमच्या अर्जाची स्थिती, अपॉइंटमेंट तारीख आणि इतर सूचनांसह एक पुष्टीकरण मिळेल.
३. इंस्टॉलेशन पद्धती
HSRP इंस्टॉलेशन पद्धती पुढीलप्रमाणे आहे:
- निवडलेल्या तारखेला आणि वेळेवर, तुम्हाला नियुक्त केलेल्या ठिकाणी पोहोचावे लागेल
- वाहनाची मूळ कागदपत्रे (RC बुक, विमा इत्यादी) सोबत घेऊन जा
- अधिकृत तंत्रज्ञ किंवा RTO अधिकारी तुमच्या वाहनाची सध्याची नंबर प्लेट नवीन HSRP ने बदलतील
- प्रक्रिया सुरक्षितपणे आणि त्वरीत पूर्ण केली जाते, साधारणपणे ३०-४५ मिनिटांत
- प्लेट बसवल्यानंतर तुम्हाला इंस्टॉलेशन सर्टिफिकेट किंवा पावती दिली जाईल
इंस्टॉलेशन प्रक्रिया दरम्यान, तंत्रज्ञ हे सुनिश्चित करेल की HSRP वाहनावर योग्यरित्या बसवले आहे आणि सर्व सुरक्षा वैशिष्ट्ये कार्यरत आहेत.
निकालाच्या तरतुदी
जर एखाद्या वाहनावर निर्धारित मुदतीनंतरही HSRP नंबर प्लेट नसेल तर कारवाई केली जाईल. दंडाच्या तरतुदी पुढीलप्रमाणे आहेत:
- दंडाची रक्कम: वेगवेगळ्या राज्यांमध्ये चलनाची रक्कम बदलू शकते; साधारणपणे ५०० ते ५००० रुपयांपर्यंत असू शकते
- वारंवार उल्लंघन: वारंवार उल्लंघन करणाऱ्या वाहन मालकांसाठी दंड वाढू शकतो
- फॅन्सी नंबर प्लेट: फॅन्सी नंबर प्लेट वापरणाऱ्या वाहन मालकांवर विशेष कारवाई होईल
- वाहन अडवणे: काही प्रकरणांमध्ये, HSRP नसलेली वाहने अडवली जाऊ शकतात
- कोर्ट केस: निरंतर उल्लंघन करणाऱ्या वाहन मालकांवर न्यायालयीन कारवाई होऊ शकते
HSRP बाबत नेहमी विचारले जाणारे प्रश्न (FAQ)
१. HSRP कोणत्या वाहनांसाठी अनिवार्य आहे?
HSRP १ एप्रिल २०१९ पूर्वी नोंदणी केलेल्या सर्व वाहनांसाठी अनिवार्य आहे. यामध्ये कार, बाइक, स्कूटर, ट्रक, बस आणि कमर्शिअल वाहनांचा समावेश आहे. १ एप्रिल २०१९ नंतर नोंदणी केलेल्या नवीन वाहनांना आधीपासूनच HSRP दिले जात आहे.
Also Read:
पीएम किसान योजनेच्या हप्त्याची तारीख जाहीर लवकरच खात्यात 2000 हजार जमा PM Kisan Yojana installment
२. मी HSRP साठी किती शुल्क भरावे लागेल?
HSRP साठी अंदाजे ८०० रुपये शुल्क आहे. हे शुल्क वाहनाच्या प्रकारानुसार बदलू शकते. दुचाकी वाहनांसाठी शुल्क कमी असू शकते, तर कमर्शिअल वाहनांसाठी अधिक असू शकते.
३. मी HSRP ऑनलाइन कसे बुक करू?
तुम्ही अधिकृत सेवा प्रदात्यांच्या वेबसाइटवर जाऊन ऑनलाइन अर्ज करू शकता. तुम्हाला वाहन नोंदणी क्रमांक, चेसिस क्रमांक आणि इंजिन क्रमांक यांसारखी माहिती द्यावी लागेल, नंतर पेमेंट करू शकता आणि इंस्टॉलेशनसाठी अपॉइंटमेंट बुक करू शकता.
४. HSRP अनिवार्य करण्यामागचा उद्देश काय आहे?
HSRP अनिवार्य करण्यामागचा मुख्य उद्देश वाहन चोरीला आळा घालणे, वाहन ट्रॅकिंग सुलभ करणे आणि सुरक्षेच्या दृष्टीने एक प्रमाणित आणि सुरक्षित नंबरिंग सिस्टम तयार करणे हा आहे.
५. HSRP लावण्याची अंतिम मुदत काय आहे?
महाराष्ट्रामध्ये १ एप्रिल २०१९ पूर्वी नोंदणी केलेल्या सर्व वाहनांसाठी HSRP लावण्याची अंतिम मुदत ३० जून २०२५ आहे.
हाय सिक्युरिटी रजिस्ट्रेशन प्लेट (HSRP) ची अंमलबजावणी हा वाहन सुरक्षेच्या दिशेने महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे. या प्रणालीमुळे वाहन चोरीला आळा घालण्यात मदत होईल आणि रस्ता सुरक्षिततेमध्ये सुधारणा होईल.
महाराष्ट्रातील सर्व वाहन मालकांनी ३० जून २०२५ च्या अंतिम मुदतीपूर्वी HSRP लावण्याची खात्री करावी. जे वाहन मालक फॅन्सी नंबर प्लेट वापरत आहेत, त्यांनी विशेष लक्ष द्यावे, कारण अशा प्लेटवर विशेष कारवाई होणार आहे.
HSRP साठी अर्ज करणे आणि इंस्टॉलेशन प्रक्रिया सोपी आहे आणि ऑनलाइन केली जाऊ शकते. वाहन मालकांनी या संधीचा लाभ घेऊन आपली वाहने नियमांनुसार अद्ययावत करावीत आणि दंड किंवा कायदेशीर कारवाईपासून वाचावे.
वाहनांची सुरक्षितता आणि कायदेशीर अनुपालन हे प्रत्येक वाहन मालकाचे कर्तव्य आहे. HSRP सारख्या उपायांद्वारे, आपण सर्व एकत्रितपणे सुरक्षित आणि सुव्यवस्थित वाहतूक व्यवस्थेला योगदान देऊ शकतो.
Also Read:
लाडक्या बहिणीला घरकुलासाठी मिळणार २ लाख रुपये पहा सविस्तर लिस्ट Gharkul Yojana in Maharashtra