Big fall in gold prices, see new rates सोनं ही भारतीय संस्कृतीचा अविभाज्य भाग असून, दागिन्यांपासून ते गुंतवणुकीपर्यंत याचे महत्त्व अनन्यसाधारण आहे. सध्याच्या आर्थिक अनिश्चिततेच्या काळात सोन्याचे भाव मोठ्या प्रमाणात चढउतार करताना दिसत आहेत. विशेषतः मेहुण्यात सोन्याचे दर काही प्रमाणात घसरलेले असून, ही खरेदीसाठी एक चांगली संधी असल्याचे तज्ज्ञ सांगत आहेत. आज आपण सोन्याच्या सद्यस्थितीबद्दल, याची कारणे आणि गुंतवणुकीसाठी काय निर्णय घ्यावेत याबद्दल सविस्तर जाणून घेऊ.
आजचे सोन्याचे दर
5 मे 2025 रोजी, 24 कॅरेट सोन्याचा भाव प्रति 10 ग्रॅम ₹92,700 आहे, तर 22 कॅरेट सोन्याचा भाव प्रति 10 ग्रॅम ₹84,975 आहे. एक तोळा (24 कॅरेट) सोन्याचा दर ₹108,123.46 असून, एक तोळा म्हणजे 11.66 ग्रॅम होतो. सोन्याचे दर गेल्या आठवड्यात थोडेसे घसरलेले असले तरी, वर्षभराच्या तुलनेत ते जवळपास 13% वाढलेले आहेत.
राज्यातील प्रमुख शहरांमध्ये सोन्याचे दर जवळपास सारखेच आहेत. यात अतिरिक्त शुल्क, जसे की जीएसटी, टीसीएस आणि इतर लेव्हीज यांचा समावेश केलेला नाही. अचूक दरांसाठी आपल्या स्थानिक ज्वेलर्सशी संपर्क साधावा.
सोन्याच्या किंमतींवर परिणाम करणारे घटक
सोन्याच्या किंमतींवर अनेक घटक परिणाम करतात:
1. जागतिक आर्थिक स्थिती
अमेरिकेतील फेडरल रिझर्व्हची व्याजदर धोरणे, डॉलरची ताकद आणि जागतिक मुद्रेचे मूल्य हे सोन्याच्या किंमतींवर मोठा प्रभाव टाकतात. डॉलर मजबूत झाल्यास, सामान्यतः सोन्याचे भाव घसरतात. सध्या अमेरिकेची अर्थव्यवस्था 2025 च्या पहिल्या तिमाहीत संकुचित झालेली असल्याचे दिसते, जे सोन्याच्या किंमतींवर परिणाम करू शकते.
2. भू-राजकीय तणाव
अमेरिका आणि चीन यांच्यातील व्यापार वाटाघाटी, ट्रम्प प्रशासनाचे 145% शुल्क, तसेच इतर देशांसोबतचे व्यापार करार यांमुळे सोन्याच्या किंमतींमध्ये अलीकडे चढउतार दिसत आहेत. भारत, जपान आणि दक्षिण कोरिया सोबत व्यापार करारांची शक्यता असल्याने, व्यापार तणावात काही प्रमाणात शिथिलता येण्याची शक्यता आहे.
3. वित्तीय वर्षाचा अंत
वित्तीय वर्षाच्या शेवटी वैधानिक भरणे आणि कर-बचत गुंतवणुकींमुळे मर्यादित खर्च क्षमता असते, ज्यामुळे सोन्याच्या मागणीवर परिणाम होतो. नवीन वित्तीय वर्षात मागणीत सुधारणा होण्याची अपेक्षा केली जाते.
4. केंद्रीय बँकांची खरेदी
भारतीय रिझर्व्ह बँकेने (RBI) जानेवारी महिन्यात सोन्याची खरेदी पुन्हा सुरू केली असून, 2.8 टन सोन्याची भर घातली आहे. आरबीआयने 2024 मध्ये 72.6 टन सोन्याची खरेदी केली होती, ज्यामुळे ते जागतिक केंद्रीय बँकांमध्ये तिसऱ्या क्रमांकाचे सर्वात मोठे खरेदीदार बनले होते. आरबीआयच्या परकीय चलन साठ्यात सोन्याचा वाटा 2024 च्या जानेवारीतील 7.7% वरून 2025 च्या फेब्रुवारीत 11.31% पर्यंत वाढला आहे.
सध्याच्या बाजारातील प्रवृत्ती
1. विक्रम उच्चांकानंतर घसरण
सोन्याच्या जागतिक किंमती गेल्या आठवड्यात प्रति औंस $3,500.05 च्या विक्रमी पातळीवर पोहोचल्या होत्या, त्यानंतर आता त्या $3,211.53 पर्यंत घसरल्या आहेत. भारतातही याचा परिणाम दिसतो आहे. ही घसरण गुंतवणूकदारांना चांगली संधी देऊ शकते.
2. दागिने मागणीत घट
विक्रमी उच्च किंमतींमुळे सोन्याच्या दागिन्यांची मागणी कमी झाली आहे. सध्या फक्त गरजेनुसार खरेदी होत आहे, मुख्यतः लग्नकार्यांसाठी. ग्राहक किंमतींमध्ये सुधारणा होण्याची किंवा किमान किंमत स्थिरता दिसण्याची वाट पाहत आहेत.
3. गुंतवणूक मागणी मजबूत
तरीही, सोन्याच्या गुंतवणूक मागणीत स्थिरता आहे. सोने बार आणि नाण्यांसाठी उत्साह कायम आहे, तेजीवादी भावनांमुळे ही मागणी कायम आहे. गोल्ड ETFs मध्येही फेब्रुवारी महिन्यात चांगले प्रवाह नोंदवले गेले आहेत.
4. जुन्या सोन्याची विक्री वाढली
वाढत्या किंमतींमुळे जुन्या सोन्याची विक्री वाढली आहे. अनेक ग्राहक जुने दागिने विकून नवीन पैसे मिळवत आहेत किंवा त्यांना आधुनिक डिझाइन्समध्ये बदलत आहेत.
सोन्याच्या भविष्यातील किंमतींबद्दल तज्ज्ञांचे मत विभागलेले आहे. काही महत्त्वाच्या अंदाजांकडे पाहू:
1. अल्पकालीन अंदाज (2025-2026)
इन्व्हेस्टिंगहेवन प्रमाणे, सोन्याचे लक्ष्य 2025 मध्ये $3,265 आणि 2026 मध्ये $3,805 च्या आसपास आहे. LiteFinance नुसार, 2025 मध्ये सोन्याची किंमत स्थिर वाढ दाखवू शकते, ज्यामागे भू-राजकीय अस्थिरता आणि महागाई धोके आहेत.
2026 साठी WalletInvestor ने सोन्याची सरासरी किंमत 2026 च्या सुरुवातीला $3,079.95 अंदाजित केली आहे. वर्षाच्या मध्यापर्यंत, किंमत $3,203.47 पर्यंत वाढण्याची अपेक्षा आहे.
2. दीर्घकालीन अंदाज (2027-2030)
इन्व्हेस्टिंगहेवन आगामी वर्षांसाठी सोन्याच्या किंमतीचा पीक अंदाज 2030 पर्यंत $5,155 आहे. अर्थशास्त्रज्ञांच्या मते, 2030 पर्यंत सोन्याची किंमत $4,988.99-$5,194.00 पर्यंत वाढू शकते. विशेष परिस्थितीत, जसे की महागाई नियंत्रणाबाहेर गेल्यास किंवा भू-राजकीय तणावांमुळे अत्यंत भीती निर्माण झाल्यास, सोने $10,000 पर्यंत पोहोचू शकते.
गुंतवणूकदारांसाठी रणनीती
1. दृष्टीकोन स्पष्ट करा
सोन्यात गुंतवणूक करण्यापूर्वी, आपला दृष्टीकोन स्पष्ट करा – खरेदी लग्नासाठी आहे का, दीर्घकालीन गुंतवणूकीसाठी आहे का, किंवा अल्पकालीन नफ्यासाठी आहे का? या निर्णयावरून पुढील रणनीती ठरेल.
2. टप्प्याटप्प्याने खरेदी करा
सोन्याच्या किंमतींमध्ये लवकरच पुन्हा वाढ होण्याची शक्यता आहे. तरीही, एकाच वेळी सर्व गुंतवणूक करण्याऐवजी, टप्प्याटप्प्याने खरेदी करून दरातील चढउतारांचा फायदा घेता येईल.
3. विविध गुंतवणूक पर्याय विचारात घ्या
फिजिकल सोन्याबरोबरच, डिजिटल सोन्याची विविध रूपे उपलब्ध आहेत:
- सॉव्हरेन गोल्ड बाँड्स: सरकारी सुरक्षितता आणि व्याज परताव्यासह
- गोल्ड ETFs: स्टॉक मार्केटमध्ये व्यापार करता येणारे युनिट्स
- डिजिटल गोल्ड: सुरक्षित आणि सहज व्यवहार करता येण्यासारखी गुंतवणूक
4. पडताळणी आणि प्रमाणीकरण
फिजिकल सोने खरेदी करताना, त्याची शुद्धता सुनिश्चित करा. BIS मार्कवाले दागिने खरेदी करा आणि शक्यतो हॉलमार्किंग असलेलेच सोने खरेदी करा. दागिन्यांसाठी, मेकिंग चार्जेस आणि अन्य शुल्क यांचीही तुलना करावी.
भारतातील सोने बाजाराचे भविष्य
भारतातील सोन्याचा बाजार विकसित होत आहे. केंद्र सरकारने आंतरराष्ट्रीय मानकांसाठी सोन्याच्या आयातीसाठी नवीन टैरिफ ओळखी तयार करण्याची घोषणा केली आहे. सोन्याच्या दागिन्यांवरील कस्टम शुल्क 25% वरून 20% कमी करण्यात आले आहे. तरीही, सोन्याच्या आयात शुल्कात कोणताही बदल करण्यात आलेला नाही, जे सध्या 6% आहे.
सद्यस्थितीत, 2025 मधील सोन्याच्या दरात होणारी घसरण ही खरेदीसाठी चांगली संधी ठरू शकते. तरीही, आर्थिक वाढ, महागाई दर, अमेरिकी डॉलरची ताकद आणि मध्यवर्ती बँकांची खरेदी यांसारख्या घटकांवर सोन्याची भविष्यातील किंमत अवलंबून राहील. सोने हे भारतीय संस्कृतीचा अविभाज्य भाग असलेले पारंपारिक मूल्य साठवण माध्यम आहे आणि अनिश्चित आर्थिक काळात ते एक स्थिर गुंतवणूक म्हणून आपले महत्त्व कायम ठेवेल.
गुंतवणूकदारांनी आपल्या वैयक्तिक आर्थिक लक्ष्यांनुसार, योग्य मार्गदर्शनासह, सुविचारित निर्णय घ्यावेत. सोने ही दीर्घकालीन गुंतवणूक असते आणि तिचे मूल्य कालांतराने वाढतच जाते – म्हणूनच भारतीयांनी पिढ्यानपिढ्या या पीळदार धातूवर विश्वास ठेवला आहे.