12th board results महाराष्ट्रातील लाखो विद्यार्थी, शिक्षक आणि पालकांची प्रतीक्षा आता संपत आली आहे. महाराष्ट्र राज्य माध्यमिक व उच्च माध्यमिक शिक्षण मंडळाने (एमएसबीएसएचएसई) घेतलेल्या दहावी आणि बारावीच्या परीक्षांचे निकाल लवकरच जाहीर होणार आहेत. शैक्षणिक वर्ष २०२४-२५ मधील हे महत्त्वपूर्ण निकाल १५ मे २०२५ पूर्वी जाहीर होण्याची शक्यता आहे. विशेष म्हणजे, यंदा मंडळाच्या तयारीमुळे १० मे २०२५ पर्यंत निकाल जाहीर होऊ शकतात.
मंडळाच्या अधिकाऱ्यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, यावर्षी परीक्षांचे वेळापत्रक आधीच नियोजित करण्यात आले होते, जेणेकरून निकाल जलद गतीने जाहीर करता येईल. हे नियोजन करण्यामागचा उद्देश स्पष्ट आहे – निकाल लवकर जाहीर केल्यामुळे पुढील शैक्षणिक वर्षातील प्रवेश प्रक्रिया, पुरवणी परीक्षा आणि इतर शैक्षणिक कार्यक्रम योग्य वेळेत पार पाडणे शक्य होईल.
परीक्षेबाबत महत्त्वाची माहिती
बारावीच्या परीक्षेची रूपरेषा
महाराष्ट्र मंडळाने यंदाच्या बारावीच्या परीक्षा ११ फेब्रुवारी ते ११ मार्च २०२५ या दरम्यान राज्यभरातील विविध केंद्रांवर यशस्वीरित्या पार पाडल्या. या परीक्षांपूर्वी २४ जानेवारी ते १० फेब्रुवारी २०२५ या कालावधीत प्रात्यक्षिक परीक्षांचे आयोजन करण्यात आले होते. बारावीच्या परीक्षेत विद्यार्थ्यांचे सैद्धांतिक (थिअरी) आणि प्रात्यक्षिक या दोन्ही भागांचे गुण विचारात घेतले जातात. निकाल ऑनलाईन पद्धतीने जाहीर केला जाईल, ज्यामध्ये प्रत्येक विषयाचे विभागवार गुण दर्शविले जातील.
दहावीच्या परीक्षेची रूपरेषा
दहावीच्या विद्यार्थ्यांसाठी मंडळाने सुरळीत परीक्षा प्रक्रिया राबविली. यंदाच्या शैक्षणिक वर्षात, दहावीच्या परीक्षा निर्धारित वेळापत्रकानुसार पार पडल्या. शिक्षण मंडळाच्या अधिकाऱ्यांनी सांगितल्यानुसार, उत्तरपत्रिकांच्या तपासणीचे काम युद्धपातळीवर सुरू आहे, जेणेकरून निकाल वेळेत जाहीर करता येईल.
निकाल कसा तपासावा? सविस्तर मार्गदर्शन
बारावीचा निकाल तपासण्यासाठी सोपे स्टेप्स
१. सर्वप्रथम, महाराष्ट्र राज्य बोर्डाच्या अधिकृत वेबसाइट mahresult.nic.in वर जा. २. मुख्य पृष्ठावरील ‘HSC Examination Result 2025’ या लिंकवर क्लिक करा. ३. आवश्यक माहिती भरा – तुमचा बारावीचा सीट नंबर (हॉल तिकीट वरील) आणि आईचे पहिले नाव. ४. सर्व माहिती तपासून ‘GET RESULT’ बटनावर क्लिक करा. ५. तुमचे गुणपत्रक स्क्रीनवर दिसेल. ६. भविष्यातील संदर्भासाठी गुणपत्रक डाउनलोड करून ठेवा किंवा प्रिंट काढा.
दहावीचा निकाल तपासण्यासाठी सोपे स्टेप्स
१. अधिकृत वेबसाइट mahresult.nic.in वर जा. २. मुख्य पृष्ठावरील ‘SSC Examination Result 2025’ या लिंकवर क्लिक करा. ३. तुमचा दहावीचा सीट नंबर आणि आईचे पहिले नाव योग्य जागेवर भरा. ४. सर्व माहिती पुन्हा तपासून ‘GET RESULT’ बटनावर क्लिक करा. ५. तुमचे गुणपत्रक स्क्रीनवर दिसेल. ६. गुणपत्रकाची प्रत भविष्यातील वापरासाठी जतन करून ठेवा.
निकाल जाहीर झाल्यानंतर काय कराल?
निकाल जाहीर झाल्यानंतर विद्यार्थ्यांसाठी काही महत्त्वाचे मुद्दे आणि पर्याय खालीलप्रमाणे आहेत:
१. गुणपत्रकाची काळजीपूर्वक तपासणी
निकाल जाहीर झाल्यानंतर, विद्यार्थ्यांनी सर्वप्रथम आपल्या गुणपत्रकाची काळजीपूर्वक तपासणी करावी. प्रत्येक विषयाचे गुण, एकूण गुण, टक्केवारी आणि श्रेणी यांची खात्री करून घ्यावी. कोणत्याही प्रकारची त्रुटी आढळल्यास, त्वरित आपल्या शाळा/महाविद्यालयातील प्राचार्यांमार्फत शिक्षण मंडळाकडे तक्रार नोंदवावी. गुणांमध्ये दुरुस्ती करण्यासाठी अर्ज करण्याची प्रक्रिया निकाल जाहीर झाल्यानंतर ठराविक कालावधीतच (सामान्यत: १५ दिवसांच्या आत) उपलब्ध असते.
२. पुरवणी परीक्षेबद्दल महत्त्वाची माहिती
जे विद्यार्थी एक किंवा दोन विषयांमध्ये अनुत्तीर्ण होतात, त्यांना पुरवणी परीक्षेची संधी उपलब्ध करून दिली जाते. पुरवणी परीक्षेसाठी अर्ज करण्याची प्रक्रिया आणि महत्त्वाच्या तारखा मंडळाकडून निकालानंतर जाहीर केल्या जातील. विद्यार्थ्यांनी या संदर्भात आपल्या शाळा/महाविद्यालयांच्या सूचना फलकावर लक्ष ठेवावे. सामान्यत: पुरवणी परीक्षा जुलै-ऑगस्ट महिन्यात होते आणि त्याचा निकाल सप्टेंबर महिन्यात जाहीर केला जातो.
३. उत्तरपत्रिकांची पुनर्तपासणी
अनेकदा विद्यार्थ्यांना त्यांच्या गुणांबद्दल शंका असू शकते. अशा परिस्थितीत, ते उत्तरपत्रिकांच्या पुनर्तपासणीसाठी अर्ज करू शकतात. यासाठी शिक्षण मंडळाच्या अधिकृत वेबसाइटवर जाऊन ऑनलाइन पद्धतीने अर्ज करावा लागेल. लक्षात ठेवा, पुनर्तपासणीसाठी शुल्क आकारले जाते आणि ही प्रक्रिया पूर्ण करण्याची मुदत मर्यादित असते (सामान्यत: निकाल जाहीर झाल्यापासून १० ते १५ दिवस).
४. उत्तरपत्रिकांच्या छायाप्रती
विद्यार्थी आपल्या उत्तरपत्रिकांच्या छायाप्रती मिळवण्यासाठी सुद्धा अर्ज करू शकतात. हे विशेषत: त्या विद्यार्थ्यांसाठी उपयुक्त आहे, ज्यांना आपली उत्तरपत्रिका प्रत्यक्ष पाहून त्यातील त्रुटी शोधायच्या आहेत. यासाठी बोर्डाने निर्धारित केलेल्या कालावधीत अर्ज करावा लागेल आणि निर्धारित शुल्क भरावे लागेल.
दहावी-बारावीनंतरचे करिअर पर्याय
दहावीनंतरचे पर्याय
दहावीचा निकाल मिळाल्यानंतर विद्यार्थ्यांसमोर अनेक पर्याय उपलब्ध होतात:
१. अकरावी-बारावीसाठी शाखा निवड:
- विज्ञान शाखा: ज्या विद्यार्थ्यांना इंजिनिअरिंग, वैद्यकीय शिक्षण, कृषी, पशुवैद्यकीय शास्त्र यासारख्या क्षेत्रात जायचे आहे, त्यांच्यासाठी उत्तम पर्याय.
- वाणिज्य शाखा: व्यवसाय, अकाउंटिंग, बँकिंग, फायनान्स, मॅनेजमेंट यामध्ये करिअर करू इच्छिणारे विद्यार्थी या शाखेचा पर्याय निवडू शकतात.
- कला शाखा: भाषा, साहित्य, इतिहास, भूगोल, राज्यशास्त्र, समाजशास्त्र, मानसशास्त्र यासारख्या विषयांमध्ये रस असणाऱ्या विद्यार्थ्यांसाठी योग्य निवड.
२. व्यावसायिक अभ्यासक्रम:
- आयटीआय (ITI): विविध व्यावसायिक कौशल्ये शिकवणारे अभ्यासक्रम.
- पॉलिटेक्निक: तीन वर्षांचे डिप्लोमा कोर्स जे थेट इंजिनिअरिंगच्या दुसऱ्या वर्षात प्रवेश मिळवण्याचा मार्ग प्रशस्त करतात.
- व्होकेशनल कोर्सेस: विविध क्षेत्रांतील कौशल्य-आधारित अभ्यासक्रम.
३. ओपन स्कूलिंग: नियमित शाळेत न जाता, नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ ओपन स्कूलिंग (NIOS) मार्फत पुढील शिक्षण पूर्ण करण्याचा पर्याय. हा पर्याय विशेषत: खेळाडू, कलाकार यांच्यासाठी उपयुक्त ठरू शकतो.
बारावीनंतरचे करिअर पर्याय
बारावीचा निकाल मिळाल्यानंतर, विद्यार्थ्यांसमोर अनेक व्यावसायिक मार्ग खुले होतात:
१. पदवी अभ्यासक्रम:
- विज्ञान शाखेसाठी: B.Sc., B.Tech., MBBS, BDS, B.Pharm., B.V.Sc., B.Arch. इत्यादी.
- वाणिज्य शाखेसाठी: B.Com., BBA, BMS, CA, CS, CMA, B.Com. (Banking), B.Com. (Accounting & Finance) इत्यादी.
- कला शाखेसाठी: BA, B.Ed., BFA, BPA, BMM, BSW, B.Lib.Sc. इत्यादी.
२. डिप्लोमा कोर्स: अनेक अल्पकालीन अभ्यासक्रम (६ महिने ते २ वर्षे) उपलब्ध आहेत जे विशिष्ट क्षेत्रातील कौशल्ये प्रदान करतात. उदाहरणार्थ – फॅशन डिझाइनिंग, इंटिरिअर डिझाइनिंग, वेब डिझाइनिंग, एनिमेशन, ग्राफिक डिझाइनिंग, इवेंट मॅनेजमेंट, टूरिझम इत्यादी.
३. स्पर्धा परीक्षांची तयारी: विद्यार्थी UPSC, MPSC, बँकिंग, रेल्वे, SSC यासारख्या विविध स्पर्धा परीक्षांच्या तयारीला सुरुवात करू शकतात.
४. स्किल डेव्हलपमेंट: विद्यार्थी करिअर स्किल डेव्हलपमेंट प्रोग्रामवर लक्ष केंद्रित करून रोजगारक्षम बनू शकतात. डिजिटल मार्केटिंग, कंटेंट रायटिंग, प्रोग्रामिंग, डेटा एनालिटिक्स यासारखी क्षेत्रे आज मोठ्या प्रमाणात संधी उपलब्ध करून देतात.
निकालाशी सकारात्मक सामना कसा कराल?
निकालाचा परिणाम काहीही असला तरी, विद्यार्थ्यांनी सकारात्मक दृष्टिकोन ठेवणे महत्त्वाचे आहे. येथे काही महत्त्वाचे सल्ले:
१. निकालावर अतिरिक्त भावनिक प्रतिक्रिया न देणे: निकाल अपेक्षेपेक्षा कमी आला असल्यास निराश होऊ नका. आणि अपेक्षेपेक्षा चांगला आला असल्यास अहंकारी होऊ नका.
२. पुढील मार्गाचे व्यवस्थित नियोजन करा: तुमच्या आवडी, क्षमता आणि गुणांनुसार पुढील शैक्षणिक आणि व्यावसायिक मार्गाचे नियोजन करा.
३. तज्ञांचा सल्ला घ्या: आपल्या शाळेतील शिक्षक, करिअर मार्गदर्शक यांचा सल्ला घेऊन योग्य निर्णय घ्या.
४. स्वतःला पुरेसा वेळ द्या: करिअर निवडण्यासाठी घाई करू नका. विविध पर्यायांची माहिती घेऊन, स्वतःच्या आवडीनुसार निर्णय घ्या.
५. आपल्या मर्यादा ओळखा आणि त्या स्वीकारा: प्रत्येक व्यक्तीच्या क्षमता वेगवेगळ्या असतात. आपल्या क्षमता ओळखून त्यानुसार लक्ष्य ठरवा.
महाराष्ट्र बोर्डाच्या दहावी आणि बारावीच्या परीक्षांचे निकाल मे २०२५ मध्ये जाहीर होणार आहेत. हे निकाल विद्यार्थ्यांच्या शैक्षणिक आणि व्यावसायिक भविष्यासाठी महत्त्वपूर्ण मैलाचा दगड ठरणार आहेत. विद्यार्थ्यांनी निकालानंतर काळजीपूर्वक पुढील शैक्षणिक आणि व्यावसायिक निर्णय घ्यावेत.
एक गोष्ट लक्षात ठेवा – ‘परीक्षेचा निकाल हा तुमच्या आयुष्याचा अंतिम निकाल नाही’. तुमच्या जीवनात पुढे जाण्यासाठी नेहमीच अनेक संधी उपलब्ध असतात. आपली ताकद ओळखा, आपल्या आवडीनुसार मार्ग निवडा आणि सकारात्मक दृष्टिकोनातून पुढे वाटचाल करा. शैक्षणिक प्रवासातील प्रत्येक टप्पा तुमच्या विकासात महत्त्वाची भूमिका बजावतो, मग तो निकाल कितीही चांगला किंवा वाईट असो.